Phạm tội do quá tin tưởng
Tại phần bào chữa cho bị cáo Bùi Ngọc Quyên (nguyên Phó trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ, chi nhánh Vietinbank TP.HCM), luật sư Nguyễn Đăng Trừng cho rằng, Quyên không có trách nhiệm duyệt hồ sơ cho vay. Trên thực tế, khi phát hiện hồ sơ không có chữ ký của người vay Quyên đã báo cho Huyền Như (lúc này là Trưởng phòng), nhưng Như khẳng định khách hàng sẽ bổ sung chữ ký sau.
Các bị cáo trong phiên xử ngày 13/1.
Vị luật sư khẳng định, Như hoàn toàn không biết hành vi của mình đã giúp cho Huyền Như phạm tội, mà vì lúc này Như đang là cấp trên trực tiếp nên Quyên tin tưởng. Thêm vào đó hành động của Quyên không phải giúp cho Như mà là huy động vốn cho VietinBank.
Do đó luật sư Trừng đề nghị HĐXX tuyên Quyên không phạm tội, và việc thân chủ của ông bị truy tố như lời của VKS (từ 14-16 năm tù) là rất oan.
Trong khi đó luật sư Lê Nguyễn Quỳnh Thi, bào chữa cho bị cáo Hoàng Hương Giang (nguyên giao dịch viên phòng giao dịch Điện Biên Phủ, bị đề nghị 10-12 năm tù) cho rằng bị cáo được tuyển dụng để làm nhân viên của VietinBank chi nhánh TP.HCM, và quyết định điều chuyển sang phòng giao dịch Điện Biên Phủ chỉ là tạm thời nên đã không phát hiện được những sai phạm của Huyền Như. Do đó luật sư đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
Về phần bào chữa cho bị cáo Huỳnh Hữu Danh (nguyên nhân viên Ngân hàng TMCP Quốc tế chi nhánh TP.HCM, bị đề nghị 18-20 năm tù), luật sư Trần Minh Hải khẳng định bị cáo Danh chỉ vi phạm quy định nội bộ của ngân hàng nên việc quy kết tội đối với bị cáo là rất bất cập.
Theo cáo trạng, Danh đã làm hồ sơ vay cho 12 cá nhân với tổng số tiền vay 480 tỷ đồng. Tài sản thế chấp cho số tiền vay này là 40 hợp đồng tiền gửi (do Như làm giả). Tuy nhiên Danh đã không phong tỏa các hợp đồng tiền gửi này mà tin các xác nhận phong tỏa (cũng do Như làm giả) được chuyển đến.
Tuy nhiên luật sư Hải cho rằng, trong hệ thống pháp luật hiện hành không có quy định nào về vấn đề xác nhận, phong tỏa tiền gửi theo quy trình bảo đảm của ngân hàng, do đó Danh không phạm tội . Vị luật sư cũng đề nghị VKS đưa ra văn bản, có điều khoản cụ thể quy định (bị cáo Danh) phải có trách nhiệm đi xác nhận phong tỏa tài sản.
Các luật sư (áo vest) tham gia tranh tụng trong vụ "đại án".
Cũng cho rằng VKS đã đề nghị mức án quá nặng đối với hai thân chủ của mình là Hồ Hải Sỹ (nguyên Phó trưởng phòng giao dịch Võ Văn Tần chi nhánh Nhà Bè, bị đề nghị 6-8 năm tù) và Lê Thị Ngọc Lợi (nguyên giao dịch viên chi nhánh Nhà Bè, bị đề nghị từ 4-6 năm tù), luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch khẳng định Sỹ và Lợi chỉ là nạn nhân, cả hai đã bị chính lãnh đạo (Võ Anh Tuấn – nguyên Phó giám đốc chi nhánh Nhà Bè và Lương Thị Việt Yên – nguyên trưởng phòng giao dịch) của mình lừa gạt và chỉ đạo để mở tài khoản.
Trên thực tế khi thấy người mở tài khoản không đến ngân hàng, Sỹ và Lợi đã báo cáo với trưởng phòng, “điều này thể hiện Sỹ và Lợi đã cẩn trọng và tuân thủ quy trình” – theo luật sư Trạch.
Bào chữa cho bị cáo Trần Thị Tố Quyên (nguyên nhân viên công ty Hoàng Khải, bị đề nghị từ 17-19 năm tù), luật sư Đỗ Hải Bình cũng cho rằng mức án đố với bị cáo Quyên là quá cao, trong khi công việc của Quyên khi phạm tội chỉ là nhân viên giao nhận hồ sơ. Vị luật sư cũng đề nghị tòa xem xét cho bị cáo được hưởng án treo.
Các luật sư cho rằng các bị cáo bị đề nghị mức án quá cao.
Băn khoăn về “điểm c”
Tại phần bào chữa cho bị cáo Trần Thanh Thanh (nguyên Trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ, bị đề nghị từ 14-16 năm tù), luật sư Phạm Thanh Khương cho rằng nếu VKS căn cứ vào “điểm c, khoản 1, điều 179 Bộ luật hình sự” để buộc tội bị cáo Thanh thì không thuyết phục.
Lý do là vì các dấu hiệu của “hành vi khác” (điểm c) cho đến nay vẫn chưa được các cơ quan liên ngành hướng dẫn, giải thích cụ thể, bởi hành vi này chưa được định danh nên không thể dựa vào đó để làm căn khởi tố. Do đó luật sư Khương đề nghị HĐXX tuyên bị cáo không phạm tội.
Cũng trong phần bào chữa ngày 14/1, các luật sư của các bị cáo nguyên là cán bộ của ngân hàng VietinBank cùng bị truy tố về tội “vi phạm các quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, bằng lập luận tương tự như trên đã đề nghị HĐXX tuyên các bị cáo này vô tội, hoặc chuyển sang tội danh khác với mức án nhẹ hơn.
Trước đó trong phần bào chữa cho bị cáo Phạm Thị Tuyết Anh vào ngày 13/1, luật sư Phan Trung Hoài cũng đã đề cập đến vấn đề này với những lý lẽ tương tự.
Ngày 15/1 phiên tòa tiếp tục với phần bào chữa của các luật sư dành cho các bị cáo còn lại.