Hài cốt của loài vượn mới được tìm thấy trong ngôi mộ thuộc về Hạ Cơ phu nhân, bà nội của Tần Thủy Hoàng, vị hoàng đế đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc. Ngôi mộ cổ của bà nằm ở cố đô Trường An, được khai quật lần đầu vào năm 2004.
Qua quá trình khai quật và nghiên cứu, các chuyên gia phát hiện cổ mộ có chứa tới 12 hố chôn cất với nhiều tàn tích hài cốt động vật như báo hoa mai, gấu, sếu, linh miêu, vượn và nhiều loài vật nuôi khác.
Lý giải về việc có xương vượn và nhiều loài động vật trong ngôi mộ khoảng 2.300 năm, các nhà nghiên cứu cho hay, quý tộc Trung Quốc thời cổ đại thường nuôi vượn và một số loài khác để làm thú cảnh.
Một mảnh hộp sọ của con vượn trong ngôi mộ hơn 2.000 năm được cho là thuộc về bà nội của Tần Thủy Hoàng. Ảnh: ZSL
Tuy nhiên, điều khiến các nhà khảo cổ ngạc nhiên là hộp sọ nguyên vẹn và bộ hài cốt vượn trong ngôi mộ bà của Tần Thủy Hoàng là giống vượn mới được tìm thấy lần đầu và họ đặt tên cho loài mới này là Junzi imperialis. Đây thực sự là phát hiện đặc biệt đáng chú ý vì vào thời cổ đại không có vượn sinh sống trong khu vực thuộc kinh thành Trường An.
Kết quả từ những hình ảnh mô phỏng 3D trên máy tính cho thấy các đặc điểm khác thường của vượn Junzi với họ hàng của chúng. Ảnh: ZSL
Con vượn trong ngôi mộ cổ có thể từng là vật nuôi yêu thích của Hạ Cơ phu nhân, người phụ nữ được cho là có nhan sắc kiều diễm nổi bật cách đây hơn 2.000 năm. Đáng tiếc là loài vượn này đã tuyệt chủng, có thể là do các hoạt động của con người như săn bắn và phá rừng cách đây khoảng 300 năm.
Bằng cách tạo ra những mô hình máy tính 3D của các mảnh hộp sọ vượn và phân tích, đo lường về hình thái học, Tiến sĩ Samuel Turvey, nhà sinh vật học bảo tồn và các cộng sự tại Hiệp hội Động vật học London, cho biết giống vượn trong mộ cổ có sự khác biệt về hình dạng với khoảng 20 loài vượn hiện nay.
Những khác biệt rõ rệt cho thấy đây là một loài vượn mới. Ảnh: ZSL
Cụ thể, vượn Junzi có trán dốc, xương gò má hẹp và lông mày gồ ghề hơn so với các loài vượn khác. Alejandra Ortiz, nhà nghiên cứu tại ĐH Arizona (Mỹ), cho biết răng hàm của con vượn này có kích thước bất thường.
Những sự khác biệt rõ rệt này cho thấy Junzi là một loài vượn mới. Khu vực ngôi mộ của người bà của Tần Thủy Hoàng nằm ở cố đô Trường An, thuộc tỉnh Thiểm Tây, cách môi trường sống gần nhất của loài vượn tới 1.200km.
Đặc biệt, cách đây hơn 2.000 năm khu vực này không có vượn và việc con vật này trở thành "thú cưng" của Hạ Cơ phu nhân có thể là do cống phẩm từ nơi khác chuyển tới thành Trường An.
Vượn Junzi có thể là cống phẩm được chuyển tới Trường An và sau đó được tặng cho Hạ Cơ phu nhân. Ảnh: Dailymail
Nhà nghiên cứu Oztiz cho hay, một số văn tự cổ của Trung Quốc cũng có đề cập tới loài vượn này nhưng không nhiều. Phát hiện này có thể cho thấy bằng chứng về loài vượn từng sinh sống ở Thiểm Tây, Trung Quốc.
Tham khảo nguồn: Sciencealert, Dailymail