"Việc đặt sang một bên không có nghĩa là chúng tôi từ bỏ nó. Điều mà Tổng thống muốn nói là như chúng tôi và ông ấy từng nói nhiều lần, phán quyết của Tòa Trọng tài vẫn phải tuân theo. Các cuộc đàm phán giữa 2 nước vẫn đang diễn ra hòa bình", người phát ngôn Phủ Tổng thống Philippines Salvador Panelo hôm 12/9 cho hay, khẳng định Philippines không từ bỏ chiến thắng pháp lý trước Trung Quốc.
"Nói cách khác, có một sự bế tắc. Vì vậy hãy để họ nói chuyện. Hãy cùng nói về những vấn đề khác như đề xuất khai thác chung", ông Panelo nói
Tuyên bố của ông Panelo được đưa ra không lâu sau khi Tổng thống Duterte tuyên bố Manila sẽ đặt phán quyết Biển Đông sang một bên để nhường chỗ cho việc thăm dò dầu khí chung với Trung Quốc.
Nhà lãnh đạo Philippines cho biết trong cuộc gặp giữa ông và Chủ tịch Tập Cận Bình ở Bắc Kinh cuối tháng 8, nhà lãnh đạo Trung Quốc cam kết sẽ để Philippines hưởng phần lớn hơn trong đề xuất chia sẻ tài nguyên ở Biển Đông theo tỷ lệ 60:40. Đổi lại, Bắc Kinh muốn Manila gạt phán quyết Tòa trọng tài sang 1 bên.
"Đặt phán quyết sang một bên, chúng tôi sẽ cho phép mọi người kết nối với các công ty Trung Quốc", ông Duterte thuật lại lời của ông Tập.
Khi được hỏi tỷ lệ này có áp dụng các các khu vực nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines hay không, ông Duterte cho biết: "Vùng đặc quyền kinh tế là một phần phán quyết của Tòa Trọng tài mà chúng tôi sẽ bỏ qua để theo đuổi một hoạt động kinh tế".
Nhiều chính khách Philippines tỏ ra bất bình trước tuyên bố này.
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. trong cuộc phỏng vấn với ANC khẳng định phán quyết của Tòa trọng tài vượt lên trên thỏa hiệp, do đó không thể gạt sang một bên.
"Nếu bạn muốn từ bỏ nó, bạn có thể từ bỏ nó nhưng phải chịu hậu quả", ông nói.
Tuy nhiên, ông Panelo khẳng định tuyên bố của ông Locsin Jr. không có ý bác bỏ lời khẳng định trước đó của Tổng thống.
"Khi Tổng thống nói "phớt lờ", ý ông ấy là gạt sang một bên theo nghĩa "Được thôi, chúng ta sẽ nói về nó, chúng ta sẽ tiếp tục nói chuyện". Phán quyết của Tòa Trọng tài vẫn còn đó. Như chúng tôi vẫn thường nói, mối quan hệ giữa 2 nước không được đo lường bằng xung đột ở Biển Đông ", người phát ngôn Phủ Tổng thống Philippines cho hay.
Ông cũng nhấn mạnh Tổng thống Philippines coi phán quyết của Tòa Trọng tài là vĩnh viễn, ràng buộc và không kháng cáo.
"Nó sẽ ở đó mãi mãi", ông cho hay.
Về tuyên bố trước đó của cựu Ngoại trưởng Albert del Rosario rằng việc đảm bảo hoạt động kinh tế trong vùng đặc quyền kinh tế của đất nước không yêu cầu phải gạt phán quyết của Tòa Trọng tài sang một bên, ông Panelo cho rằng ông Del Rosario đã nói quá nhiều.
"Ông ấy nên soi lại gương và thừa nhận mình là người chịu trách nhiệm dẫn tới việc đánh mất bãi cạn Scarborough", ông Panelo khẳng định.