Nếu chúng ta muốn trở thành giống loài liên hành tinh, thì ngôi nhà thứ hai hay thứ n cũng đều cần có nhiều nước. Ta cũng không thể mang nước ở quê nhà theo được, vì hàng hóa trên tên lửa phải được tối ưu, không thể kèm đồ thừa cho dù đó là thành tố duy trì sự sống.
Đó là lý do tại sao các cơ quan hàng không vũ trụ mong muốn đặt đồn trú trên Sao Hỏa đều để mắt tìm một nguồn nước ngọt. Mới đây thôi, một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Icarus cho thấy một địa điểm chứa băng dưới bề mặt có thể trở thành một điểm khám phá tối ưu.
Ảnh chụp vệ tinh mới cho thấy dưới đồng bằng Arcadia Planitia, có thể hiện hữu một sông băng nằm rất nông so với mặt đất.
Địa điểm đặt trạm lý tưởng sẽ nằm gần đường xích đạo Sao Hỏa, nơi có nhiệt độ khá ôn hòa (so với điều kiện khắc nghiệt của Sao Hỏa), đồng thời sẽ là điểm thích hợp để tên lửa cất và hạ cánh.
Hình ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy ở đồng bằng Arcadia Planitia nằm ở Bán Cầu Bắc của Sao Hỏa cũng có thể có băng nằm ẩn dưới lòng đất. Cả NASA và SpaceX đều đang nhắm tới việc khám phá khu vực này.
Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học cho rằng bên dưới Arcadia Planitia không chỉ là một lớp băng, mà còn có cả một con sông băng khá nông, tương tự một con sông băng ngầm nằm tại nhiều vùng Nam Cực.
“Khi quan sát kỹ, bạn sẽ thấy nhiều đặc điểm cho thấy một con sông băng đang chảy ngầm. Chỉ có điều lạ là khu vực này lại mang dáng dấp của một đồng bằng phẳng”, Shannon Hibbard, tác giả chính của báo cáo cho hay.
Thông thường, sông băng chỉ hiện hữu tại các thung lũng, rãnh sâu hoặc thành hình tại chân những dãy núi. Arcadia Planitia khá bằng phẳng, nên loại hình sông băng này hơi khó hình thành.
Nhưng đây cũng lại là tin vui cho cộng đồng Sao Hỏa tương lai. “Chúng tôi muốn vùng đất xây căn cứ phải thấp, càng gần xích đạo càng tốt, và Arcadia Planitia cũng khá gần”, cô Hibbard nói. Nếu khu vực này mà có băng ngầm, Arcadia Planitia sẽ trở thành nơi sinh sống lý tưởng.
Dựa theo một số nghiên cứu trong quá khứ, ước tính lượng băng nằm dưới Arcadia Planitia xấp xỉ 13.000-61.000 km3. Các nhà khoa học cho rằng khoảng từ 3,5 cho tới 16% số băng này là thể tích của con sông băng.
Quá trình hình thành kéo dài triệu năm
Trục của cả Trái Đất và Sao Hỏa nghiêng lần lượt là 23,5 và 25 độ (đó cũng là lý do tại sao cả ngôi nhà thứ nhất và mái nhà tiềm năng đều có mùa). Tuy nhiên, theo lời Tanya Harrison, một nhà hành tinh học công tác tại Planet Labs, thì Sao Hỏa có thể nghiêng tới 60 độ.
“Đã có thời điểm trong khoảng thời gian hàng chục ngàn cho tới hàng triệu năm qua, băng đã di chuyển từ nơi vốn là cực Sao Hỏa tới nơi ngày nay là xích đạo, bởi lẽ xích đạo cũ đã trở thành cực”, cô Harrison nói.
Hình ảnh cho thấy hố thiên thạch rộng 12 mét tại khu vực Arcadia Planitia. Từ ảnh bên trái (chụp năm 2008) và ảnh bên phải (chụp năm 2009), bạn có thể nhận ra băng tan dần theo thời gian.
Phát hiện này khiến cô Tanya hứng thú, bởi lẽ nó vẽ cho ta thấy một Sao Hỏa của nhiều ngàn, nhiều triệu năm về trước. “Thông thường, khi nghĩ tới sông băng chảy, chúng ta sẽ nghĩ tới nó chảy trên sườn núi, khi mà dốc đứng khiến vật chất trôi từ cao xuống thấp. Nhưng nếu bạn có đồng bằng phẳng, quá khó có thể khiến bất cứ thứ gì trôi đi đâu được”.
Cô nói tiếp: “Vậy nên việc chứng kiến những dòng băng này trên Sao Hỏa thực sự thú vị, bởi chúng ta chưa từng ghi nhận bất cứ trường hợp tương tự nào”. Số nước từ băng có thể được dùng trong tưới tắm, giải khát hay thậm chí để chế tạo nhiên liệu tên lửa.
Theo nhận định của đồng tác giả nghiên cứu Gordon Osinski, công nghệ radar hiện có trên quỹ đạo Sao Hỏa mới chỉ có thể soi lòng đất ở khoảng giữa, bắt đầu từ độ sâu 30 mét cho tới vài km dưới lòng đất, nên chưa khẳng định được chính xác thành phần nằm gần bề mặt Sao Hỏa.
Nhưng khi ta đưa được một tàu thăm dò mặt đất tới đồng bằng Arcadia Planitia, ta sẽ sớm biết trong khoảng 20 mét dưới bề mặt, ta sẽ biết liệu nơi đây có băng, và băng nhiều nhường nào.
Theo CBC