Các nhà khảo cổ thế giới đang cảm thấy bối rối khi phát hiện hài cốt của 2 trẻ sơ sinh bị chôn vùi tại Ecuador, có niên đại khoảng 2100 năm. Điều khiến các chuyên gia chú ý là trên đầu của mỗi đứa trẻ đều đội một chiếc 'mũ' đặc biệt, vốn được làm từ đầu lâu của những đứa trẻ khác.
Được biết, hài cốt của hai trẻ sơ sinh này được chôn cất trong một ngôi mộ tại Salango, địa điểm khảo cổ nằm bên bờ biển ở miền Ecuador, vào khoảng 100 năm trước Công nguyên. Hài cốt của chúng là một trong số các phát hiện được tìm thấy trong quá trình khai quật kéo dài từ 2014 đến 2016. Tuy nhiên, đây là trường hợp đầu tiên trên thế giới có cách thức mai táng kỳ lạ như vậy.
Kết quả kiểm tra của các nhà khảo cổ học cho thấy, phần da và mô của chiếc ‘mũ’ làm bằng đầu lâu có khả năng bám chặt vào hộp sọ của 2 đứa trẻ sơ sinh.
Khi khai quật, các nhà khảo cổ phát hiện phần sọ và phần đầu lâu vẫn bám dính vào nhau sau hàng nghìn năm. Hướng mặt của 2 chiếc đầu lâu được đặt ngay ngắn ở góc nhìn chính diện. Ở giữa hộp sọ và chiếc mũ đầu lâu còn có thêm một số mẩu xương tay nhỏ được đính kèm.
Hình thức mai táng rùng rợn nhiều khả năng là một phần của các nghi thức tâm linh nhưng mục đích thực hiện lại chưa thể lý giải nổi.
Qua phân tích xương sọ của 4 đứa trẻ (2 trẻ sơ sinh và 2 trẻ bị lấy đầu lâu làm mũ), tất cả chúng đều sinh sống trong cùng một cộng đồng và cùng qua đời do những căn bệnh truyền nhiễm.
Dù nhiều nền văn hóa cổ đại tại Nam Mỹ tôn sùng đầu và sọ người nhưng con người thường chôn cất chúng biệt lập như những đồ vật cá nhân của người chết. Do đó, việc lắp đầu của những đứa trẻ khác vào đầu của trẻ sơ sinh đã chết đang gây khó khăn cho các nhà nghiên cứu trong việc lý giải động cơ.
Các chuyên gia suy đoán, có thể chiếc mũ đội đầu đặc biệt trên giúp bảo vệ những đứa trẻ không may qua đời khi còn rất nhỏ tuổi khi chúng sang thế giới bên kia. Một giả thuyết khác được đưa ra là việc chôn cất đặc biệt như trên có khả năng là bằng chứng chứng minh người xưa tin vào việc tái sinh.
Trong tương lai, các nhà khảo cổ sẽ thực hiện các nghiên cứu về đồng vị giúp mang tới góc nhìn chi tiết hơn về chế độ ăn uống, đặc điểm sinh sống, ADN của các hài cốt trẻ sơ sinh vừa được phát hiện.