Phi công Joseph Emerson
Ngày 22/10/2023 theo giờ Mỹ, máy bay Embraer E175 của hãng hàng không Mỹ Alaska Airlines đang từ bang Washington đến thành phố San Francisco thì phải chuyển hướng hạ cánh khẩn cấp xuống Portland.
Nguyên nhân là vì phi công Joseph Emerson đi nhờ máy bay ngồi ở ghế phụ buồng lái đã định kích hoạt hệ thống chữa cháy, nhằm tắt động cơ máy bay. Người này sau đó bị tổ bay khống chế và giao cho cảnh sát ngay khi máy bay hạ cánh.
Emerson đối mặt với 83 cáo buộc âm mưu giết người. Nhưng khi trả lời phỏng vấn với phóng viên của tờ The New York Times (NYT) tại nhà tù, phi công này cho biết bản thân anh “bàng hoàng” trước hành động của mình.
Máy bay của Alaska Airlines
Tại nhà tù hạt Multnomah của tiểu bang Oregon, phi công Joseph Emerson cho biết lâu nay anh đã phải khổ sở với các vấn đề sức khoẻ tâm thần. Hai ngày trước chuyến bay, Emerson đã sử dụng nấm gây ảo giác và tin rằng bản thân đang trong trạng thái không tỉnh táo khi đưa tay định tắt động cơ của máy bay.
“Tôi nghĩ rằng nó sẽ khiến cả hai động cơ dừng lại, máy bay sẽ bắt đầu rơi và sau đó tôi sẽ tỉnh lại”, Emerson nói.
Emerson cũng biết ơn các phi công đã ngăn anh kéo tay cầm, cũng như cảm ơn phi hành đoàn đã khống chế anh bằng còng tay trước khi máy bay hạ cánh khẩn cấp. Phi công này nói thêm rằng tận hai ngày sau khi bị bắt, anh vẫn không biết lời buộc tội của toà án là thật hay không.
“Tôi bàng hoàng khi những hành động đó khiến bản thân và người khác gặp nguy hiểm. Phi hành đoàn đã phải xử lý một tình huống không có trong sách vở hay quy trình cho trước. Họ đã hành động chuẩn mực là giữ an toàn cho tôi và những người còn lại trên chiếc máy bay đó”, Emerson nói thêm.
Phi công Joseph Emerson và gia đình
Hồ sơ toà án liên bang cho biết Emerson khai với cảnh sát sau khi bị bắt rằng anh bị trầm cảm, mất ngủ suốt 40 giờ và bị suy nhược thần kinh. Vụ việc khiến dư luận dậy sóng, chỉ trích các quy định về sức khoẻ tâm thần của Uỷ ban Hàng không Liên bang (FAA). Các nhà phê bình cho rằng cơ quan này đã không tạo điều kiện để các phi công như Emerson tìm cách điều trị sức khoẻ tâm thần.
Cơ quan này cấm bay đối với các phi công có tiền sử điều trị bệnh, cho dù là dùng thuốc hay mọi liệu pháp khác. Điều này khiến các phi công rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan, không có thu nhập trong nhiều tháng hoặc nhiều năm trong quá trình đánh giá sức khoẻ tâm thần của FAA.
Mặc dù FAA đã phê duyệt 5 loại thuộc chống trầm cảm cho phi công, nhưng các phi công và chuyên gia hàng không nói rằng quy trình xin giấy phép để bay trong khi dùng những thuốc này lâu và nhiều rủi ro đến mức họ chẳng còn muốn tìm cách điều trị bệnh.
Tuần trước, FAA tuyên bố sẽ thành lập một uỷ ban mới nhằm dỡ bỏ những rào cản ngăn phi công báo cáo về vấn đề sức khoẻ tâm thần của mình cho cơ quan hữu trách.
Trong một tuyên bố trước đó với Insider, cơ quan này cho biết họ khuyến khích các phi công tìm cách điều trị sức khoẻ tâm thần, vì hành động này sẽ không khiến họ bị loại khỏi ghế lái.
Vợ của Emerson là Sarah Stretch trả lời tờ NYT rằng trước đây cô đã gợi ý cho chồng dùng thuốc chống trầm cảm. Nhưng Emerson đã từ chối vì không muốn mất kế sinh nhai của gia đình.
“Công việc phi công chính là cuộc sống của anh ấy”, Sarah nói.