Thiếu tướng Trần Duy Thanh (Chánh văn phòng Interpol Việt Nam) cho biết, trong bối cảnh tội phạm không biên giới như hiện nay, ngay cả các nước lớn vẫn không tự mình giải quyết nổi mà vẫn cần sự hợp tác quốc tế.
Nếu như trước kia tại Việt Nam, tội phạm thường chỉ trốn loanh quanh ở mấy nước láng giềng bằng cách vượt núi, băng rừng như sang Trung Quốc, Lào, Campuchia, hiếm khi mới trốn sang châu Âu thì nay chúng ẩn náu tận châu Phi xa xôi. Hoàng Minh Đức (nguyên giám đốc công ty cổ phần du lịch - dịch vụ hàng không ở Quảng Bình) là một trường hợp như thế.
Từng có kinh nghiệm làm việc trong ngành du lịch, Đức mở công ty và dùng chiêu trò để quảng bá rằng đây là doanh nghiệp uy tín với các chiến lược kinh doanh quy mô lớn.
Đức nhận tiền, hứa hẹn đưa nhiều người đi lao động xuất khẩu tại Anh, Tanzania… Tin những lời có cánh của Đức, gia đình anh Nguyễn Quốc Toản (ở Quảng Bình) đã thỏa thuận Đức lo thủ tục đưa anh Toản sang Anh làm ăn với giá thỏa thuận 31.000 USD.
Sau khi nhận hơn 100 triệu đồng đặt cọc, Đức chỉ đưa anh Toản sang Tanzania (châu Phi). Tại đây Đức yêu cầu phải chuyển nốt số tiền còn lại mới tiếp tục sang Anh được. Nhận đủ, Đức trốn ở Bờ Biển Ngà, cách Việt Nam chừng hơn 40 giờ bay, để anh Toản bơ vơ tại châu Phi.
Trung tá Nguyễn Hoa Chi (Trưởng phòng 2, Văn phòng Interpol Việt Nam) kể, không chỉ Đức mà nhiều tội phạm sau khi gây án trong nước bỏ trốn sang nước ngoài cũng đều tưởng trốn ở nơi xa xôi như vậy để công an chẳng thể nào tìm ra.
Tuy nhiên, chúng đã nhầm. Khi Việt Nam là thành viên của Interpol thì cơ chế hợp tác đa phương về thực thi pháp luật đã được mở ra trên phạm vi rộng nhất từ trước tới nay.
Interpol chịu trách nhiệm lưu trữ cơ sở dữ liệu toàn cầu, thực hiện truy tìm và phát lệnh truy nã các nghi can tới từng nước thành viên và phối hợp hoạt động quy mô “vượt ngoài biên giới”.
Trở lại trường hợp của Đức, sau khi xác định anh ta đã trốn ở nước ngoài, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Bình ra quyết định truy nã.
Ban Tổng thư ký Interpol ra lệnh truy nã quốc tế với Đức về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. 6 tháng sau, văn phòng Interol Việt Nam nhận được thông tin từ cảnh sát Bờ Biển Ngà cho biết, tại sân bay quốc tế Felix Houphouet Boigny, cảnh sát đã phát hiện ra Đức... Đức sau đó bị dẫn giải về Việt Nam.
Trong năm 2013, qua kênh hợp tác Interpol, Văn phòng Interpol Việt Nam và Cục truy nã tội phạm đã bắt giữ hàng loạt nghi phạm bị truy nã quốc tế khác.
Đỗ Văn Phương, kẻ cầm đầu đường dây buôn người, sau khi lừa gạt hàng loạt phụ nữ trẻ đẹp để bán qua biên giới, biết bị Công an Hải Dương truy nã đã bỏ sang Trung Quốc. Hành tung của Phương bị Interpol phát hiện, bắt giữ tại Quảng Đông (Trung Quốc).
Huỳnh Văn Ngà (nguyên phó Giám đốc công ty TNHH TM – SX Thiên Sơn Phú, trụ sở tại quận Tân Phú, TP HCM) sau khi chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng của nhiều pháp nhân tại Việt Nam đã bỏ trốn sang Mỹ, kết hôn với một phụ nữ Mỹ nhằm định cư lâu dài tại đây.
Với lệnh truy nã quốc tế Ngà được Ban Tổng Thư ký Interpol ban hành, cảnh sát Mỹ phát hiện ra Ngà và bắt giữ.
Cùng chung hy vọng khoảng cách địa lý sẽ là rào cản với lực lượng truy bắt, tội phạm nước ngoài đến Việt Nam để trốn tránh sự truy lung của cảnh sát. Olivier Larroque, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa quốc tịch Pháp cũng vậy. Tháng 5/2013 trong khi điều tra môt số vụ xâm phạm tình dục trẻ vị thành niên. Cảnh sát Pháp xác định có sự liên quan của Olivier Larroque.
Theo thông báo của văn phòng Interpol Pháp gửi các nước thành viên thuộc tổ chức cảnh sát Hình sự quốc tế Interpol thì quá trình điều tra ban đầu phát hiện những hình ảnh bác sĩ Olivier Larroque quan hệ tình dục với trẻ vị thành niên.
Nhưng vào thời điểm tội phạm bị phát hiện và được công tố viên của Paris giao cho thẩm phán điều tra thì bác sĩ Olivier Larroque không còn ở Pháp.
Qua cơ sở dữ liệu thông tin của văn phòng Interpol Pháp tại Việt Nam cảnh sát Việt Nam phát hiện người có đặc điểm giống Olivier Larroque, đang làm việc cho một bệnh viện nước ngoài, thuê nhà ở Hà Nội. Điều tra qua những người hàng xóm thì thấy “ông Tây” này sống độc thân trong căn hộ thuê và hằng ngày thường tối mịt mới về.
Sáng sáng, mỗi khi rời nhà tới nhiệm sở, không bao giờ ông ta quên vẫy tay tạm biệt và chào hàng xóm bằng tiếng Việt. Các bác sĩ đồng nghiệp ở Việt Nam cũng cho hay vị bác sĩ này chưa làm điều gì phiền toái tới họ.
Nhưng bằng các biện pháp nghiệp vụ, văn phòng Interpol Việt Nam và Cục cảnh sát truy nã tội phạm xác định “ông Tây” nọ chính là Olivier Larroque, nghi phạm đang bị Văn phòng Interpol Pháp đang truy tìm với thông báo đỏ. Olivier Larroque sau đó bị bắt.
Vợ chồng Phạm Thế Vinh và Nguyễn Hà Lan đều là người Hà Nội sang Nga, làm chủ một xưởng may tại ngoại ô Moskva. Sau một thời gian dài làm ăn tại đây, vợ chồng Vinh gây dựng nhiều mối quan hệ phức tạp và sử dụng để cưỡng đoạt tài sản của đồng hương.
Khoảng đầu năm 2010, vợ chồng Vinh trở thành nỗi sợ hãi với nhiều người Việt làm may mặc tại Nga. Bởi nếu không chi tiền bảo kê cho vợ chồng Vinh thì xưởng may của họ có thể sẽ bị phá phách hoặc đóng cửa. Phẫn nộ nhưng hầu hết nạn nhân đều sợ hãi không dám tố cáo.
Cũng trong thời gian này, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an phối hợp với văn phòng Interpol Việt Nam đã thu thập được nhiều nguồn thông tin về họat động tội phạm của vợ chồng Vinh – Hà Lan.
Nhận định hành vi phạm tội của Vinh – Hà Lan đã đe dọa trực tiếp đến cuộc sống vật chất và tinh thần của người Việt, làm xấu đi hình ảnh người Việt trong con mắt chính quyền và người dân Nga, một nhóm điều tra viên được điều sang Nga.
Cơ quan điều tra đã khởi tố bị can với vợ chồng Vinh về tội Cưỡng đoạt tài sản. Cục Cảnh sát truy nã tội phạm phối hợp với Văn phòng Interpol Việt Nam đề nghị ban Tổng thư ký Tổ chức Interpol ban hành lệnh truy nã quốc tế.
Trong khuôn khổ hợp tác quốc tế giữa các quốc gia và vùng lãnh thổ là thành viên của Interpol, Cảnh sát Việt Nam đã phối hợp với Interpol quốc tế và Liên bang Nga bắt giữ hai nghi can dẫn giải về Việt Nam.
