Chiến trường Việt Nam với khí hậu nhiệt đới độ ẩm cao, mưa nhiều nên những quân trang cũ của lính Mỹ làm bằng chất liệu vải bố tỏ ra không phù hợp với tình hình thực tế. Chúng dày, lâu khô, dể bị ẩm mốc và mục nát.
Trước thực tế trên, Cục sản xuất quân trang Mỹ đã cho ra đời bộ trang bị cá nhân M67 với chất liệu nilon 100%. Bao gồm: Dây ba chạc, dây TB, túi ba bàn, túi bình toong, túi nước con rùa, túi cóc Buttpack, túi cứu thương, túi đựng đạn… Trong bộ trang bị cá nhân đó không thể thiếu chiếc ba lô nilon 3 túi cóc Tropical Rucksack, với đặc trưng là chiếc khung chữ X bằng thép phía sau.
Loại ba lô này được sản xuất phổ biến trong khoảng thời gian 2 năm 1968 và 1969. Được cấu tạo bằng nilon dày và thiết kế khoa học khiến chúng rất có giá trị và nhận được sự quan tâm, săn lùng của giới sưu tầm Kỷ vật chiến tranh trong cũng như ngoài nước.
Thiết kế đặc trưng khiến Tropical Rucksack không thể lẫn với bất cứ loại ba lô nào khác
Điểm đặc trưng trên thân ba lô Tropical Rucksack chính là chiếc khung thép hình chữ X, chúng được chế tạo để căng và cố định phần lưng balo. Khi người lính mang ba lô trên lưng thì nhờ khung chữ X mà trọng lượng của ba lô sẽ được trải đều trên lưng, không dồn hết vào vai tạo cảm giác nhẹ nhàng, thoải mái trong những chuyến hành quân đường dài.
Khung chữ X có tính ưu việt nhờ được cấu tạo bằng loại thép đặc biệt, rất dẻo và có tính đàn hồi rất cao. Đã có nhiều mẩu chuyện được tô vẽ, thêu dệt xung quanh chiếc khung chữ X này như việc cứu mạng người lính khi viên đạn bay xuyên qua ba lô và đứng lại khi chạm khung X. Giới thợ mộc cũng tích cực săn lùng nó làm lưỡi nạo gỗ vì rất bén. Một thợ mộc chia sẻ:” Đời thợ mộc chỉ cần 2 lưỡi là đủ”. Dân cạo mủ cao su cũng không bỏ qua loại thép tốt này để làm dao cạo
Khung chữ X trên Ba lô nhiệt đới Tropical Rucksack giúp người lính cảm thấy nhẹ hơn khi hành quân
Quai đeo ba lô Tropical Rucksack được cấu tạo rất khoa học, cho phép người lính trong trường hợp khẩn cấp có thể tháo ba lô khỏi lưng chỉ bằng một động tác kéo nhẹ sợi dây nhỏ tại quai đeo. Dân sưu tầm đồ lính gọi nó là “khóa khẩn cấp”. Nắp ba lô được may thành một túi dùng để đựng bản đồ hoặc giấy tờ cá nhân.
Chất liệu nilon dùng làm ba lô cũng vô cùng tuyệt vời, chúng rất dày và có mùi thơm đặc trưng. Khai quật những vùng chiến địa xưa phát hiện nhiều đồ vật do quân đội Mỹ chôn lại, chiếc ba lô bị xuống màu do thời gian nằm trong đất đã mấy chục năm nhưng chất liệu nilon thì vẫn bền, dai chắc như thuở nào.
Tồn tại song song với ba lô nilon 3 túi cóc có khung chữ X là ba lô vải bố 2 túi cóc cũng có khung X (nhưng nhỏ hơn) và ba lô Lightweight Rucksack (ba lô trang bị nhẹ) tiền thân của ba lô trang bị cá nhân Alice sau này.
Ba lô vải bố 2 túi cóc có khung thép chữ X là sản phẩm được thiết kế riêng cho quân đội Việt Nam cộng hòa, chúng nhỏ nhắn hơn và được giới sưu tầm gọi là “ba lô Việt Nam cộng hòa”
Ba lô Việt Nam cộng hòa (ARVN Rucksack) cũng có khung thép chữ X nhưng nhỏ hơn Ba lô nhiệt đới (Tropical Rucksack)
Ba lô Lightweight Rucksack (balo trang bị nhẹ) được thiết kế với chất liệu nilon, có 3 túi cóc nhưng không có khung X. Được sản xuất hạn chế trong khoảng những năm từ 1966 đến 1969. Thân ba lô được buộc cố định trên một khung nhôm, khung nhôm này khá đa năng khi có thể buộc thêm nhiều món đồ khác trên đó như: thùng đạn, súng chống tăng M72, dao phát rừng, túi đạn, bình toong nước…Chúng ta dễ dàng nhìn thấy loại ba lô này trong bộ phim “Đồi thịt băm” do điện ảnh Mỹ sản xuất. Loại ba lô này cực hiếm và hầu như đã tuyệt chủng ở Việt Nam.
Ba lô trang bị nhẹ Lightweight Rucksack
Giới sưu tầm Kỷ vật chiến tranh luôn mong muốn có được Lightweight Rucksack để hoàn thiện bộ sưu tập của mình, dân phượt thì muốn có nó vì sự bụi bặm phong trần và rất phong cách.
Một loại ba lô khác là Indigenous Rucksack được trang bị rất hạn chế cho lực lượng Biệt Kích, thiết kế khá giống ba lô của bộ đội Việt Nam. Vải may ba lô được tráng một lớp cao su nhằm chống thấm. Đây chính là món khó tìm nhất trong bộ sưu tập ba lô trước 1975.
Ba lô biệt kích Indigenous Rucksack được trang bị rất hạn chế
Ba lô được tráng cao su chống nước, gam màu tối và có thiết kế khá giống ba lô của Bộ đội Việt Nam
Sau chiến tranh, một lượng lớn ba lô loại này đã được khách du lịch là cựu chiến binh Mỹ mua về làm kỷ niệm, phần vì bảo quản không kỹ, phần vì được dùng nhiều nên số lượng ba lô dùng trong chiến tranh Việt Nam còn nguyện vẹn rất ít.
Do đó, giá của nó trên các trang web bán hàng trực tuyến như ebay hay amazon không hề rẻ: từ 200 đến 600 USD. Tuy nhiên để sở hữu loại ba lô này cũng chẳng hề đơn giản và có thể nói là cũng phải nhờ đến cả nhân duyên.
Ảnh chụp từ trang ebay
Ba lô nhiệt đới Tropical Rucksack của lính Mỹ trong Chiến tranh Việt Nam
