Tập tranh "Thái bình thịnh thế"
Trong hàng nghìn năm lịch sử của nền hội họa cổ Trung Quốc, thời nhà Minh (1368 - 1644) là triều đại có sự xuất hiện đa dạng nhất về trường phái hội họa.
Nhiều bức tranh nổi tiếng đã được lưu truyền từ thời nhà Minh như "Quế Cúc sơn li đồ", "Xuân du vãn quy đồ". Trong đó không thể không kể đến tập tranh "Thái bình thịnh thế" được vẽ bởi họa sĩ Đới Tiến.
Tập tranh bao gồm 10 cuộn, miêu tả cuộc sống thường nhật của các tầng lớp nhân dân khác nhau vào đầu thời nhà Minh như đánh bắt cá, trẻ em nô đùa, luyện tập bắn cung hay khung cảnh thong thả về nhà sau khi chăn thả gia súc. Tựu chung lại, tập tranh muốn khắc hoạ đời sống xã hội ổn định và thịnh vượng vào đầu thời nhà Minh.
Một bức tranh trong tập tranh "Thái bình thịnh thế". Hình ảnh: Baijiahao
"Thái bình thịnh thế" rất được ưa chuộng trong triều đình lúc bấy giờ, bởi vì bức tranh này góp phần tuyên truyền cho dân chúng về chế độ chính trị đương thời nhằm củng cố niềm tin vào hoàng đế và các mệnh quan triều đình.
Trong 10 cuộn tranh của "Thái bình thịnh thế", sau hàng trăm năm vẫn có một bức tranh luôn khiến hậu thế cảm thấy khó hiểu và vẫn chưa thể lý giải được. Đó là bức tranh có tên "Ngựa gỗ".
Một bức tranh miêu tả cảnh đánh bắt cá trong tập tranh "Thái bình thịnh thế". Hình ảnh: Baijiahao
Nội dung của bức tranh này thực ra rất đơn giản: Trong một cái sảnh, giữa sàn nhà vuông vức, một đứa trẻ ngồi xổm đang thả chú ngựa yêu thích của mình ra khỏi cái lồng để cho cha xem, trong khi thầy giáo của cậu bé đang ngồi phía sau theo dõi.
Thế nhưng khi phóng to bức tranh lên 5 lần, hậu thế mới giật mình vì một chi tiết nhỏ bé!
Con ngựa "kỳ lạ"
Chính con ngựa của cậu bé khiến cho hậu thế cảm thấy bức tranh rất kỳ lạ và khó hiểu. Mọi người đều đặt ra câu hỏi là tại sao con ngựa này lại có thể chạy trên mặt đất, bởi kích thước của nó là vô cùng nhỏ, chỉ là một con ngựa "tí hon".
Trong bối cảnh thời nhà Minh tức khoảng 400-500 năm trước, đồ chơi chạy bằng pin hay dây cót là không tồn tại. Vậy nên không thể có một con ngựa "tí hon" chạy trên mặt đất như đồ chơi của thời hiện đại ở thời nhà Minh thế này.
Hơn nữa, cứ cho là tác giả bức tranh muốn khắc họa một con ngựa thật bằng xương bằng thịt thì cũng rất vô lý. Bởi chúng ta đều biết rằng ngay cả con ngựa nhỏ nhất cũng không thể nhỏ như vậy.
Chi tiết con ngựa đáng nghi và khó lý giải trong bức tranh "Con ngựa gỗ". Hình ảnh: Baijiahao
Nhìn kỹ hơn sẽ thấy con ngựa này được cậu bé thả ra từ một chiếc hộp. Điều này đã gây ra nhiều tranh cãi, bởi nếu cho rằng đây chỉ là một món đồ chơi thì sao nó có thể di chuyển được, còn nếu là một con ngựa thật thì cũng không thể nhỏ và sinh tồn được trong một chiếc hộp như thế.
Dù lý giải theo cách nào thì cũng đều vô lý!
Thế nên nhiều cư dân mạng đã khẳng định chắc nịch rằng: "Con ngựa này là một con ngựa đồ chơi chạy pin của thời hiện đại bị rơi xuống hố đen xuyên không để quay về thời phong kiến và trở thành vật nuôi kỳ lạ của cậu bé trong tranh.
Vào thời điểm này, người họa sĩ tình cờ là khách của chủ nhà, nhìn thấy cảnh tượng này, ông đã vẽ lại và nó được lưu truyền cho đến ngày nay."
Nhưng suy cho cùng đây cũng chỉ là phỏng đoán của hậu thế, vì chưa ai chứng minh được xuyên không là có thật!
Tóm lại thì ngoài những tranh cãi về chi tiết chú ngựa, tập tranh "Thái bình thịnh thế" là một kiệt tác nghệ thuật tuyệt vời với bố cục rất độc đáo, phản ánh đặc điểm của các phong cách hội họa khác nhau của triều Minh.