Bỏ qua cơ hội du học để tập tạ
Hỏi Hồng Thanh lý do theo nghiệp thể thao, nhà vô địch SEA Games nhí nhảnh nửa đùa nửa thật rằng: "Khỏe thế này thì phải làm gì cho có ích chứ không thì tiếc lắm". Học hết lớp tám, Hồng Thanh từ Hải Dương chuyển vào tận Nghệ An để… tập bơi, nhưng tố chất bẩm sinh đưa cô bé này tới phòng tập chứ không phải xuống nước.
"Lúc chưa tập gì em đã có cơ tự nhiên rồi. Ở nhà chẳng làm gì cả, nhặt rau cũng không biết luôn ấy, mà vẫn có cơ tay. Vật tay với các bạn nam thắng suốt". Cô bé Phan Thị Hồng Thanh bén duyên với cử tạ như thế, ở tuổi mười lăm.
"Mới đầu tập, thấy các anh chị thả tạ rầm rầm em hãi lắm. Tập vài buổi, cơ thể chưa thích nghi được nhiều nên ê ẩm nhức mỏi suốt. Chân bước mà cảm giác như lê đi ấy", Hồng Thanh kể lại những ngày đầu làm quen với tạ. Sự động viên của gia đình giúp Thanh kiên trì khổ luyện, nhưng cô gái tuổi mới lớn cũng đến lúc phải phân vân giữa những lựa chọn của cuộc đời.
Bố mẹ Hồng Thanh chưa bao giờ cấm cản con gái theo cử tạ nhưng cũng gợi ý cho cô một ngã rẽ khác. Tập được ba năm, Thanh từng muốn từ bỏ thể thao chuyên nghiệp khi có cơ hội ra nước ngoài đi học. Cô có thể sang Hàn Quốc để được ở gần mẹ. Quyết định cuối cùng của cô là ở lại.
"Em có một thời gian rất đau đầu, nhưng nghĩ đến thầy. Nghỉ thì áy náy. Thầy tốt lắm", Hồng Thanh kể lại. Giọng cô bất chợt nghẹn ngào không nói thành lời khi nhắc về thầy, tức huấn luyện viên Vũ Đức Hoàng ở đội cử tạ Nghệ An. Trong những năm tháng sống xa bố mẹ, thầy Hoàng là người gần gũi, thân thiết và động viên Thanh nhiều nhất.
"Em nói với thầy là xong giải này con xin nghỉ. Thầy hiểu và cũng thương em, tôn trọng quyết định của em. Thầy bảo đấu xong giải đi rồi nghĩ, cho thầy câu trả lời. Lúc tập luyện, em mệt mỏi và chán nản lắm, nhưng đấu xong rồi lại xin thầy là cho con tập mãi luôn".
Khi chấp nhận bỏ qua cơ hội ra nước ngoài để tiếp tục gắn bó với nghiệp thể thao, Hồng Thanh vẫn chỉ là một vận động viên trẻ của địa phương và chưa có thành tích nào đáng kể. Những gì xảy đến với cô trong hơn một năm sau đó chứng minh rằng quyết định ấy không sai.
Tấm HCV SEA Games ngoạn mục: Cú lật kèo làm đối thủ phát khóc
Hồng Thanh được lên đội tuyển quốc gia, ra Hà Nội tập luyện từ tháng 8/2018 rồi được chọn đi thi đấu SEA Games 30. Những cơ hội cứ thế mở ra và rất thuận lợi cho cô gái sinh năm 1999, ví dụ như việc các vận động viên Thái Lan, cường quốc cử tạ ở Đông Nam Á, bị cấm thi đấu do bê bối doping.
Chuyến tập huấn ở Trung Quốc, chỉ dành cho những vận động viên đi đấu SEA Games, cũng có tác động rất lớn. Hồng Thanh nói rằng chính giai đoạn này đã giúp cô tiên bộ vượt bậc về mặt kỹ thuật và quan trọng hơn, bộ phận y tế của trung tâm huấn luyện bên Trung Quốc chữa khỏi một chấn thương âm ỉ cho cô.
Hồng Thanh bước vào SEA Games 30, giải đấu quốc tế đầu tiên trong sự nghiệp. Chỉ có bốn vận động viên tham dự nội dung nữ hạng cân 64 kg. Đô cử Việt Nam cầm chắc huy chương sau phần cử giật bởi đối thủ người Myanmar bị loại. Cơ hội giành huy chương bạc là rất lớn, nhưng tấm huy chương vàng có vẻ đã ở ngoài tầm tay khi đại diện chủ nhà, Ando Elreen Ann, có thành tích vượt rất xa Hồng Thanh.
Hồng Thanh chiến thắng ngoạn mục khiến VĐV Philippines khóc tức tưởi.
Ando Ann hoàn thành mức cử đẩy 110 kg, rồi đến 115 kg. Tổng cử của VĐV Philippines lúc này hơn Hồng Thanh tới 16kg. Chỉ có chinh phục được mức tạ 124 kg, con số do ban huấn luyện đăng ký để được nâng sau và gây sức ép cho đối thủ, cô gái Việt Nam mới giành được HCV. Hồng Thanh chưa bao giờ vượt qua được mức 123 kg cử đẩy, nhưng ở khoảnh khắc quyết định, cô đã biến điều không thể thành có thể.
"Nhìn bạn ấy thi xong em rất lo lắng nhưng không vì thế mà nhụt chí, trái lại càng quyêt tâm hơn. Em chỉ biết là mình phải làm cái gì đó để đóng góp cho nước nhà không để cho mọi người thất vọng", Hồng Thanh nhớ lại.
"Thầy động viên em là ở nhà làm được 123 kg rồi, 124 kg chỉ hơn có một cân thôi. Lúc đấy em cứ bất chấp luôn. Không nghĩ ngợi gì cả, chỉ tung lên thôi và cảm giác tạ nhẹ hơn cả 123 kg ấy".
Niềm vui của nữ vận động viên và ban huấn luyện sau chiến thắng.
Gần hai tháng sau chiến công ở Philippines, Hồng Thanh cũng dần cảm nhận được những điều mới mẻ mà tấm huy chương vàng SEA Games 30 mang lại. Nhà vô địch 20 tuổi khoe rằng có một phụ nữ lớn tuổi ở tận TPHCM đã hỏi xin số tài khoản rồi gửi tặng một khoản tiền vì ngưỡng mộ chiến thắng ngoạn mục của cô.
Nữ đô cử người Hải Dương cũng bắt đầu biết đến cảm giác được chú ý. Thật bất ngờ khi một vận động viên cử tạ, môn thể thao thường gắn với những hình ảnh mạnh mẽ và cơ bắp, lại gây ấn tượng bởi vẻ ngoài xinh xắn và sự duyên dáng. Tài khoản mạng xã hội của Hồng Thanh bây giờ có hơn 13 ngàn lượt theo dõi.
"Bản thân em cũng cảm thấy hơi ngại ngùng, nhưng con gái mà được gọi là "hot girl" thì em cũng thích mà. Thật ra em cũng chẳng để ý chăm chút gì nhiều đâu, mỗi lo ăn ngủ với tập luyện điều độ thôi. Chỉ có điều ra ngoài mọi người biết mình, nhận ra mình thì tác phong đi đứng phải chú ý hơn một chút", Thanh nói.
Nhưng sự thay đổi lớn nhất đối với Hồng Thanh là việc tấm HCV SEA Games đã đánh dấu bước chuyển mình của cô lên một nấc mới trong sự nghiệp. Cô gái sinh năm 1999 đã bước vào môi trường thi đấu đỉnh cao, có thành tích ở đấu trường quốc tế và quan trọng hơn là cô đã vượt qua được giới hạn của bản thân một lần.
Hồng Thanh chưa nằm trong "quy hoạch" cho Olympic Tokyo 2020 nhưng điều đó không có nghĩa là cô được cho phép mình được nghỉ ngơi trong năm nay.
"Em phải cố gắng hết mình để duy trì và giành thành tích cao hơn. Được tham dự càng nhiều giải càng tốt. Mục tiêu là hướng đến SEA Games 2021 ở Việt Nam", Hồng Thanh chia sẻ.