Bộ Ngoại giao Philippines đang tiến hành xác minh thông tin một tàu chở dầu của Hy Lạp do thủy thủ đoàn người Philippines điều khiển bị một chiến hạm Trung Quốc phát lời cảnh báo và yêu cầu không lại gần khu vực bãi cạn Scarborough ở Biển Đông.
"Chúng tôi sẽ xác minh sự thật về vụ việc và sau đó các ban ngành liên quan sẽ đưa ra khuyến nghị thích hợp”, Inquirer dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Eduardo Menẽz tuyên bố hôm 2/11.
Theo nhiều nguồn tin, tàu chở dầu thô đăng ký ở Liberia và thuộc sở hữu của Hy Lạp mang tên Green Aura đang trên hành trình di chuyển tới Trung Quốc từ Thái Lan và đi qua biển Tây Philippines (khu vực Manila dùng để gọi một phần phía đông của Biển Đông) vào ngày 30/9 thì bị một tàu chiến Trung Quốc ngăn cản không cho lại gần bãi cạn Scarborough .
Cụ thể, tàu chiến Trung Quốc liên tiếp yêu cầu thuyền trưởng người Philippines điều khiển tàu chở dầu thay đổi hải trình. Tuy nhiên, tàu Green Aura vẫn duy trì hướng đi đã định và tiến vào khu vực cách bãi cạn Scarborough 11 km.
Thuyền trưởng Philippines cho biết, khi ông liên lạc qua radio để hỏi vì sao phải thay đổi hải trình, tàu chiến Trung Quốc đã nhắc tới lý do an toàn và khẳng định Trung Quốc có quyền kiểm soát khu vực bãi cạn Scarborough.
Song thuyền trưởng Philippines trả lời rằng, tàu chở dầu di chuyển vô hại qua khu vực này.
Thuyền trưởng của tàu chở dầu Green Aura vốn là lính dự bị của lực lượng hải quân Philippines cho biết thêm, khi ông quyết định duy trì hướng di chuyển của con tàu, chiến hạm Trung Quốc đã lại gần, cản đường cũng như bám đuôi con tàu. Đây là hành động vi phạm các quy định hàng hải, theo thuyền trưởng người Philippines.
Bãi cạn Scarborough nằm cách bờ biển phía tây bắc của Philippines khoảng 230 km. Đây là nơi xảy ra vụ va chạm giữa tàu Trung Quốc và Philippines vào tháng 4/2016. Sau đó, Trung Quốc giành quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough và xua đuổi ngư dân Philippines tới đánh bắt ở ngư trường truyền thống.
Trong khi đó, phán quyết hồi năm 2016 của Tòa trọng tài quốc tế The Huage, Hà Lan cũng đã bác bỏ tuyên bố chủ quyền đơn phương của Trung Quốc ở bãi cạn Scarborough. Tòa trọng tài quốc tế nhấn mạnh, cả ngư dân Trung Quốc và Philippines đều có quyền đánh bắt ở ngư trường truyền thống trong khu vực bãi cạn.
Điều đáng nói, hôm 3/11, theo CNN, trong một động thái nhằm trấn an dư luận, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana ra tuyên bố cho rằng, Manila không cần thiết gửi công hàm phản đối cho phía Bắc Kinh liên quan tới sự việc tàu chở dầu do thủy thủ đoàn Philippines điều khiển bị chiếm hạm Trung Quốc ngăn cản lại gần bãi cạn Scarborough.
Bởi theo Bộ Quốc phòng Philippines, hành động của tàu chiến thuộc lực lượng hải cảnh Trung Quốc không gây hại cho con tàu chở dầu cũng như thủy thủ đoàn người Philippines.
Lâu nay, Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền trên phần lớn diện tích Biển Đông thông qua cái gọi là bản đồ “đường chín đoạn” . Thậm chí, trong những năm gần đây, Trung Quốc không ngừng cải tạo, xây dựng các hòn đảo nhân tạo và tiến hành quân sự hóa trái phép trên các thực thể này để bảo vệ những tuyên bố chủ quyền phi lý ở Biển Đông.