Vì thực hiện một chuyến bay dài 100km trên một máy bay hạng sang trị giá 37 triệu USD, Phó Thủ tướng Thái Lan Prawit Wongsuwon bị người dân trách xài hoang tài sản công.
Cuối tuần qua, hình ảnh ông Prawit rời khỏi chiếc máy bay 6 chỗ ngồi Dassault Falcon 2000S được lan truyền mạnh: một nữ tiếp viên và một quan chức đón chào ông sau khi ông bay đến tỉnh Lopburi vốn cách thủ đô Bangkok 100km.
Những hình ảnh này khiến nhà hoạt động Srisuwan Janya đề nghị Ủy ban thanh tra quốc gia mở cuộc điều tra vụ mua chiếc máy bay trị giá 1,14 tỉ bath (37 triệu USD) và được giao cho Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan hồi tháng 9.2018.
Srisuwan đặt câu hỏi vì sao ông Prawit dùng phương tiện đắt tiền này cho một chuyến bay ngắn, và liệu cảnh sát có cần mua một máy bay hạng sang khi lực lượng này đã có sẵn 71 máy bay.
Srisuwan còn nói chiếc máy bay được “kê giá” cao hơn giá trị trường những 350 triệu bath, và hỏi: “Tại sao Thái Lan luôn mua mọi thứ giá cao hơn, và phải chăng chính quyền giấu dân điều gì?”
Ngày 8.7, người phát ngôn của cảnh sát Thái Lan nói chiếc máy bay dành cho tư lệnh cảnh sát trong nhiều chuyến bay, vì nó không cần phải tiếp nhiên liệu thường xuyên, và phù hợp với nhiều cỡ đường cất - hạ cánh cùng nhiều điều kiện khác.
Người phát ngôn còn nói các quan chức Thái Lan từng dùng trực thăng cho các chuyến bay ngắn trong nước, nhưng trực thăng không thể bay trong tất cả các điều kiện thời tiết, và cũng ít chỗ ngồi hơn.
Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng ngày 10.7, người dân đã nghi ngờ về các khoản chi của chính phủ, nên họ càng bất mãn việc vị Phó Thủ tướng sử dụng chiếc máy bay đắt tiền. Một cư dân mạng viết trên Facebook : “Họ có quyền gì mà chi công công quỹ như thế ? Bác sĩ và y tá đang phải chờ lương, giáo viên thì lãnh lương thấp. Điều này thật sự làm tôi bực bội”.
Giáo sư Olarn Tinbangteow thuộc khoa chính trị ở Đại học Burapha (Thái Lan) nói: “Việc người dân đặt dấu hỏi về chính phủ, vì đây không phải lần đầu tiên chính phủ chi tiền mạnh tay.Các vụ mua vũ khí trước đây gây ra những thắc mắc không được trả lời, và cho thấy không có sự kiểm tra - cân đối các khoản chi”.
Hồi tháng 1.2019, quân đội Thái Lan công bố đã mua 14 xe tăng do Trung Quốc sản xuất với giá 2,4 tỉ bath. Hồi tháng 2, Bộ Quốc phòng Thái Lan ký một hợp đồng khác, để mua thêm số xe bọc thép trị giá 2,2 tỉ bath của Trung Quốc.
Hình ảnh ông Prawit rời khỏi máy bay hạng sang - Ảnh: facebook
Đây là lần thứ hai Phó Thủ tướng Prawit bị “soi”. Năm 2018, ông Prawit được tuyên không tham nhũng, từ vụ ông sở hữu 25 đồng hồ hạng sang trị giá 40 tỉ bath (1,2 triệu USD).
Vụ việc bắt đầu hồi tháng 11.2017, khi ông Prawit vô tình khoe chiếc Richard Mille nạm kim cương trị giá khoảng 500.000 USD cùng một nhẫn kim cương cực lớn, khi chính phủ chụp ảnh lưu niệm trước trụ sở Quốc hội Thái Lan.
Tiếp đó, người dùng facebook bắt đầu đếm số đồng hồ mà ông đeo, thậm chí một số chính khách, các nhóm vận động quyền dân sự và một cựu phó thủ tướng đã yêu cầu “Tướng Rolex” giải tỏa bức xúc của người dân hoặc từ chức. Từ tháng 12.2017, facebook “CSI LA” đã đếm được 25 đồng hồ, gồm 11 chiếc Rolex, 8 chiếc Patek Philippes và 3 chiếc Richard Milles.
Sau một khoảng thời gian im lặng, đến ngày 16.1.2018, ông Prawit nói đó là số đồng hồ mượn của 4 người bạn và ông đã trả lại. Ủy ban bài trừ tham nhũng quốc gia Thái Lan (NACC) tuyên không có đủ chứng cứ rằng ông cố tình khai man hoặc cố tình che giấu thông tin về số đồng hồ đắt tiền này.
Bộ sưu tập đồng hồ vẫn gây thắc mắc: bằng cách nào một vị cựu tướng quân đội hưởng mức lương công chức tương đối thấp, lại có thể mua những món vật không khai báo trong bản kê khai tài sản trị giá 2,7 triệu USD, khi ông trở thành nhân vật số 2 ở Thái Lan, sau Thủ tướng Prayut Chan-o-cha.
Thủ tướng Prayut là người thực hiện cuộc đảo chính tháng 4.2014 với lý do chống tham nhũng, đã lật đổ chính phủ của bà Yingluck Shinawatra (hiện sống lưu vong ở Anh), trong khi ông Prawit là người lập kế hoạch đảo chính. Ông Prawit từng là tổng tư lệnh quân đội Thái Lan từ năm 2004 đến 2005, cũng là Bộ trưởng Quốc phòng từ năm 2008 đến 2011, trước khi lại làm tổng tư lệnh, và sau cuộc đảo chính, ông trở thành Phó Thủ tướng dưới quyền Thủ tướng Prayuth.
Năm 2014, ông Prayuth từng kê khai với NACC về số tài sản khoảng 4 triệu USD là nhà cửa, đầu tư và để dành được.