Cách tốt nhất để hạn chế rủi ro lây nhiễm Covid-19 lúc này là gì, chắc có lẽ bạn cũng nắm được. Đó là đeo khẩu trang, duy trì giãn cách xã hội, tránh tụ tập đông người - đặc biệt là trong các không gian kín.
Tuy nhiên, các lời khuyên lan truyền trong cộng đồng thì không chỉ có vậy đâu. Có rất nhiều tin đồn về cách hạn chế dịch bệnh khi đi ra ngoài vẫn đang tồn tại ngoài kia.
Vấn đề nằm ở chỗ chúng hoàn toàn không gây hại gì, nhưng cũng... chẳng cần thiết, chỉ gây tốn thời gian nếu như bạn làm theo.
Dưới đây là 5 lời khuyên cực kỳ phổ biến nhưng được đánh giá là không hề hiệu quả, theo ý kiến của Rachel Graham - chuyên gia dịch tễ học từ ĐH Bắc Carolina (Mỹ).
1. Nên đeo găng tay khi đi mua sắm?
Covid-19 có thể tồn tại trên các bề mặt. Vậy chẳng phải sẽ an toàn hơn nếu chúng ta đeo găng tay khi đi mua sắm?
Thực ra thì theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), đúng là con người ta có thể nhiễm bệnh nếu chạm tay vào bề mặt vật thể có virus rồi vô tình đưa lên mặt. Tuy nhiên, quá trình ấy không dễ như bạn tưởng.
Lý do lây nhiễm chính vẫn là qua giọt bắn, và không khí.
Và cũng bởi vậy, CDC không khuyên người dân cần phải đeo găng tay khi ra ngoài. Đó là một hành động tương đối thừa thãi, dù là găng dùng 1 lần hay tái sử dụng.
"Tôi không đeo găng tay, nhưng thay vào đó phải rửa sạch trước và sau khi tới đó," - Paul Volberding, chuyên gia dịch tễ từ ĐH California, San Francisco từng trả lời như vậy vào tháng 7/2020.
Thêm vào đó, một số chuyên gia lo ngại rằng việc đeo găng tay sẽ khiến người dân có cảm giác an tâm một cách sai lệch.
Như Ravina Kullar, chuyên gia dịch tễ từ Hiệp hội Bệnh truyền nhiễm Hoa Kỳ nhận định, một số người tin rằng găng tay giống như áo chống đạn đối với virus, nhưng không phải vậy.
Đeo găng chỉ tạo thêm một nguồn lây nhiễm nữa mà thôi, nếu bạn đưa lớp găng ấy lên mặt.
2. Phải khử trùng đồ ăn khi mua về
Tháng 8/2020, các chuyên gia y tế Trung Quốc tìm ra dấu vết của virus corona trên bao bì thực phẩm đông lạnh.
Tuy nhiên theo Michael Ryan, giám đốc điều hành của chương trình khẩn cấp tại WHO (Tổ chức Y tế Thế giới), phát hiện này dường như không đáng để lo ngại.
"Mọi người không nên lo sợ, dù là thực phẩm đông lạnh, thực phẩm đóng gói hay đồ ăn đã qua chế biến," - Ryan cho biết.
Caitlin Howell - kỹ sư hóa sinh tại ĐH Maine nhận định virus rất khó có khả năng sống trên thực phẩm đông lạnh. Hoặc dù có sống được, chúng cũng rất thiếu ổn định.
"Có thể việc đông lạnh sẽ làm kéo dài khoảng thời gian lây nhiễm của virus, nhưng việc lan truyền như vậy là cực kỳ hiếm."
3. Phải... cách ly sách trong thư viện
Việc mượn sách từ thư viện có lẽ cũng không phải điều gì lạ lẫm. Nhưng trong thời buổi dịch bệnh, làm vậy chẳng phải là tăng nguy cơ rước dịch về nhà?
Ồ không! Về cơ bản, vòng đời của virus trên bề mặt vật thể còn phụ thuộc vào vật liệu. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, virus tồn tại được 3h trên giấy ăn và giấy in thông thường.
Nói cách khác, sách báo ngoài thư viện không phải là thứ chúng ta cần quá lo lắng.
4. Cách ly bưu kiện, thư từ
Nghĩ đến cảnh virus bám trên một lá thư bình thường thôi cũng đủ để khiến bạn nhiễm bệnh thì quá là kinh khủng. Tuy nhiên, việc phải "cách ly" bưu kiện, thư từ của bạn cũng không cần thiết, vì quá trình lây lan như vậy là rất khó xảy ra.
Hơn nữa, quá trình vận chuyển thư từ, bưu kiện thường diễn ra trong tiết trời nắng nóng (ít nhất là giai đoạn này). Virus dù có bám ở đó cũng sẽ rơi vào tình trạng không thể lây nhiễm nữa - theo Graham.