"Không thể tiêu diệt Hamas"
Mâu thuẫn giữa Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và giới lãnh đạo quân sự của nước này đang ngày càng trở nên rõ nét và công khai sau khi phát ngôn viên hàng đầu của lực lượng vũ trang Israel tuyên bố: Mục tiêu của ông Netanyahu nhằm tiêu diệt Hamas ở Gaza là không thể đạt được.
"Quan điểm cho rằng chúng ta có thể phá hủy Hamas hoặc làm cho Hamas biến mất đang khiến công chúng lầm tưởng", phát ngôn viên quân đội Israel Daniel Hagari nói với truyền hình Israel hôm 19/6.
Phát ngôn viên quân đội Israel Daniel Hagari. Ảnh: Times of Israel
Đây là phát ngôn chỉ trích hiếm hoi từ phía quân đội Israel về cách mà ông Netanyahu mô tả mục tiêu chính của cuộc chiến ở Gaza, điều mà ông cho là "chiến thắng toàn diện" trước Hamas và giải cứu các con tin Israel bị nhóm này giữ.
Nhà lãnh đạo Israel đã nhiều lần nói rằng, ông sẽ không chấp nhận kết thúc cuộc chiến nếu Hamas không bị xóa bỏ như một thế lực quân sự và lãnh đạo. Văn phòng Thủ tướng Israel đã phản bác bình luận của ông Hagari.0
Nội các an ninh do Thủ tướng Netanyahu đứng đầu đã xác định việc triệt tiêu các khả năng quân sự và lãnh đạo của Hamas là một trong những mục tiêu của cuộc chiến. IDF [Lực lượng Phòng vệ Israel] tất nhiên là cam kết với mục tiêu này", Văn phòng Thủ tướng Israel nhấn mạnh trong thông cáo.
Theo WSJ, bình luận qua lại này là minh chứng cho thấy những căng thẳng kéo dài nhiều tháng giữa ông Netanyahu và lãnh đạo quân đội của Israel, những người cho rằng Hamas chỉ có thể bị đánh bại nếu Israel thay thế Hamas bằng một cơ quan quản lý khác ở Gaza.
Bất đồng xoay quanh vấn đề gì?
"Điều chúng ta có thể làm là phát triển một phương án khác để thay thế Hamas", ông Hagari nói, đồng thời nhấn mạnh rằng, các chính trị gia sẽ quyết định ai nên thay thế Hamas.
Ông Netanyahu đã từ chối một loạt đề xuất về các phương án thay thế cho Hamas, bao gồm kế hoạch của Mỹ với sự tham gia của Chính quyền Dân tộc Palestine (PNA) và lời kêu gọi từ cộng đồng Ả Rập về một chính phủ đoàn kết Palestine bao gồm Hamas.
Một số nhà phân tích quân sự và cựu quan chức Israel đã đặt câu hỏi về tính khả thi trong việc xây dựng một chính phủ mới ở Gaza, khi mà Hamas vẫn cầm cự được trước các cuộc tấn công của Israel.
Mối bất hòa với lãnh đạo quân đội diễn ra trong bối cảnh ông Netanyahu đang phải chịu áp lực từ chính quyền Mỹ với yêu cầu chấp nhận đề xuất ngừng bắn mà Tổng thống Biden cho rằng sẽ mở đường cho xung đột kết thúc.
Tuần này, Netanyahu đã mở ra một tranh cãi mới với đồng minh lâu năm, khi cáo buộc Washington ngăn cản nỗ lực cung cấp vũ khí và đạn dược cho Israel. Nhà Trắng đã bác bỏ các cáo buộc và cho biết, họ chỉ tạm dừng một lô hàng bom vì lo ngại về khả năng khiến dân thường thiệt mạng trong hoạt động của Israel tại thành phố Rafah, phía Nam Gaza.
Ông Netanyahu khước từ mọi đề xuất Ông Netanyahu đã từ chối một loạt đề xuất về các phương án thay thế cho Hamas. Ảnh: NBC News
Tướng về hưu Israel Ziv cho biết, căng thẳng giữa quân đội Israel và cơ quan an ninh với ông Netanyahu đang ở mức cao kỷ lục.
"IDF và giới an ninh cảm thấy rằng chúng tôi [Israel] đã dốc cạn mục đích của cuộc chiến. Chúng tôi đã đạt đến đỉnh điểm chiến thuật tối đa mà chúng tôi có thể đạt được", ông nói, "Miễn là Rafah còn đó, họ có thể nói: Hãy hoàn thành công việc đi. OK, giờ thì hoàn thành rồi đó".
Mâu thuẫn giữa ông Netanyahu và cơ quan quân sự đã bùng nổ trước dư luận từ rất sớm trong quá trình xung đột diễn ra. Hồi tháng 5, Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant đã kêu gọi chính phủ quyết định ai sẽ thay thế Hamas tại Gaza. Ông Gallant cho rằng, nếu không quyết định thì Israel chỉ còn 2 lựa chọn: Hoặc Hamas sẽ quản lý, hoặc quân đội Israel tiếp quản hoàn toàn.
"Chúng tôi [Israel] cần phải đưa ra quyết định", Ziv nói. "Ngay cả một quyết định dở cũng được. Cứ cho là [Israel] chiếm đóng Gaza trong vài năm tới vì cần dọn sạch tới những kẻ khủng bố cuối cùng. OK, đó là một quyết định tồi, nhưng vẫn là một quyết định. Quân đội cần biết".
Tranh chấp giữa ông Netanyahu và quân đội Israel phần nào xoay quanh cách mà các quan chức định nghĩa thế nào là đánh bại Hamas. Một quan chức quân sự Israel, cho biết lực lượng này coi việc "giải tán" một tiểu đoàn của đối thủ không phải khi tất cả chiến binh đều bỏ mạng, mà là khi cấu trúc chỉ huy và khả năng thực hiện các cuộc tấn công có tổ chức của đơn vị này bị loại bỏ.
"Chúng tôi đang dần hoàn thành nhiệm vụ do chính phủ chỉ định và rồi sẽ đến một thời điểm, khi chỉ còn chiến đấu theo kiểu du kích, mà việc đó có thể mất hàng năm trời", viên chức quân sự Israel nói với WSJ.
Trong hơn 8 tháng giao tranh, quân đội Israel đã giành quyền kiểm soát nhiều vùng rộng lớn của Dải Gaza, chỉ để thấy Hamas tiếp tục tái tổ chức chính mình trong các khu vực khi lực lượng Israel rút lui.
Căng thẳng giữa ông Netanyahu và quân đội ngày càng trở nên gay gắt sau khi Israel phát động chiến dịch tấn công Rafah, nơi hơn 1 triệu dân thường Palestine trú ẩn vào thời điểm đó.
Nhà lãnh đạo Israel đã tranh luận suốt nhiều tháng rằng, tấn công vào Rafah là trung tâm trong chiến lược tầm nhìn của ông để đạt được chiến thắng toàn diện.
Quân đội Israel đã ra tín hiệu rằng chiến dịch Rafah sẽ sớm kết thúc, khi chia sẻ thông tin cho biết, họ đã giải tán 2 trong số 4 tiểu đoàn của Hamas trong khu vực và chiếm giữ phần lớn Rafah.