Quyết định này của ông chủ tương lai của Nhà Trắng đã ngay lập tức vấp phải phản ứng mạnh từ các quốc gia có liên quan, đặc biệt là Trung Quốc, đồng thời khiến thị trường tài chính thế giới có một phiên chao đảo.
Trong loạt bài đăng trên mạng xã hội Truth Social ông Trump thông báo sẽ áp thuế 25% với hàng hóa nhập từ Canada và Mexico, đồng thời áp thêm 10% thuế vào hàng hóa từ Trung Quốc. Lý giải cho lời tuyên bố này, Tổng thống đắc cử Donald Trump cho biết ông đánh thuế các sản phẩm nhập khẩu từ Mexico, Canada cao hơn do tình trạng nhập cư trái phép và nạn buôn bán ma túy bất hợp pháp.
Đối với Trung Quốc, ông Trump tuyên bố sẽ bổ sung 10% thuế quan, ngoài các loại thuế quan bổ sung, đối với tất cả sản phẩm của nước này. Các quy định áp thuế mới này sẽ nằm trong số những sắc lệnh hành pháp đầu tiên được ký vào ngày 20/1/2025, khi ông chính thức nhậm chức Tổng thống Mỹ.
Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ảnh: Reuters
Trung Quốc đã ngay lập tức phản ứng gay gắt trước tuyên bố của ông Donald Trump. Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ đã đưa ra cảnh báo rằng cả hai nước đều sẽ không được hưởng lợi nếu xảy ra chiến tranh thương mại. Tuyên bố của Đại sứ quán Trung Quốc khẳng định rằng hợp tác kinh tế và thương mại giữa hai quốc gia về cơ bản là có lợi cho cả hai bên.
Phát biểu trước báo giới, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nhấn mạnh: “Về nguyên tắc, tôi muốn nhắc lại điều này. Không ai có thể thắng trong chiến tranh thương mại và điều này cũng không có lợi cho thế giới. Hy vọng rằng hai bên sẽ duy trì các nguyên tắc tôn trọng lẫn nhau, chung sống hòa bình và hợp tác. Cũng như kết quả đôi bên cùng có lợi, tăng cường đối thoại và giao tiếp để quản lý đúng đắn các khác biệt và mở rộng hợp tác cùng có lợi. Điều này sẽ giúp tìm ra cách đúng đắn để Trung Quốc và Mỹ hòa thuận trong kỷ nguyên mới, để mang lại lợi ích cho cả hai nước và thế giới”.
Mexico hiện chưa có phản ứng.
Trong khi đó về phía Canada, theo nguồn tin ngoại giao nước này, ngay sau bài đăng của của ông Trump, Thủ tướng Justin Trudeau và Tổng thống đắc cử Donald Trump đã có cuộc điện đàm về tình hình biên giới và thương mại.
Trong nhiệm kỳ đầu, ông Donald Trump đã đưa ra các chính sách tăng thuế lên 3 nước nói trên. Theo đánh giá của giới chuyên gia, mức thuế quan mới mà ông Trump đưa ra có thể vi phạm các điều khoản của Hiệp định thương mại Mỹ - Mexico - Canada, mà ông đã ký thành luật và có hiệu lực vào năm 2020. Mặt khác, các nhà kinh tế cho rằng kế hoạch áp thuế mới của ông Donald Trump đối với các hàng hóa từ Mexico, Canada và Trung Quốc có thể sẽ trở thành chính sách kinh tế mang lại hậu quả xấu nhất mà ông từng ban hành.
Không rõ liệu ông Donald Trump có thực sự thực hiện các lời đe dọa này như một chiến thuật đàm phán trước khi trở lại Nhà Trắng vào năm mới hay không nhưng người được ông đề cử làm bộ trưởng tài chính, ông Scott Bessent đã nhiều lần nói rằng thuế quan là một phương tiện đàm phán. Điều này cho thấy chính sách mạnh tay về thuế quan của chính quyền Mỹ trong tương lai.
Từ nay đến thời điểm ông Donald Trump nhậm chức còn 2 tháng nữa nhưng thông báo của ông chủ Nhà Trắng tương lai đã gây chấn động khắp các thị trường toàn cầu, với các chỉ số chứng khoán châu Á giảm và đồng USD tăng giá. Mối đe dọa về căng thẳng thương mại gia tăng đã làm dấy lên lo ngại về bất ổn kinh tế, đặc biệt là ở các nền kinh tế dựa vào xuất khẩu nhiều như Nhật Bản và Trung Quốc.