Hôm nay (17/6), Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã phá vỡ sự im lặng và lên tiếng về vụ tàu Philippines bị tàu Trung Quốc đâm ở bãi Cỏ Rong. Tuy nhiên, ông Duterte cho rằng đây chỉ là "một vụ tai nạn hàng hải".
"Vụ va chạm là một tai nạn hàng hải. Đừng tin vào những kẻ chính trị gia muốn chúng ta đưa hải quân tới đó. Tai nạn chỉ đơn thuần là tai nạn. Tốt nhất là cần phải điều tra vụ việc. Tôi sẽ không đưa ra quyết định nào cả bởi vì hiện chưa có kết quả điều tra. Điều duy nhất chúng ta có thể làm là chờ đợi và lắng nghe phía bên kia. Đó là điều quan trọng," ông Duterte nói.
Nhà lãnh đạo Philippines đưa ra quan điểm gần tương tự như Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã phát đi vào ngày 13/6, cho rằng đây chỉ là "một vụ tai nạn hàng hải thông thường".
Trong một lời ẩn ý nhắc tới sức mạnh quân sự của Trung Quốc, ông Duterte đưa ra cảnh báo về "chiến tranh hạt nhân".
"Chúng ta sẽ không bao giờ sẵn sàng cho một cuộc chiến tranh hạt nhân. Nếu cuộc chiến như vậy nổ ra, Trái Đất sẽ bị hủy diệt, khô cạn và đó sẽ là kết thúc cho mọi thứ," ông Duterte nói.
Theo Rappler, đây là phát biểu đầu tiên của ông Duterte - 6 ngày sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Philippines thông báo vấn đề này vào ngày 12/6. Ông Duterte đã không chỉ trích Trung Quốc như một số chuyên gia dự đoán trước đó.
Động thái của ông Duterte được xem là "bất thường" bởi tổng thống Philippines thường có những phát ngôn mạnh mẽ, đặc biệt về vấn đề chủ quyền.
Trước đó, Phó tổng thống Leni Robredo và các quan chức Philippines khác đã lên án tàu Trung Quốc và đặt ra nhiều câu hỏi cho chính quyền Bắc Kinh.
Có thể thấy, phát ngôn của ông Duterte đã phản ánh quan điểm của ông rằng việc thách thức Trung Quốc có thể sẽ dẫn tới cuộc đối đầu trực diện với nền kinh tế lớn nhất châu Á này.
Trước đây, Antonio Carpio, Thẩm phán của Tòa án Tối cao Philippines, nhận định hướng suy nghĩ như trên là sai lầm.
Ông Carpio nói hồi tháng 7/2017: "Lựa chọn của Philippines không phải chỉ có đối thoại với Trung Quốc hoặc chiến tranh với Trung Quốc. Đây là suy nghĩ sai lầm, và cho thấy sự thiếu hiểu biết về luật pháp và quan hệ quốc tế".
Ông Carpio lí giải: "Trung Quốc không muốn chiến tranh bởi chiến tranh sẽ tạo cho Mỹ 1 cái cớ để can thiệp vào Biển Đông. Chiến lược của Trung Quốc là kiểm soát cả Biển Đông mà không bắn một viên đạn nào."