Theo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông), vừa qua một quan chức cấp cao của chính quyền Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố thẳng thắn với các nhà ngoại giao Trung Quốc rằng Washington coi Bắc Kinh là đối thủ cạnh tranh, chứ không phải là đối tác.
Cụ thể, nhân cuộc gặp gỡ giữa các quan chức Mỹ và các nhà ngoại giao Trung Quốc, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải đã đề cập và nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ hợp tác giữa hai nước. Tuy nhiên, ông Matt Pottinger, Giám đốc phụ trách các vấn đề châu Á tại Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, lại đưa ra quan điểm trái ngược.
"Chúng tôi - chính quyền Tổng thống Trump - đã sửa đổi chính sách đối với Trung Quốc, với nguyên tắc chi phối hàng đầu là 'cạnh tranh'. Cụm từ đó cũng được đề cập ở ngay đầu bản chiến lược an ninh quốc gia của Tổng thống [Trump]", ông Pottinger nói.
Được biết, ông Thôi Thiên Khải và ông Pottinger đã có cuộc trao đổi trên vào hôm thứ 7 (29/9) vừa qua, trong dịp sự kiện kỷ niệm 69 năm ngày Quốc khánh Trung Quốc (1/10) được tổ chức tại Đại sứ quán Trung Quốc ở Mỹ.
Tuy nhiên, theo SCMP, thái độ thẳng thừng của ông Pottinger được cho là khá bất thường đối với một sự kiện mang tính chất kỷ niệm như vậy.
Theo ông Pottinger, hai khái niệm 'tự do' và 'cạnh tranh' là những điều thuộc về cốt lõi của nền dân chủ Mỹ và nền kinh tế thị trường, do đó nếu hai bên không thừa nhận có sự cạnh tranh lẫn nhau, thì điều đó sẽ gây thêm nhiều hiểu lầm và tính toán sai lầm khác.
Về phần mình, ông Thôi Thiên Khải cho biết cả Trung Quốc và Mỹ đều đang đứng trước "lựa chọn lịch sử" có tính quyết định đối với tương lai của quan hệ hai nước.
"Trung Quốc đã có lựa chọn của mình", ông Thôi Thiên Khải nói. "Chúng tôi lựa chọn tuân thủ nguyên tắc không xung đột, không đối đầu, tôn trọng giữa các bên và hợp tác hai bên cùng có lợi với nước Mỹ".
Về vấn đề thương mại, ông Thôi Thiên Khải đã nhắc lại lời khẳng định của Trung Quốc rằng nước này sẽ "mở rộng cửa hơn với thế giới", đồng thời sẽ "bảo vệ vững chắc" trật tự thế giới để thúc đẩy tự do thương mại.
Ông Thôi Thiên Khải, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ (hàng đầu, bên trái) đứng cạnh ông Matt Pottinger, Giám đốc phụ trách các vấn đề châu Á tại Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ. Ảnh: ĐSQ Trung Quốc tại Mỹ.
Trung Quốc "đá bóng" về sân của Mỹ
Tuần trước, Tổng thống Trump đã cáo buộc Trung Quốc tìm cách can thiệp cuộc bầu cử giữa kỳ sắp tới của Mỹ, nhưng không đưa ra bất cứ bằng chứng nào. Phía Bắc Kinh đã ngay lập tức bác bỏ lời cáo buộc của ông Trump.
Sau đó ông Trump đã đăng tải lên tài khoản Twitter cá nhân những bức ảnh chụp các bài báo chỉ trích chiến tranh thương mại trên tờ Des Moines Register, được cho là do Nhật báo Trung Hoa (cơ quan ngôn luận của nhà nước Trung Quốc) trả tiền để được đăng bài.
Hôm Chủ nhật (30/9), Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Terry Branstad đã ủng hộ cáo buộc của ông Trump khi cho rằng bài báo của Nhật báo Trung Hoa là một hình thức "tuyên truyền", đồng thời lên án Bắc Kinh lợi dụng quyền tự do báo chí của Mỹ.
Ông Branstad còn chỉ trích sự can thiệp "bất công" của Trung Quốc vào kinh tế Mỹ, bằng các hoạt động như cài gián điệp kinh tế hay áp dụng các hàng rào phi thuế quan, gây ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp của Mỹ.
Trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã bác bỏ cáo buộc của ông Trump, và khẳng định Trung Quốc luôn tuân thủ nguyên tắc không can thiệp vào nội bộ nước khác.
Trong một bài phát biểu khác tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Mỹ, ông Vương Nghị đã cảnh cáo rằng mối quan hệ giữa hai nước "đánh vỡ thì dễ, nhưng sẽ rất khó hàn gắn". Theo ông này, mối quan hệ song phương của hai nước Trung - Mỹ hiện đang ở "ngã ba đường", và Mỹ sẽ phải lựa chọn liệu họ sẽ coi Trung Quốc là "đối tác hay đối thủ".