Qu Jing, cựu Phó Chủ tịch và Giám đốc truyền thông của Baidu, tập đoàn công nghệ được coi là "Google của Trung Quốc", đã gây ra một cuộc khủng hoảng về truyền thông và làm ảnh hưởng đến danh tiếng của Baidu sau khi đưa ra hàng loạt phát ngôn gây tranh cãi.
CNN cho biết, những phát ngôn liên quan đến nhân viên và công việc của Qu Jing đã gây tổn hại nghiêm trọng đến những người lao động trẻ, thế hệ đang chán ngấy với những giờ làm việc kéo dài và áp lực công việc khổng lồ mà họ phải gánh chịu mỗi ngày.
Cựu giám đốc PR của gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Baidu, Qu Jing
"Tại sao tôi phải quan tâm đến gia đình nhân viên của mình?
Trong một loạt video ngắn được đăng vào tuần trước trên Douyin, phiên bản TikTok của Trung Quốc, Qu Jing đã lên thuyết giảng về sự tận tâm với sự nghiệp, phong cách quản lý chặt chẽ và những yêu cầu không khoan nhượng đối với những nhân viên dưới trướng của cô.
Cụ thể, Qu Jing đã thẳng thắn đả kích một nhân viên từ chối đi công tác 50 ngày trong thời gian xảy ra đại dịch Covid-19, thời điểm Trung Quốc thực hiện nghiêm ngặt việc cấm di chuyển và kiểm dịch vô cùng gay gắt.
"Tại sao tôi phải quan tâm đến gia đình nhân viên của mình? Tôi không phải mẹ chồng cô ấy. Tôi hơn bạn 10 tuổi, 20 tuổi. Tôi không cảm thấy cay đắng hay mệt mỏi về điều đó (việc đi công tác -PV) dù tôi có hai con. Bạn là ai mà nói với tôi rằng chồng bạn không thể chịu đựng được việc này?" - cô nói.
Hàng loạt phát ngôn của Qu Jing trở thành chủ đề gây tranh cãi trên các nên tảng mạng xã hội tại Trung Quốc
Trong một clip khác, Qu Jing liên tục chia sẻ về những hy sinh của mình với tư cách là người mẹ khi làm công việc này. Cô cho biết cô làm việc chăm chỉ đến nỗi quên mất ngày sinh nhật của con trai lớn và cậu con trai nhỏ đang học lớp mấy ở trường. Tuy nhiên, những điều này không khiến cô hối hận vì đã "chọn trở thành người phụ nữ có sự nghiệp".
"Nếu bạn làm việc trong lĩnh vực quan hệ công chúng, đừng mong được nghỉ cuối tuần. Hãy cầm điện thoại của bạn 24 giờ/ngày và luôn sẵn sàng phản hồi". - Qu nói trong video thứ 3 của mình trên mạng xã hội.
Trong một video khác, Qu gây sốc khi thậm chí còn đe dọa sẽ trả thù những nhân viên phàn nàn về cô và thẳng thừng tuyên bố những nhân viên này sẽ không thể kiếm được việc làm khác trong ngành nếu bất mãn với cô.
Trước hàng loạt tuyên bố của mình, Qu đã gặp phải sự phản đối kịch liệt của cư dân mạng. Đồng thời, những phát ngôn của cô cũng khiến hình ảnh Tập đoàn Baidu bị ảnh hưởng không nhỏ. Ngay sau đó, Qu Jing đã lập tức bị Baidu sa thải và không đưa ra bất kỳ thông báo nào với truyền thông.
''Thiếu sự đồng cảm''
Việc Qu Jing bị sa thải lại một lần nữa khiến cho cuộc tranh cãi về cách làm việc độc hại tại các công ty tại Trung Quốc nói chung và các công ty công nghệ nói riêng leo lên thanh tìm kiếm nóng của hàng loạt MXH nước này.
Đa phần, người dùng mạng đều chỉ trích Qu vì cách làm việc hung hãn và thiếu tế nhị của cô, đồng thời cáo buộc cô và Baidu đang thúc đẩy nhân viên phải làm việc trong một môi trường "độc hại".
"Gã khổng lồ" Baidu bị ảnh hưởng danh tiếng từ những phát ngôn cá nhân của Qu Jing
Ivy Yang, nhà phân tích công nghệ Trung Quốc và người sáng lập công ty tư vấn Wavelet Strategy, cho biết: "Trong giọng nói và giọng điệu của cô ấy thể hiện sự thờ ơ sâu sắc và thiếu đồng cảm với hoàn cảnh chung của các đồng nghiệp".
"Rất nhiều điều cô ấy nói thực sự khiến tôi lo lắng, bởi vì đó là những điều khiến nhiều người đi làm cảm thấy bức xúc tại nơi làm việc của họ. Việc cô ấy nói ra điều đó theo cách rất trực tiếp và thẳng thắn đã làm ảnh hưởng đến cảm xúc của nhiều người" cô nói.
Yang nói thêm: "Đây thực sự là những gì mà những người điều hành đang nghĩ và cô ấy chỉ là người nói ra điều đó".
Văn hóa làm việc độc hại
Những năm trở lại đây, văn hóa làm việc quá sức và tính cạnh tranh cực độ đang thống trị nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ, đã khiến người trẻ Trung Quốc vô cùng phẫn nộ.
Vào năm 2019, Jack Ma, người đồng sáng lập Alibaba, đã bị chỉ trích dữ dội sau khi ủng hộ xu hướng "996", xu hướng làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối suốt 6 ngày một tuần. Vào thời điểm đó, Jack Ma cho rằng được làm việc theo văn hóa 996 là một "may mắn lớn".
Văn hóa làm việc độc hại khiến nhiều người trẻ "chán ngấy"
Hồi tưởng lại tuyên bố gây tranh cãi của Jack Ma, Ivy Yang gọi đó là "thời điểm bước ngoặt" khiến mọi người phải suy nghĩ lại về mối quan hệ giữa nơi làm việc và bản thân mình.
Có thể, với phong cách làm việc bất kể ngày đêm, nền kinh tế Trung Quốc đã đạt được tăng trưởng mạnh hơn dự kiến vào đầu năm 2024 nhưng việc này cũng kéo theo hàng loạt các vấn đề, trong đó bao gồm khủng hoảng tài sản, đầu tư nước ngoài giảm và tình trạng tiêu dùng ảm đạm.
"Khi các công ty yêu cầu sự trung thành, thời gian và năng lượng tuyệt đối từ nhân viên của mình, nhân viên sẽ cảm thấy sự hy sinh hoặc đóng góp của họ không được đáp lại khi tình hình kinh tế ảm đạm. Điều đó trở thành xung đột trung tâm và xung đột này cũng là trọng tâm của câu chuyện Baidu". - Yang nói thêm.
Hình ảnh nhân viên ăn ngủ tại các công ty công nghệ Trung Quốc đã không còn quá xa lạ
Được biết, trước khi làm việc tại Baidu, Qu Jing từng làm phóng viên cho hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Tân Hoa Xã. Sau khi chuyển sang làm PR, cô gia nhập Huawei, một "gã khổng lồ" công nghệ Trung Quốc nổi tiếng với "văn hóa sói ", nơi các nhân viên được kỳ vọng sẽ mô phỏng bản chất khát máu, sự dũng cảm và kiên cường của loài sói. Năm 2021, Qu Jing gia nhập Baidu. Một cựu nhân viên của Baidu cho biết Qu đã mang văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ của Huawei đến với Baidu.
"(Cô ấy đã gây ra) một cú sốc văn hóa khá lớn. Khoảng 60% nhân viên đã rời đi trong vòng vài tháng kể từ khi cô ấy đến," - Một cựu nhân viên giấu tên tại Baidu cho biết.
Người này cũng cho biết, đội ngũ PR dưới trướng Qu Jing phải luôn túc trực, luôn bật điện thoại, trả lời tin nhắn ngay lập tức và tham dự các cuộc họp vào lúc nửa đêm và cuối tuần dù được báo tin về cuộc họp rất gấp.
Qu cũng áp dụng ngôn ngữ kiểu quân đội được sử dụng trong quản lý doanh nghiệp tại Huawei khi luôn yêu cầu nhóm phải "có kỷ luật" và "giành chiến thắng trong trận chiến", cựu nhân viên cho biết.
Lời xin lỗi muộn màng
Sau nhiều ngày im lặng, Qu Jing đã chính thức lên tiếng xin lỗi vì "gây ra một cơn bão lớn như vậy" trong một bài đăng trên tài khoản cá nhân.
"Tôi đã đọc kỹ tất cả các ý kiến và bình luận từ nhiều nền tảng khác nhau và có nhiều lời chỉ trích rất xác đáng. Tôi đã suy ngẫm sâu sắc về những lời bình luận này và khiêm tốn chấp nhận chúng" - Qu viết đồng thời cho biết những suy nghĩ về cách làm việc của cô không đại diện cho lập trường của công ty (Baidu).
Qu viết: "Có nhiều điểm không phù hợp được đưa ra trong video, dẫn đến hiểu lầm về giá trị và văn hóa của công ty, gây tổn hại nghiêm trọng".
Nhận định về vấn đề của Qu Jing, một người làm việc trong ngành cho biết các clip của Qu là một phần trong nỗ lực nhằm khuếch đại tiếng nói của Baidu trên các nền tảng video ngắn, một kênh thông tin quan trọng ở Trung Quốc ở thời điểm hiện tại.
Hiện tại, Baidu vẫn chưa đưa ra bất kỳ tuyên bố nào về vụ việc kể trên.