Thiếu tá phi công Hải quân Mỹ Michael "M.O.B." Tremel nhấp ngụm cafe khi đang lái chiếc F/A-18E Super Hornet ở vận tốc gần 1.200 km/h, trên độ cao 6.000 m so với mặt đất, rồi nhanh chóng điều khiển máy bay thẳng tới chiến trường Raqqa.
Tremel linh tính, sứ mệnh ngày hôm nay có thể sẽ rất khác so với những phi vụ mà anh đã từng thực hiện ở đất nước Syria đang bị tàn phá bởi chiến tranh: thả bom bảo vệ các lực lượng đồng minh và bạn bè trong cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Tuy nhiên, chàng phi công gốc Pennsylvania này không hề nghĩ rằng chiến dịch ngày 18/6/2017 hôm đó lại mang đến cho anh một vinh dự lớn lao, trở thành thành viên ưu tú của lực lượng không quân hải quân.
"Bảo về đồng đội dưới mặt đất là công việc tôi đã làm trong cả sự nghiệp", Tremel chia sẻ khi tiếp nhận giải thưởng trở thành phi công Mỹ đầu tiên bắn hạ một máy bay đối thủ kể từ năm 1999.
Thời khắc Tremel lập công, ở mặt đất khi đó có rất nhiều lực lượng thuộc các bên khác nhau hoạt động đan xen. Chiến trường những ngày này nhộn nhịp cả ở trên không lẫn mặt đất.
"Không phận Syria khi đó có cả máy bay Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và của chính quân đội chính phủ Syria", Tremel nhớ lại.
Bối cảnh này không giống với những gì Tremel từng chứng kiến ở ngoài khoang lái năm 2014, thời điểm 3 năm trước khi cuộc nội chiến Syria bùng nổ khi Tremel gia nhập một trong những phi đội không quân Mỹ đầu tiên tham gia tấn công các vị trí của IS.
Nhưng đến mùa Hè năm 2017, chỉ cần một sơ suất nhỏ cũng có thể gây ra sự cố quốc tế.
Tremel và phi công yểm trợ, Thiếu tá Carl "JoJo" Krueger, cất cánh từ tàu sân bay George H.W. Bush trên vùng biển phía Đông Địa Trung Hải bắt đầu ngày làm việc của mình. Họ bay về phía Nam Cyprus rồi lượn qua Thổ Nhĩ Kỳ để tới Syria.
Tremel ngước nhìn lên màn hình để xem những gì đang diễn ra ở bên trên và bên dưới. Phía trên, một chiếc Su-35 Flanker của Nga đang lượn lờ khiến Tremel chú ý.
"Các phi công Nga hoạt động rất chuyên nghiệp và chúng tôi cũng vậy", Tremel nhận xét.
Thiếu tá Hải quân Michael Tremel trở thành phi công Mỹ đầu tiên bắn hạ một máy bay đối phương sau gần 20 năm. Ảnh: HQ Mỹ
Nhưng ngay sau đó, radar của Tremel phát hiện một máy bay chưa rõ danh tính đang di chuyển rất nhanh về phía các tay súng người Kurd và người Ả Rập đồng minh của Mỹ mang cờ Lực lượng Dân chủ Syria.
Đó là chiếc Su-22 Fitter của Quân đội Syria.
Tremel cố gắng ra tín hiệu để phi công lái Su-22 bay xuống phía Nam và tránh xa các lực lượng đồng minh và bạn bè mà anh đang bảo vệ phía dưới. Tremel bay tới gần vị ví ngay trước đầu chiếc Su-22 Syria và nhả mồi bẫy.
"Nếu khi đó, chiếc máy bay quay đầu về phía Nam và thoát ra khỏi khu vực thì mọi việc chẳng có gì", Tremel kể lại. "Chúng tôi có thể quay lại thực thi nhiệm vụ yểm trợ trên không của mình".
Tuy nhiên, điều đó đã không diễn ra. "Phi công lái chiếc Su-22 lại nhả đạn, thả 2 quả bom xuống các lực lượng được chúng tôi bảo vệ", Tremel kể lại.
Hành động này buộc Tremel phải tìm tới nút bấm tên lửa Sidewinder.
"Thực sự đó là tình huống điên rồ, lần đầu tiên tôi phải lựa chọn tên lửa không đối không", Tremel nhớ lại. Nhưng tên lửa đã không trúng mục tiêu.
"Ngay tức khắc, tôi nghĩ rằng có thể mình đã ở quá gần", Tremel nói. "Tôi nghĩ có thể tôi đã bắn trúng nhưng nó chưa nổ đúng lúc". Vì thế, Tremel chuyển sang quả tên lửa tầm trung tiên tiến AIM-120.
"Nó đã hoàn thành nhiệm vụ từ khoảng cách độ nửa dặm". Tên lửa phóng tới đuôi chiếc Fitter bắn trúng bên phải và rồi nó rơi xuống.
Tremel đã từng bay băng qua những đám mây bụi sau khi tiêu diệt một chiếc máy bay không người lái trong cuộc huấn luyện không đối không hồi còn là sĩ quan trẻ nên anh biết mình phải vòng sang trái. Khi đó, Tremel nhìn thấy phi công Syria đã nhảy dù ra khỏi máy bay.
Toàn bộ vụ đụng độ, từ lúc phát hiện thấy máy bay Syria tới khi nó bị bắn hạ, diễn ra trong thời gian khoảng 8 phút.
Mỹ tung video bắn hạ Su-22 Syria