Nhằm thay thế cho số lượng lớn trực thăng Mi-4 Hound trong biên chế Hải quân Liên Xô, một phiên bản của dòng trực thăng Mi-8 với thiết kế khung thân như 1 chiếc thuyền đã được phát triển và định danh là Mi-14 Haze.
Nguyên mẫu đầu tiên, được gọi là V-14, đã cất cánh lần đầu tiên vào năm 1973.
Theo trang mạng English Russia, Liên Xô không phải là quốc gia đầu tiên nảy ra ý tưởng sử dụng trực thăng để săn ngầm.
Trước đó, Mỹ đã sử dụng trực thăng Sikorsky R-4 để tuần tra vùng biển và Đức cũng sử dụng trực thăng hạng nhẹ Fl 282 cho mục đích tương tự.
Khi Chiến tranh Lạnh xảy ra, Mỹ và Liên Xô bắt đầu chạy đua thiết kế các trực thăng tinh vi hơn để giám sát tàu ngầm ở những vùng biển sâu.
Liên Xô đã chuyển đổi mẫu trực thăng vận tải Mi-8 trứ danh của mình thành trực thăng săn ngầm với khung thân hình chiếc thuyền độc đáo. Nhờ thiết kế này mà trực thăng có thể hạ cánh ngay trên mặt nước.
Thiết kế của Mi-14 có 1 radar tìm kiếm lắp đặt phía dưới mũi, các bánh đáp có thể thu gọn vào bên trong, các loại ngư lôi và bom chìm được lắp bên trong khoang vũ khí.
Đặc biệt, theo English Russia, Mi-14 có thể mang theo 1 quả bom hạt nhân chống tàu ngầm "Scalp".
Loại bom này có sức công phá tương đương với 1.000kg thuốc nổ TNT, sức công phá mà vụ nổ tạo ra có thể thổi bay tàu ngầm đối phương trong phạm vi 1km.
Lần thử nghiệm đầu tiên của chiếc trực thăng đã không thành công. Nó đã bị lật nhưng phi hành đoàn vẫn an toàn.
Mi-14 có thể bay liên tục trong vòng 5,5 giờ hoặc di chuyển xa 1.100km. Do đó, nó có thể tìm kiếm tàu ngầm đối phương trong nhiều giờ liên tục.
Các phi công Liên Xô rất ưa chuộng loại máy bay này bởi nó có cabin rộng rãi và thiết kế hạn chế rung động, giúp phi hành đoàn thoải mái trong các chuyến tuần tra kéo dài hàng giờ vào ban đêm.
Sau khi Liên Xô sụp đổ, dây chuyền chế tạo Mi-14 đã dừng hoạt động, một phần do áp lực lớn từ phía Mỹ.
Song, mới đây, trang Business Online từ khu vực Tatarstan của Nga, nơi đặt nhà máy sản xuất Mi-14, cho biết Kazan Helicopter Works (KVZ) đang chuẩn bị tái sản xuất mẫu trực thăng này cho hải quân Nga.
KVZ hiện chưa công bố chính thức thông tin, tuy nhiên, ít nhất ý kiến này cũng đã được đưa ra thảo luận trong nội bộ công ty.
Nhiều chuyên gia rằng việc tái sử dụng lại Mi-14 có thể được hoàn thành trong vòng 2 năm, bao gồm vài giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên sẽ đưa lại biên chế 10 chiếc Mi-14, sau đó, chúng sẽ được hiện đại hoá và cuối cùng là giai đoạn sản xuất các máy bay mới.
Phiên bản Mi-14 mới nhiều khả năng sẽ có động cơ, hệ thống hàng không kĩ thuật và điện tử hiện đại mới, cũng như nổi được trên mặt nước tốt hơn.
Hiện đang có nhiều luồng ý kiến tranh luận về kế hoạch tái sản xuất Mi-14 của Nga. Một số ý kiến cho rằng kế hoạch này của Nga sẽ gặp không ít khó khăn do nhiều tài liệu đã bị mất, cũng như nhiều kĩ sư đã không còn ở Nga hoặc đã lớn tuổi.
Một số chỉ trích rằng kế hoạch tái sản xuất Mi-14 cho thấy ngành công nghiệp hàng không Nga không có đủ kinh nghiệm để chế tạo thứ gì mới nên phải tái sản xuất thiết kế từ thời Liên Xô.
Trong khi đó, một số ý kiến khác phản bác lại rằng việc sử dụng thiết kế mới với công nghệ cũ là ngu ngốc và không cần thiết. Nga nên tiếp tục sử dụng thiết kế này.
>>> Xe tăng "cực độc" dùng cho chiến tranh hạt nhân của Liên Xô
