Trước khi Franz von Helzhausen ký hợp đồng với công ty mà ngày nay được biết tới với cái tên Tesla Mortors, ông đang trên bước đường thành công của riêng mình, trở thành thành viên của nhóm chuyên gia thiết kế xe xuất sắc nhất thế giới.
Ông tốt nghiệp từ Đại học Trung tâm Nghệ thuật về Thiết kế hồi đầu những năm 1990, đồng nghĩa với việc ông đã tốt nghiệp chương trình thiết kế phương tiện uy tín hàng đầu thế giới – von Halzhausen đã có vị thế ngang hàng với những J. Mays.
Chris Bangle, Henrik Fisker – những nhà thiết kế xe lão làng trong ngành công nghiệp ô tô.
Đã có trong tay những thiết kế được ca tụng rất nhiều, nếu như ông tiếp tục con đường chắc chắn sẽ thành công ấy, ông sẽ là nhà thiết kế thuộc tầng lớp trên, sẽ là ngọn hải dăng để những người đời sau noi theo.
Nhưng không, von Holzhausen đã chọn một con đường chông gai và mạo hiểm: ông quyết định đăt niềm tin vào một startup ô tô mà nhiều người không tin là sẽ thành công – ông rời thủ phủ của xe ô tô, rời Đức rời Nhật, về đầu quân cho Tesla. Và rồi, ông vẫn trở thành nhà thiết kế có ảnh hưởng nhất thời đại này.
Có thể những huyền thoại thiết kế khác không đồng ý với lời tán dương này. Nhưng điểm mấu chốt để ông von Holzhausen, nhà thiết kế mới chỉ 49 tuổi có được tiếng nói cho mình, đó là mẫu xe Model 3 của Tesla sẽ không chỉ đương đầu với thị trường xe già cỗi, mà còn đối đầu với ngành công nghiệp khai thác dầu mỏ lâu đời.
Ông đã về với Tesla vào cái ngày đầu, khi công ty này mới bán ra được chiếc Roadster đầu tiên.
Tesla Model 3.
Trong khi các nhà thiết kế khác thiết kế xe của tương lai dựa trên những khái niệm quá khứ, von Holzhausen tự đi theo con đường của riêng mình: một chiếc xe điện sau này có thể có cả khả năng tự lái. Đây là cách vol Holzhausen tạo cho mình môt sự nghiệp, một danh tiếng riêng.
Các phóng viên từ tờ Business Insider đã có cơ hội nói chuyện với Franz vol Holzhausen, và nghe ông chia sẻ đôi chút về những ngày đầu tại Tesla, và điều gì đã dẫn lối thiết kế cho ông.
Cuối những năm 2000, chính cặp đôi Musk và von Holzhausen đã làm nên chuyện.
Elon Musk và Franz von Holzhausen.
Khi von Holzhausen gia nhập Tesla vào năm 2008, công ty xe điện này đang đứng trên bờ vực phá sản. Họ chỉ bán một mẫu xe duy nhất – chiếc Roadster dựa trên dòng xe Lotus. Người ta hào hứng với một chiếc xe chạy điện hoàn toàn, vẫn huy động được vốn, nhưng gần như Tesla chẳng có tương lai.
Đó lại gần như là tình trạng chung của toàn bộ ngành xe. Nhiều chuyên gia đánh giá rằng Tesla sẽ sớm ra đi thôi. Nhưng lúc ấy von Holzhausen đã sẵn sàng rời Mazda, ông đã quá chán kiểu cách thiết kế xe truyền thống.
Sau một buổi nói chuyện với Musk, cả hai người đã nhận ra rằng mình và người ngồi đối diện đều đang cùng nhìn về một tương lai.
Roadster phiên bản đầu tiên.
"Tesla sẵn sàng đánh cược mọi thứ vào lúc ấy", đó chính là thứ đã lôi kéo von Holzhausen về với đội của Elon Musk. Ông đã nói như vậy trong bài phỏng vấn với Business Insider.
Chiếc Roadster của Tesla dù đẹp, nhưng nó vẫn dựa trên một chiếc xe khác. Ông von Holzhausen có cơ hội được thiết kế lại từ đầu.
Mục tiêu của Musk khi vẽ ra chiếc xe điện đầu tiên là phải thay đổi thành kiến của người dùng với xe điện hạng sang: nó phải có dáng thể thao, phải có hiệu suất cao, và không phải là loại xe điện "đểu" thường thấy ở sân golf.
Tesla chỉ sống dựa vào doanh số của mỗi chiếc Roadster, vì thế nên một khi hết hàng, họ sẽ cần có ngay một mẫu xe mới. von Holzhausen có tận 2 năm để thiết kế nên một mẫu xe mới, một cơ hội hiếm có cho một nhà thiết kế tạo ra một chiếc xe từ tờ giấy trắng.
Nhà thiết kế tài ba này tạo ra một triết lý thiết kế của riêng mình. Ông tạo ra chiếc Model S vào năm 2011.
Ngành công nghiệp xe đã tồn tại hơn một thế kỷ, với những cái tên già nua thống trị từ lâu đời với những đặc trưng riêng của hãng. Tesla là cái tên đầu tiên mới xuất hiện trong nhiêu thập kỷ nay. Vì thế, gánh nặng của nhà thiết kế phải tạo ra một thứ gì mới, xuất chúng lại càng nặng nề.
von Holzhausen đã để Elon Musk dẫn lối cho mình. Musk vốn tin vào thứ có tên là "những nguyên tắc đầu tiên trong suy nghĩ – first principles thinking" và đã biến điều này thành một đức tin chung tại Tesla này.
Đặc điểm của nó là tránh những suy luận, những suy nghĩ tương tự nhau – ví dụ như phải tạo ra một cái xe giống như xe thông thường, có điều phải đẹp hơn tốt hơn chút – và loại bỏ toàn bộ "râu ria" vấn đề, khởi đầu bằng thứ cơ bản, trọng yếu nhất.
von Holzhausen tạo ra một nguyên tắc có tên là "hiệu quả". Ông giả định rằng mọi sản phẩm của Tesla đều phải đẹp, mà tạo ra một chiếc xe đẹp thì chẳng mất mấy công sức. Đặt vẻ đẹp lên hàng đầu là bởi trong một thị trường cạnh tranh gay gắt, sản phẩm đẹp nhất sẽ nổi bật nhất.
Còn về mặt "hiệu quả", ông tạo ra một khái niệm mới, không chỉ cho chiếc Tesla Model S mới lúc ấy, mà còn cho toàn bộ những sản phẩm sau này của công ty.
Chiếc Model S toát lên một vẻ kín đáo tuyệt đối. Nó thu hút sự chú ý mà không gây chú ý.
Điểm đáng chú ý nhất là mặt trước của xe. Model S không tầm lưới chắn đằng trước như bất kì chiếc xe có động cơ đốt nào khác, đơn giản vì động cơ điện thì không cần oxy để làm chất xúc tác cho quá trình đốt, mà cũng không cần làm mát qua việc lưu thông không khí.
Nội thất bên trong chiếc xe cũng toát lên hai chữ "triệt để".
Toàn bộ nội thất của chiếc Tesla hoàn toàn xoay quanh màn hình hiển thị lớn nhất được đặt chính giữa xe, màn hình điều khiển gần như mọi chức năng xe. Màn còn được đặt nghiêng theo một góc hợp lý để người sử dụng không bị bóng.
Một màn hình to tướng đặt giữa xe đem lại cho người dùng một cảm giác duy nhất: đó là cái xe này là sản phẩm của CÔNG NGHỆ CAO.
Chưa ai trong ngành sản xuất ô tô làm điều này cả. Đây bỗng chốc trở thành thương hiệu của xe điện Tesla.
Trong thiết kế của chiếc xe SUV Tesla Model X, xuất hiện hai mặt của vấn đề hóc búa.
Một mặt, đây là sự áp dụng triết lý thiết kế của von Holzhausen lên một chiếc xe lớn hơn mà thôi. Nhưng mặt khác, triết lý hiệu quả lại không còn đó, bởi lẽ những công nghệ trong chiếc xe SUV không đơn giản như Model S nữa rồi.
Tuy thiết kế của Model X đã phải chỉnh sửa rất nhiều, thậm chí là thu hồi lại xe sau khi đã ra thị trường. Nhưng Tesla vẫn đã làm được điều kì diệu: Model X hoàn toàn có thể được đánh giá là chiếc xe công nghệ cao "xịn" nhất đang lăn bánh trên đường hiện tại.
Dấu ấn thứ ba của von Holzhausen tại Tesla: chiếc Model 3
Đây mới là chiến thắng lớn nhất của Tesla 3. von Holzhausen là một trong những chuyên gia thiết kế hiếm hoi có thể tạo ra một sản phẩm vừa mang đậm chất công nghiệp mà vẫn có một vẻ ngoài cực kì ấn tượng. Model 3 vẫn mang "đậm mùi thiết kế" của Model S.
Đây có thể coi là đặc điểm nhận diện sản phẩm của Tesla luôn.
Có một hãng xe duy nhất làm được điều này, đó là Porsche với dòng xe thể thao 911 – dáng xe cũ được áp dụng cả vào những sản phẩm sau này.
Bên trong chiếc Model 3 …
Phong cách tối giản triệt để lại được áp dụng tại đây.
Trong từ hình dáng bên ngoài vào tới trong buồng lái của Model 3, ta có thể thấy 3 thứ mà von Holzhausen đã đạt được: một vẻ ngoài đẹp xuất chúng, vẻ đẹp đơn giản của nội thất, và kim chỉ Nam của toàn bộ các sản phẩm của Tesla.
Franz von Holzhausen – một đẳng cấp khác của thiết kế phương tiện
Đó là những lời có cánh mà Business Insider dành cho ông. Trước khi tới Tesla, ông cũng đã có những sản phẩm ấn tượng, nhưng tiềm năng thực sự của von Holzhausen chưa bộc lộ cho tới khi bắt tay với Elon Musk.
Ông đã dám đương đầu với thử thách khi gia nhập Tesla, và giờ ông đang hưởng thụ thành quả của mình.
Tesla có những lúc thăng trầm, nhưng không thể phủ nhận rằng họ đang tiến về phía trước. Họ có thể có được một con dường thiết kế để cứ thể mà đi theo, là nhờ công sức của Franz von Holzhausen.