Trong cuộc trả lời phỏng vấn trên trang web của tờ “Sự thật Komsomol”, lãnh đạo Tổng cục tác chiến Bộ Tổng Tham mưu, đại tướng Andrei Kartapolov tuyên bố, chiến hạm của hải quân nước này ở Địa Trung Hải có thể tham gia tấn công và các mục tiêu mặt đất của IS ở Syria vào “bất cứ lúc nào”.
Từ trước đến nay, nhóm tác chiến của Hạm đội Biển Đen ở Địa Trung Hải, đứng đầu là tuần dương hạm Moskva, thuộc lớp Slava chỉ có khả năng chống hạm và phòng không, nhưng với tuyên bố của vị tướng này, các chiến hạm này đã có khả năng tấn công mặt đất.
Điều này cho thấy, sức mạnh của Hạm đội Biển Đen hiện đã được nâng cao hơn nhiều lần so với thời cách đây hơn 1 năm, khi Nga vẫn bị chế ước trong Hiệp định cho thuê quân cảng Sevastopol với Ukraine.
Việc bán đảo Crime sáp nhập vào Nga đã tạo điều kiện cho Moscow có thể trang bị những vũ khí tối tân nhất cho Hạm đội này.
Khái lược về phiên bản Kalibr sử dụng trong quân đội Nga
Từ trước đến nay, chúng ta thường biết đến phiên bản xuất khẩu của dòng tên lửa Kalibr là Klub-S hay Klub-K với các tên lửa chống hạm 3M-54E, 3M-54E1 và phiên bản tấn công mặt đất 3M-14E.
Các tên lửa Nga bán ra nước ngoài đều giới hạn tầm phóng tối đa là 300km
Tuy nhiên, cả 2 hệ thống Kalibr- PL/NK, trang bị trên tàu ngầm và tàu nổi, với 2 phiên bản chống hạm và tấn công mặt đất mà hải quân Nga đang sử dụng tương ứng là 3M-54/3M54T và 3M-14/3M-14T đều có tầm phóng gấp nhiều lần phiên bản xuất khẩu.
Các hệ thống Kalibr-NK/PL trên tàu nổi và tàu ngầm Nga đều được trang bị 2 loại tên lửa có tính năng rất mạnh là tên lửa hành trình tấn công mặt đất cận âm 3M-14 (tàu ngầm) và 3M-14T (tàu nổi), có tầm phóng từ 1500-2500 km và tên lửa hành trình chống hạm siêu âm 3M-54 (tàu ngầm) và 3M-14T (tàu mặt nước).
Tên lửa 3M-54, theo định danh của Bộ Quốc phòng Nga (DOD) là SS-N-27A (tên mã NATO là "Sizzler") là một biến thể tên lửa ngầm đối hạm tốc độ siêu âm, có chiều dài 8,22m, đầu đạn nặng 200kg nhưng tầm phóng tối đa lên tới 660km, đoạn cuối bay ở độ cao 4,6m so với mặt biển, với vận tốc 2,9Mach.
Tên lửa 3M-54T cũng có mã hiệu và định danh giống 3M-54. Đây là phiên bản tên lửa chống hạm phóng từ tàu mặt nước (hạm đối hạm).
Ngoài sự thay đổi về chiều dài (8,9 so với 8,22m), mọi tham số khác của loại tên lửa hạm đối hạm giống hệt phiên bản ngầm đối hạm.
Tên lửa 3M-14, theo định danh của Bộ Quốc phòng Nga (DOD) là SS-N-30A. Đây là một biến thể tấn công mặt đất dẫn đường quán tính triển khai cho các tàu ngầm Nga, có tầm phóng và tính năng ngang ngửa với tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ.
Nó có chiều dài cơ bản là 6,2 m (20 ft), với đầu đạn nặng 450 kg (990 lb), phạm vi tấn công là 1,500-2,500 km (930-1,550 mi), tốc độ hành trình cận âm Mach 0,8.
Tên lửa 3M-14T cũng có định danh DOD là SS-N-30A, được triển khai cho các tàu mặt nước với hệ thống phóng thẳng đứng (VLS), với lực đẩy véc-tơ tăng áp. Chiều dài cơ bản của nó là 8,9 m (29 ft), các tham số khác cũng tương tự như 3M-14.
18 mũi giáo nhọn của Hạm đội Biển Đen
Trong tương lai Hạm đội biển Đen có 18 “mũi giáo nhọn” có khả năng tấn công tên lửa hành trình là 6 tàu ngầm lớp Kilo được trang bị hệ thống Kalibr-PL, 6 tàu hộ vệ hạng nặng lớp Đô đốc Grigorovich, thuộc Project 11356Р/М và 6 tàu hộ vệ hạng nhẹ Project 21631, lớp Buyan-M được trang bị hệ thống Kalibr-NK.
Tuy nhiên, tính đến cuối năm nay, Hạm đội Biển Đen sẽ có 2 tàu ngầm diezel-điện, 2 tàu hộ vệ hạng nhẹ lớp Byan-M và 1 tàu hộ vệ hạng nặng lớp Đô đốc Grigorovich sở hữu khả năng tấn công tên lửa hành trình rất mạnh. Sang đến năm 2016, con số này sẽ tăng lên gấp đôi.
Tàu hộ vệ tên lửa hạng nhẹ Project 21631, lớp Buyan-M
Loại tàu mặt nước đầu tiên được trang bị khả năng tấn công tên lửa hành trình là tàu hộ vệ tên lửa hạng nhẹ Project 21631, lớp Buyan-M, có lượng giãn nước đầy tải vẻn vẹn 949 tấn.
Tuy là các tàu nhỏ nhưng chúng có khả năng mang tới mỗi tàu 8 tên lửa 3M-14T của hệ thống Kalibr-NK trong các bệ phóng thẳng đứng UKSK - một loại bệ phóng đa năng, có thể phóng cả các tên lửa chống hạm siêu âm P-800 Oniks.
3 chiếc đầu tiên trong lớp này được trang bị Kalibr-NK là Grad Sviyazhsk, Yglich và Veliky Ustyug - 3 tàu vừa tham gia tấn công sang Syria ngày 7-10 vừa qua, hiện đang biên chế cho hạm đội Caspian.
Hạm đội này còn có 3 chiếc nữa là tàu Astrakhan, Volgodonsk, Mahachkala thuộc Project21630, lớp Byan, có lượng giãn nước nhỏ hơn (khoảng 500 tấn) nên không được trang bị tên lửa hành trình
Hạm đội Biển Đen sẽ được trang bị ít nhất là 6 tàu thuộc lớp này.
Hiện chiếc thứ 4 và thứ 5 của loạt tàu này là Zelyonyi Dol và Serpukhov đã đến căn cứ hải quân Novorossyisk và đã được biên chế cho Hạm đội Biển Đen cùng với chiếc đầu tiên trong 6 tàu ngầm Kilo là B-261 Novorossyisk.
4 chiếc tiếp theo mang tên Vyshny Volochek, Orehovo-Zyevo, Ingushetiya và Grayvoron hiện đã được khởi đóng lần lượt trong các năm 2013-2015 và dự kiến sẽ trang bị toàn bộ cho Hạm đội Biển Đen vào năm 2016 và 2017.
Tàu hộ vệ tên lửa hạng nặng Project 11356Р/М, lớp Đô đốc Grigorovich
Loạt tàu tiếp theo được trang bị Kalibr-NK là các tàu hộ vệ tên lửa hạng nặng thuộc Project 11356Р/М, lớp Đô đốc Grigorovich. Hải quân Nga đang triển khai kế hoạch trang bị toàn bộ 6 tàu thuộc lớp này cho Hạm đội Biển Đen.
Các chiến hạm thuộc lớp này lớn gấp 4 lần Byan-M nhưng chỉ được trang bị 8 tên lửa hành trình 3M-14T, do chúng còn phải giành “đất” cho 3 tổ hợp 12 ống phóng thẳng đứng 3S90E của hệ thống phòng không Shtil-1, với 36 tên lửa 9M317E có tầm phóng đến 50km.
Hiện hạm đội Biển Đen chỉ duy nhất có tuần dương hạm Moskva thuộc lớp Slava là có khả năng phòng không hạm đội, do được trang bị hệ thống tên lửa phòng không S-300F (biến thể của hệ thống S-300 trên mặt đất), có tầm phóng xa tới 150km.
Do đó, Đô đốc Grigorovich buộc phải hy sinh khả năng tấn công mặt đất để nâng cao khả năng phòng không cho hạm đội.
Chiếc đầu tiên mang tên của lớp là “Đô đốc Grigorovich” hiện đang được biên chế cho Hạm đội Biển Đen và trở thành chiến hạm có uy lực mạnh nhất, chỉ sau tuần dương hạm Moskva - kỳ hạm của Hạm đội này.
Chiếc thứ 2 thuộc lớp này là Đô đốc Essen, đang thử nghiệm ở nhà máy đóng tàu Yantar. Còn chiếc thứ ba mang tên Đô đốc Makarov, vừa được hạ thủy vào đầu tháng 9. Dự kiến cả 2 tàu này đều sẽ được trang bị cho Hạm đội Biển Đen trong năm 2016.
Tháng 8 vừa qua, Nhà máy đóng tàu Yantar đã nối lại việc chế tạo loạt thứ 2 của lớp này gồm 3 chiếc, sau khi giải quyết xong vấn đề động cơ, do Ukraine cắt đứt nguồn cung, khiến Nga phải bắt tay chế tạo động cơ tuabin quốc nội M90FR, do nhà sản xuất động cơ máy bay NPO Saturn phát triển.
Nhà máy Yantar đã hoàn tất phần thân của 2 chiếc thứ 4 và thứ 5 là Đô đốc Butakov và Đô đốc Istomin. Khung thân của chiếc thứ 6 mang tên Đô đốc Kornilov cũng đang được đóng. Dự kiến cả 3 chiếc này sẽ được bàn giao cho hải quân Nga vào năm 2017-2018.
Tàu ngầm thông thường Project 06363 lớp Paltus
Các tàu ngầm diezel-điện Project 06363 lớp Paltus của Nga (cùng họ với tàu ngầm lớp Project 636MV lớp Varshavyanka của Việt Nam) sẽ được trang bị hệ thống Kalibr-PL, sử dụng tên lửa hành trình chống hạm 3M-54 hoặc tên lửa hành trình tấn công mặt đất 3M-14.
Hiện 2 trong số 6 tàu được đóng riêng cho Hạm đội Biển Đen đã được bàn giao.
Chiếc đầu tiên trong lớp này là B-261 Novorossyisk đã nằm trong biên chế Hạm đội từ tháng 9, chiếc thứ 2 là Rostov na Donu vừa hoàn thành đợt thực nghiệm phóng tên lửa hành trình và đang về bàn giao cho Hạm đội Biển Đen.
Mỗi tàu ngầm lớp Project 06363 có lượng giãn nước khi lặn 3.950 tấn, được trang bị 14 ngư lôi và 4 tên lửa hành trình của hệ thống Kalibr-PL. Các tên lửa này có thể tiêu diệt mục tiêu chiến hạm đến 660km và mục tiêu bờ ở cự ly 1500km - 2.500 km tùy thuộc phiên bản.
Tất cả 6 tàu ngầm Kilo giành cho Hạm đội Biển Đen sẽ được trang bị các tên lửa hành trình Kalibr. Sau Novorossyisk và Rostov na Donu (Rostov trên sông Đông), tàu ngầm Staryi Oskol của Hạm đội Biển Đen cũng vừa lên đường thực hiện bài tập này.
Tiếp sau đó là các tàu ngầm điện-diesel Krasnodar hiện đang chạy thử nhà máy ở biển Baltic và các tàu ngầm đang đóng Velikyi Novgorod và Kolpino ở Nhà máy đóng tàu Admiralty cũng sẽ lần lượt được trang bị tên lửa và lên đường thử nghiệm.
Trong vòng khoảng 3 năm tới, khả năng tác chiến của Hạm đội Biển Đen sẽ trở nên rất mạnh với 18 mũi tấn công toàn diện đối hải/đối đất/phòng không.
Hạm đội này thừa sức tiêu diệt bất cứ đối thủ nào ở phần Đông Địa Trung Hải, ở vùng vịnh Persian, biển Baltic; nếu di chuyển ra Địa Trung Hải, các tàu này có thể tấn công tận Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương.
