Tàu ngầm lớp Akula (Cá mập) là một trong những loại vũ khí khủng khiếp nhất do con người tạo ra. Những con " thủy quái" thời Chiến tranh Lạnh này có thể tiêu diệt 200 mục tiêu bằng các đầu đạn hạt nhân có sức công phá gấp 6 lần so với những quả bom nguyên tử đã được ném xuống Hiroshima, Nhật Bản.
Phương án đối phó tàu ngầm lớp Ohio của Mỹ
Tàu ngầm đề án 941 lớp Akula (Cá mập), NATO định danh là Typhoon (Cơn bão), được chế tạo để tạo cơ sở cho lực lượng răn đe hạt nhân của Liên Xô.
Vào thời điểm đó, Liên Xô đã nhận được thông tin về chiếc tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo lớp Ohio sắp ra mắt của Hải quân Mỹ với chiều dài 170m và có thể mang 192 đầu đạn hạt nhân. Các nhà lãnh đạo Liên Xô quyết định rằng họ cần có một chiếc tàu ngầm của riêng mình để đối phó mối đe dọa đang dần hiện ra, và thế là tàu ngầm lớp Akula được ra đời.
Tàu ngầm lớp Akula được thiết kế để phóng tên lửa từ vị trí tương đối gần với Liên Xô, cho phép chúng hoạt động ở Bắc Cực, nơi lực lượng không quân và hải quân có thể bảo vệ chúng. Những chiếc tàu ngầm này có lớp vỏ kiên cố với khả năng phá vỡ lớp băng ở Bắc Cực và hai chân vịt của tàu được che chắn để tránh va chạm với lớp băng.
Tàu ngầm đề án 941 lớp Akula. Nguồn: 3mv.ru.
"Thủy quái" mang 200 đầu đạn hạt nhân
Chương trình phát triển tàu ngầm Akula còn cho ra đời một loại tên lửa mang đầu đạn hạt nhân mới có tầm bắn đủ xa để tấn công nước Mỹ từ các pháo đài ở Bắc Cực. R-39 Rif (NATO định danh là SS-NX-20 Sturgeon) là tên lửa đạn đạo 3 tầng khổng lồ, dài 16m và nặng 84 tấn. Với tầm bắn 4.480 hải lý, R-39 có thể tấn công bất cứ mục tiêu nào ở Mỹ.
Cuộc chạy đua vũ trang thời Chiến tranh Lạnh là một cuộc cạnh tranh, trong đó số lượng đầu đạn hạt nhân đóng vai trò quan trọng. Vì tàu ngầm lớp Akula của Liên Xô chỉ có thể mang 20 tên lửa, trong khi đó tàu ngầm lớp Ohio của Mỹ có thể mang 24 tên lửa nên mỗi tên lửa của Liên Xô phải mang nhiều đầu đạn hạt nhân hơn tên lửa Trident C-4 của Mỹ.
Một quả tên lửa R-39 mang 10 đầu đạn hạt nhân có sức công phá 100 kiloton, mỗi đầu đạn có thể tấn công mục tiêu độc lập nên chỉ cần 1 quả tên lửa đã có thể tấn công 10 mục tiêu trong phạm vi gần nhau. Điều này làm tăng kích cỡ và khối lượng của tên lửa nhưng cũng có nghĩa là mỗi tàu ngầm Akula mang theo tổng cộng 200 đầu đạn hạt nhân, nhiều hơn tàu ngầm lớp Ohio 8 đầu đạn.
Tàu ngầm lớp Akula dài 175m, có lượng giãn nước khi lặn là 48.000 tấn, lớn hơn gấp 2 lần so với lượng giãn nước của tàu ngầm Mỹ. Tên lửa R-39 Rif được sắp đặt thành hai hàng, mỗi hàng bao gồm 10 ống phóng tên lửa.
Không giống như các tàu ngầm mang tên lửa khác, ống phóng tên lửa được đặt ở mặt trước tàu, khiến Akula trông độc đáo. Chiếc tàu ngầm khổng lồ có thể di chuyển với tốc độ 22 hải lý khi nổi và 27 hải lý khi lặn, nhờ trang bị 2 lò phản ứng hạt nhân OKB-650 với công suất gần 100.000 mã lực.
Ban đầu, Liên Xô dự định đóng 8 tàu lớp Akula nhưng cuối cùng, chỉ có 6 tàu được chế tạo. Vào thời điểm đó, Bộ Tư lệnh NATO đã coi 6 chiếc tàu ngầm này là "át chủ bài" của Hải quân Liên Xô.
Ngày nay chỉ còn lại duy nhất chiếc tàu ngầm Dmitry Donskoy của đề án 941 lớp Akula còn hoạt động. Hiện nay, tàu Dmitry Donskoy được sử dụng như một "phòng thí nghiệm nổi" để thử nghiệm tên lửa Bulava được trang bị trên các tàu ngầm hiện đại và có tiếng ồn thấp lớp Borei.
Tàu ngầm đề án 941 lớp Akula. Nguồn: RIA Novosti.
"Cuộc săn lùng Tháng Mười Đỏ"
Theo Tạp chí Mỹ The National Interest, sự tồn tại của tàu ngầm lớp Akula không được biết đến rộng rãi và có lẽ sẽ không bao giờ được biết đến nếu không có cuốn tiểu thuyết "The Hunt for Red October" (tạm dịch " Cuộc săn lùng Tháng Mười Đỏ" ).
Được xuất bản bởi Naval Institute Press vào năm 1984, "The Hunt for Red October" là tiểu thuyết đầu tay của một người đam mê quân sự- nhân viên bán bảo hiểm Tom Clancy.
Tàu ngầm Red October (Tháng Mười Đỏ) trong tiểu thuyết "The Hunt for Red October" của Tom Clancy chính là tàu ngầm lớp Akula đã được sửa đổi. Trong tiểu thuyết, Tom Clancy xây dựng hình mẫu con tàu Red October lớn hơn chiếc tàu ngầm lớp Akula tiêu chuẩn, với 26 ống phóng tên lửa thay vì chỉ có 20 ống như trên thực tế.
Tàu ngầm Red October được trang bị hệ thống đẩy pump-jet chạy êm. Theo cuốn tiểu thuyết, về mặt lý thuyết, nó cho phép con tàu bí mật tiếp cận vùng bờ biển phía Đông của Mỹ và tung đòn tấn công có thể phá hủy thủ đô Washington, D.C. Điều này biến Red October trở thành vũ khí tấn công phủ đầu và là kho báu công nghệ mà Hải quân Mỹ rất mong muốn có được.