Liệu việc tăng mức phạt lên kịch khung, cùng với hình phạt bổ sung là trừ hết điểm bằng lái có ngăn chặn được hành vi đi ngược chiều trên cao tốc?
Không dưới một lần, tài xế xe công nghệ Nguyễn Trung Kiên (ở Cầu Giấy, Hà Nội) bắt gặp tình trạng ô tô chạy ngược chiều trên Đại lộ Thăng Long, thậm chí còn chạy ở làn tốc độ cao nhất. Nếu không tập trung quan sát, anh Kiên đã có thể bị va chạm, TNGT.
Bởi vậy, anh Nguyễn Trung Kiên rất tán thành với việc tăng nặng mức phạt với hành vi đi lùi, đi ngược chiều trên cao tốc: "Đi trên đường cao tốc, chạy không đúng làn, đúng luồng đã cảm thấy không hợp lý rồi, chứ chưa nói đi lùi với đi ngược chiều. Hành vi đấy phải phạt nặng, phải làm cho đúng, cho hết khung".
Một số người tham gia giao thông cũng bày tỏ, việc tăng nặng mức phạt với hành vi đi lùi, đi ngược chiều trên cao tốc: "Đường cao tốc thì tốc độ mọi người đi nhanh, gặp xe đi lùi mọi người sẽ không phanh kịp, dễ dẫn đến tai nạn, chết người".
"Đi lùi như thế rất dễ dẫn tới TNGT. Khi tham gia giao thông, em gặp khá thường xuyên".
"Nguy cơ tai nạn là rất cao. Thỉnh thoảng cũng có vụ tai nạn, va chạm do đi ngược chiều. Ở đây cũng có, thỉnh thoảng cũng xảy ra".
Thống kê của Công ty TNHH Một thành viên Quản lý đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng cho thấy, năm 2023, trên tuyến cao tốc Hà Nội- Hải Phòng xảy ra 74 trường hợp xe đi lùi, đi ngược chiều trên cao tốc. tính đến 15/10/2024 cũng xảy ra 69 vụ.
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng phòng Quản lý vận hành, Công ty TNHH Một thành viên quản lý đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng cho biết, những vụ TNGT do hành vi đi lùi, đi ngược chiều thường để lại hậu quả rất nặng nề: "Đây là hành vi vô cùng nguy hiểm, uy hiếp trực tiếp đến ATGT của bản thân người điều khiển phương tiện tham gia giao thông và gây nguy hiểm cho các phương tiện tham gia giao thông bình thường khác. Vì vậ, vì sự bình an trên các cung đường, chúng ta tham gia giao thông bằng sự cẩn trọng và trách nhiệm đối với bản thân, gia đình và xã hội".
Ông Bùi Đình Tuấn, Trưởng ban Khai thác, Tổng công ty Đầu tư và Phát triển đường cao tốc VN (VEC) cho hay, dù trên các tuyến cao tốc do đơn vị đầu tư, quản lý không có đầy đủ hệ thống camera giám sát, song đơn vị vẫn phát hiện các trường hợp xe đi lùi, đi ngược chiều trên cao tốc. Chẳng hạn, trên tuyến cao tốc Hà Nội – Lào Cai năm 2024 đã ghi nhận 2 trường hợp xe đi lùi đi ngược chiều, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho người đi đường: "Việc đi lùi, đi ngược chiều trên đường cao tốc, thứ nhất là nguy hiểm cho tính mạng bản thân cũng như người tham gia giao thông trên các tuyến đường cao tốc. Đặc thù cao tốc chạy với tốc độ cao, việc đi lùi, đi ngược chiều dẫn tới các phương tiện lưu thông có thể sẽ gây va chạm, gây hậu quả nghiêm trọng, mất ATGT".
Thượng tá Tạ Thị Hồng Minh, Phó trưởng phòng Tuyên truyền, Cục CSGT, Bộ Công an cho biết, thời gian qua, qua quá trình tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm cho thấy, những hành vi vi phạm trật tự ATGT, trong đó có hành vi đi lùi, đi ngược chiều trên cao tốc có diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng, trong khi đó là hành vi tiềm ẩn nguy cơ rất cao dẫn tới TNGT Bởi vậy, tại dự thảo nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường bộ, Bộ Công an đã đề xuất nâng mức phạt tiền từ 16-18 triệu đồng lên 30 - 40 triệu đồng, trừ hết 12 điểm của giấy phép lái xe: "Hành vi đó là hành vi vi phạm pháp luật về TTAGTG nghiêm trọng và đặt tính mạng của rất nhiều người vào nguy hiểm. Vì vậy Ban soạn thảo đã đề xuất tăng chế tài xử phạt đối với những hành vi cố ý, gây nguy hiểm hoặc nguy cơ gây tai nạn cao như đi ngược chiều, đi lùi xe trên cao tốc. Nó có những nguy cơ rất cao gây TNGT", Thượng tá Tạ Thị Hồng Minh cho biết.
Tán thành đề xuất này, chuyên gia giao thông Khương Kim Tạo cho rằng, hành vi đi lùi, đi ngược chiều trên cao tốc ở góc độ nào có còn có xác suất gây tai nạn giao thông hơn cả hành vi vi phạm nồng độ cồn ở mức cao nhất. Bởi vậy, việc nâng mức phạt với hành vi này là cần thiết: "Chạy ngược chiều trên đường cao tốc là hành vi nguy hiểm nhất trong tất cả các hành vi liên quan đến công tác ATGT, còn nguy hiểm hơn cả hành vi uống rượu bia. Như vậy đối với hành vi chạy ngược chiều trên đường cao tốc phải đưa vào mức xử lý cao nhất trong các hành vi phạm vi phạm hành chính. Thứ 2 về mặt trừ điểm cũng phải trừ điểm kịch khung".
So với nghị định 100/2019 và nghị định 123/2021, tại dự thảo nghị định mới, hành vi đi ngược chiều trên đường cao tốc được Bộ Công an đề xuất tăng lên đáng kể. Theo Bộ Công an, với xu hướng gia tăng nhanh chóng chiều dài đường cao tốc, việc hình thành văn hóa tham gia giao thông, thói quen đi trên cao tốc là rất cần thiết, trong đó, việc tăng nặng mức phạt cũng được coi là một trong những công cụ để hướng tới mục tiêu này.