Hội nghị đàm phán lần thứ năm này dự kiến kéo dài đến ngày 1-4. Bốn lượt đàm phán trước đó từ năm 2016 giữa chính phủ Syria và phe đối lập vẫn chưa thể kết thúc cuộc xung đột kéo dài sáu năm với hơn 320.000 người thiệt mạng.
Báo Le Monde bình luận các bên có mặt đông đủ tại Genève lần này đã được xem là thành công, bởi trước đó Cao ủy đàm phán (đại diện các nhóm chủ yếu của phe đối lập Syria) đã tẩy chay cuộc họp vào giữa tháng 3 ở Astana (Kazakhstan) do Nga và Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ vin vào cớ lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ cuối năm ngoái không được tôn trọng.
Đàm phán hòa bình không diễn ra theo hình thức trực tiếp. Đại diện của LHQ sẽ làm trung gian tiếp xúc với các phái đoàn. Đặc phái viên Staffan de Mistura cho biết Cao ủy đàm phán đã chấp thuận bốn chủ đề căn cứ Nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an LHQ (thông qua cuối năm 2015) với lộ trình về quản lý nhà nước, hiến pháp mới, tổ chức bầu cử và đấu tranh chống khủng bố.
Ông giải thích mỗi phái đoàn được ưu tiên chọn một chủ đề nhưng tất cả chủ đề đều sẽ được đưa ra thảo luận tại Genève. Hai bên đã nhất trí nhiều điểm tương đồng về chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và tính kế tục của nhà nước. Dù vậy, phe đối lập muốn ưu tiên chủ đề quá độ chính trị, đặc biệt tính đến việc ra đi của tổng thống Syria. Phái đoàn chính phủ Syria lại đề nghị ưu tiên thảo luận chủ đề đấu tranh chống khủng bố và loại trừ việc bàn đến tương lai tổng thống Syria.
Trong bối cảnh đó, ông Mistura đã cảnh báo về kết quả đàm phán: “Chúng ta đừng nên chờ đợi phép lạ hay đột phá gì hết”. Dù sao đi nữa, chắc chắn phe đối lập sẽ không từ bỏ đàm phán bởi đang ở thế yếu cơ và không còn giải pháp nào cả. Ngoại trưởng Pháp Jean-Marc Ayrault ghi nhận sau bao nhiêu chết chóc và tàn bạo vừa qua, các tác nhân trong xung đột Syria đều hiểu rằng hòa bình và ổn định chỉ có thể vãn hồi nếu thiết lập thời kỳ quá độ chính trị đáng tin cậy.
Trong khi đó, hai ngày sau cuộc họp tại Washington của liên minh chống Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng do Mỹ đứng đầu, hôm 24-3 Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Jean-Yves Le Drian tiết lộ chiến dịch tổng tiến công tiêu diệt bọn IS ở Raqqa (Syria) sắp bắt đầu trong những ngày tới. Ước tính tại Raqqa vẫn còn 3.000-4.000 quân IS cố thủ cùng 300.000 dân thường.
Chiến dịch tấn công Raqqa mang tên “Cơn thịnh nộ sông Euphrates” đã được tổ chức Các lực lượng Dân chủ Syria (gồm người Kurd, Ả Rập và Turkmen được Mỹ và Nga ủng hộ) tiến hành từ ngày 5-11-2016. Hiện nay, các đơn vị gần nhất của lực lượng này (ảnh) còn cách Raqqa 8 km. Trong khi đó, quân đội Syria cũng đang trên đường tiến về mục tiêu Raqqa.