Nghề trông trẻ không phải là ngành nghề mới nổi ở Việt Nam, nhưng ngày càng nhiều người trẻ quan tâm và tham gia vào thị trường này. Nếu là trước đây, những người nhận trông trẻ ngoài giờ hành chính, hoặc kèm 1:1 đa phần là những người phụ nữ trung tuổi, hoặc có kinh nghiệm chăm trẻ, mới nhận được sự tin tưởng từ phụ huynh. Thì ở một xã hội đang ngày càng trẻ hóa, phụ huynh lại có xu hướng tìm kiếm những người trẻ, có bằng cấp, được đào tạo chuyên môn tốt mới dám thuê, vì muốn con mình được phát triển toàn diện nhất.
Khi có cung, ắt sẽ có cầu. Chính mức lương đưa ra hấp dẫn và giờ làm thuận tiện, đã thu hút rất nhiều bạn trẻ, hoặc thậm chí sinh viên ở các trường đại học chấp nhận làm công việc này, chủ yếu là tăng thêm nguồn thu nhập bổ sung. Nghề trông trẻ không còn đơn giản là việc chăm sóc các bé, mà bây giờ, đây là một nghề đòi hỏi nhiều hơn về chuyên môn, nghiệp vụ, bằng cấp và cả cái tâm với nghề.
Đánh đổi thời gian thư giãn để có mức thu nhập cao hơn
Mình là Linh, cô gái 25 tuổi, Thanh Hóa, hiện đang làm giáo viên mầm non tại một trường thuộc tập đoàn giáo dục Việt Nam.
Mình đã từng nhận trông trẻ riêng ngoài giờ vào khoảng năm 2018 – đầu năm 2020. Khởi điểm công việc này, là khi mình đi làm thêm tại 1 trường mầm non, vì có khả năng chăm các bé ngoan và tốt, nên phụ huynh cũng yêu quý. Sau đó, họ có mở lời để mình trông con ngoài giờ hoặc vào mỗi cuối tuần.
Vốn dĩ, xuất phát điểm của mình đáng nhẽ ra là sinh viên khoa Quản trị nhân lực tại trường Đại học Nội Vụ, nhưng vì gia đình tư vấn rằng, nghề mầm non này rất có tương lai, thu nhập lại tốt. Đây là lý do khiến mình rẽ hướng sang Sư phạm, và kiêm luôn cả những công việc làm thêm ngoài giờ, chẳng hạn như trông các bé từ 4-6 tuổi. Tuy ban đầu không phải đam mê của mình, nhưng trải qua thời gian được đào tạo bài bản, được đi thực tế, tiếp xúc nhiều với trẻ con, thì đây lại là công việc mà mình đam mê và có ý định gắn bó lâu dài.
Mức lương của công việc trông trẻ riêng đôi khi sẽ tương đương với mức thu nhập công việc chính. Vốn dĩ đây chỉ là nguồn thu phụ, nhưng đôi khi số tiền này cũng góp phần khiến cho cuộc sống của mình trở nên dư giả hơn so với việc làm mỗi giờ hành chính.
Bình thường, ngoài công việc chính kéo dài từ thứ 2 - thứ 6, mình nhận trông trẻ riêng chủ yếu vào các khung giờ buổi tối, hoặc cuối tuần. Điều này đồng nghĩa, thời gian rảnh của bản thân sẽ phải thu hẹp lại. Thay vì thư giãn cùng bạn bè cuối tuần, mình chấp nhận bỏ thêm thời gian để nâng cao thu nhập hiện có.
Việc trông trẻ ngoài giờ này cũng có yêu cầu rất cao về mặt bằng cấp, cũng như kinh nghiệm. Không phải ai muốn làm cũng sẽ được. Thứ nhất, phụ huynh phải thực sự yên tâm mới dám giao việc trông trẻ 1 kèm 1 thế này. Thứ hai, việc trông trẻ riêng không chỉ dừng lại ở việc chơi cùng các bé, mà còn phải đảm bảo về tâm - sinh - lý của các bé được ổn định sau khoảng thời gian được chăm riêng. Vì thế, đa số cha mẹ có nhu cầu, đều phải tìm đến những người có tâm, thái độ yêu mến trẻ con và chuyên môn là điều kiện đi kèm không thể thiếu.
Vì thế, với một số người, việc trông trẻ bị định nghĩa là “ai chăm cũng được”. Nhưng không, việc trau dồi chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ và kiến thức phải được cập nhật thường xuyên.
Nghề trông trẻ đặc biệt: Ngoài mức lương cao, thứ phải gánh chịu là áp lực quá lớn
Khác với Linh, Nguyễn Trang (9X, Hà Nội) lại lựa chọn con đường khó khăn hơn rất nhiều. Những đứa trẻ Trang nhận chăm sóc có yêu cầu cao hơn, đó là những “đứa trẻ đặc biệt”, có vấn đề về sức khỏe và tâm lý. Các bé mà Trang nhận chăm sóc có ở đa dạng độ tuổi, bé nhỏ nhất là trường hợp 12 tháng tuổi mà cô nàng có chia sẻ: “Bố mẹ nào quan tâm và để ý đến con, thì sẽ thuê người chăm sóc từ 12 tháng.” Thời gian trước 2018, Trang làm toàn thời gian với vị trí giáo viên kèm 1:1 tại Hà Nội. Trong thời gian làm việc hành chính, Trang cũng có nhận trông trẻ thêm ngoài giờ, hoặc nhận các trường hợp đặc biệt với mức lương cao hơn trung bình ngành.
Trang khởi đầu với tấm bằng giỏi trong chuyên môn “giáo dục trẻ đặc biệt”:
“Khi còn ngồi trên ghế cấp 3, mình đã nhận dạy thêm trẻ ngoài giờ học. Bước vào nghề này vì tình yêu và đam mê với trẻ không bình thường. Lúc chưa có bằng đại học, mình chỉ được nhận mức lương 50k/giờ, nhưng công việc vô cùng vất vả.
Sau khi tốt nghiệp, mình bắt đầu công việc chính thức tại 1 trung tâm chăm sóc trẻ, thời gian công việc kéo dài từ 7h30 sáng đến 18h chiều. Đa phần mình phải đến trường để can thiệp theo giờ. Công việc chiếm quá nhiều thời gian trong ngày nhưng mức lương lại quá thấp, khiến mình không chi trả đủ chi phí sinh hoạt hàng tháng và lo cho gia đình. Nên mình đã xin nghỉ.
Có thời điểm 2018, gia đình mình gặp biến cố lớn, ảnh hưởng đến sức khoẻ và tâm lý khiến mình muốn từ bỏ công việc này. Nhưng phụ huynh quý mến, tin tưởng nên gọi điện lại rất nhiều. Mình cũng không kìm nổi tình thương với các bé, nên cố gắng theo lại con đường chông gai này.
Để có mức lương cao, nhất định bạn phải có bằng Đại học loại giỏi và có kinh nghiệm. Bình thường, mức lương trông trẻ tại nhà sẽ giao động khoảng 120 - 150k/giờ. Nhưng với mình, đã có nhiều năm kinh nghiệm và bằng giỏi, được nhiều phụ huynh tin tưởng hơn, thì thường trong tháng sẽ kiếm được 10-12 triệu đồng, và phải theo các bé đến trường. Còn đối với những người không có bằng cấp, thì mức lương chỉ giao động khoảng 5-6 triệu/tháng. Hiện nay, có rất nhiều trung tâm thuê người trông trẻ lợi dụng truyền thông để bán các khóa học và kiếm lời từ việc giới thiệu.
Có nhiều bạn bè của mình cũng chung ngành, nhưng đa phần có lương rất thấp và đều nghèo. Vì thế, nếu muốn tăng thu nhập thì nhất định phải nhận dạy kèm 1:1 tại nhà, hoặc nhận trông thêm ngoài giờ hành chính. Mình tuy lương 12 triệu, nhưng vất lắm, cái khổ của nghề này kể ra không hết được. Các bé mình nhận đều là ca nặng, không thể tự sinh hoạt cá nhân được, tất cả đều dựa dẫm vào cô. Tâm lý các bé không được cải thiện, thì sau thời gian trông mình cũng chỉ dám nhận 1 nửa số lương.
Với mình, làm nghề gì cũng phải có cái tâm. Bản chất của nghề trông trẻ không phải cứ trông hết giờ rồi về, mặc các con làm gì thì làm, mà phải đảm bảo cho các con phát triển toàn diện, phụ huynh cũng yên tâm khi giao các bé để kèm 1:1. Đấy là dạng các bé phát triển bình thường, chứ huống hồ gì là những đứa trẻ đặc biệt mình nhận trông. Một cái nghề không để ý đến danh tiếng, nhưng luôn phải để ý đến cái tâm của mình.”
Ảnh: NVCC