Video thuỷ điện Hố Hô xả lũ. (Ngọc Tú)
Nhà máy thuỷ điện Hố Hô khẳng định xả đúng quy trình
Hơn 2 ngày qua, 93 xã của 9 huyện, thành phố tỉnh Hà Tĩnh bị ngập lụt. Trong đó huyện Hương Khê có 16 xã ngập sâu trong nước. Nhiều xã bị ngập nặng từ 2-3m, trong đó có 9 xã bị cô lập.
Do lũ đến nhanh, bất ngờ nên khiến người dân ở huyện Hương Khê không kịp di dời tài sản dẫn đến thiệt hại do lũ rất lớn.
Nhiều người dân cho rằng, việc lũ đến bất ngờ và người dân không kịp trở tay chạy lũ là do nhà máy thuỷ điện Hố Hô (đóng tại địa bàn giáp ranh giữa Quảng Bình, Hà Tĩnh) xả lũ bất ngờ và dồn dập. Nhiều người rất bức xúc trước sự việc này.
Thuỷ điện Hố Hô xả lũ.
Trong cuộc họp sau khi đi kiểm tra tình tình thực tế mưa lũ tại huyện Hương Khê vào ngày 15/10, ông Đặng Quốc Khánh - Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng cho rằng, việc thuỷ điện Hố Hô xả lũ bất ngờ đã khiến người dân không kịp trở tay.
Ông Lê Ngọc Huấn - Chủ tịch UBND huyện Hương Khê cho rằng, việc xả lũ của nhà máy thuỷ điện Hố Hô là chưa đảm bảo quy trình. Thời gian xả lũ là vào buổi tối. Trong khi đó thời gian gấp gáp, nước lên nhanh nên người dân đã không kịp di dời tài sản dẫn đến thiệt hại lớn.
Trưa nay, 16/10, chúng tôi đã đến nhà máy thuỷ điện Hố Hô (đóng trên địa phận giáp ranh 2 tỉnh Hà Tĩnh - Quảng bình). Tại đây, nhà máy thủy điện vẫn đang cho xả cả 3 cửa với lượng nước lớn ở mức 824m3/s, trong khi mực nước về hồ thuỷ điện này là 915m3/s.
Ông Nguyễn Văn Thông (Phó Giám đốc nhà máy thuỷ điện Hố Hô - bìa trái) và ông Vũ Mạnh Hùng - Giám đốc Công ty Cổ phần Thuỷ điện Hồ Bốn làm việc với PV.
Trao đổi với PV, ông Vũ Mạnh Hùng - Giám đốc Công ty thuỷ điện Hồ Bốn (đơn vị quản lý nhà máy thuỷ điện Hố Hô - Hương Khê, Hà Tĩnh) khẳng định đã xả đúng quy trình. Trước khi nhà máy xả lũ đã làm văn bản gửi cho cơ quan chức năng 2 tỉnh Quảng bình, Hà Tĩnh biết.
Ông Hùng cũng thông tin, nhà máy thuỷ điện Hố Hô có công suất nhỏ, mực nước hồ chỉ chứa 38 triệu m3 nên không có chức năng cắt lũ mà chỉ giúp điều tiết lũ và làm chậm quá trình lũ về ngập.
"Ngập lũ không phải do chúng tôi xả bất ngờ, tại trời mưa quá lớn"
Theo ông Nguyễn Văn Thông - Phó Giám đốc nhà máy thuỷ điện Hố Hô, từ ngày 12/10, phía nhà máy đã có văn bản đến các cơ quan chức năng 2 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng bình để thông báo sẽ điều tiết xả nước khi có tình hình diễn biến xấu do mưa.
Do nước lũ về quá nhanh đã khiến 16 xã với hàng nghìn nhà dân ở huyện Hương Khê ngập lụt.
Đến 20h tối 13/10, trên địa bàn xuất hiện mưa lớn, nước nước bắt đầu đổ về hồ thuỷ điện nên phía công ty đã bắt đầu cho xả nước ở mức 50m3/s.
Theo ông Thông, từ đêm 13/10 đến ngày 14/10, lượng mưa lớn dần, lượng nước đổ về hồ lớn nên nhà máy tiến hành điều tiết xả nước tăng dần. Lúc 13h30' cùng ngày, lượng nước về hồ là 550m3/s và nhà máy xả 500m3/s. Mực nước thượng lưu ở cao trình 67,3m.
Đến 17h30’ chiều 14/10, nhà máy đã cho xả 3 cửa với mức tổng 1700m3/s.
Đến 18h30’ tối cùng ngày, lượng mưa và nước đổ về hồ rất lớn nên nhà máy đã tiến hành dừng hoạt động phát điện, nâng bổng van cửa để xả tràn tự do với mức 1843m3/s, tương đương với lượng nước từ núi đổ về hồ. Đến 21h giảm còn 1800m3/s.
Lũ về bất ngờ nên người dân đã không kịp trở tay di dời tài sản mà chỉ di tán được người đến nơi an toàn.
Khi xả tràn tự do, ông Thông cho biết phía nhà máy đã dùng điện thoại để báo cáo cho huyện Hương Khê và cơ quan chức năng biết được tình hình. Tuy nhiên, nước chảy nhanh và lớn xuống vùng hạ lưu đã khiến hàng nghìn hộ dân ngập sâu và không kịp di dời tài sản.
"Chúng tôi xả lũ đã thông báo trước cho cơ quan chức năng 2 tỉnh rồi. Từ tối 13/10, chúng tôi đã bắt đầu xả nước tăng dần theo lượng nước vào hồ.
Từng giờ chúng tôi kiểm tra mực nước ở hồ để điều tiết và có thông báo về mực nước hồ, lưu lượng nước vào và lưu lượng nước xả qua tràn.
Đến 18h30’ tối 14/10 là đỉnh lũ, mưa rất lớn. Phía trên vai thuỷ điện bị sạt lở, chúng tôi sợ sạt đổ xuống nhà máy nên họp khẩn và đã dừng vận hành phát điện. Bên cạnh đó, chúng tôi đã nhấc bổng 3 cửa xả lũ cho xả tràn tự do nước đi bằng nước đổ về với mức 1800m3/s.
Đến 2h sáng 15/10, nước đổ về bắt đầu giảm, chúng tôi cho vận hành hạ cửa van xuống, điều tiết nước và cho dâng nước hồ lên", ông Vũ Mạnh Hùng thông tin.
Ông Hùng khẳng định đơn vị xả lũ đúng quy trình và nguyên nhân lũ không phải tại nhà máy xả đột ngột, bất ngờ khiến dân không kịp trở tay.
Cũng theo ông Hùng, thời điểm đỉnh lũ lúc 18h30’ tối 14/10, cao trình trong hồ là hơn 67m, tương đương trong hồ có 33 triệu m3 nước. Chỉ còn 5 triệu m3 nước là đầy nên nhà máy đã cho xả lũ để hạ bớt cao trình vì sợ nước đổ về quá nhanh sẽ không kịp xử lý.
Theo tìm hiểu của PV, quy định vận hành của Bộ Công thương quy định cao trình là 70m thì nhà máy bắt đầu xả lũ. Về vấn đề này ông Nguyễn Văn Thông - PGĐ nhà máy thuỷ điện Hố Hô cho rằng không hợp lý với tình hình địa phương và sắp tới sẽ có kiến nghị để phù hợp với thực tế.
"Họ nói nguyên nhân là do thuỷ điện xả lũ nhưng không phải. Việc dân không kịp trở tay không phải do chúng tôi. Chúng tôi không xả bất ngờ, không xả quá nhanh. Do trời mưa lớn quá và nước nhiều nơi đổ về.
Chứ chúng tôi cũng đã xả từ từ trước đó, từ vài chục lên đến 1700m3 lúc 17h30’ và lúc 18h30’ ngày 14/10 mới là hơn 1800m3/s. Chúng tôi không xả đột ngột từ dưới thấp nên không thể nói do chúng tôi được", ông Thông nói.
Hiện thuỷ điện này vẫn đang xả lũ ở mức 824m3/s.
Dù phía nhà máy khẳng định đã làm đúng quy định xả lũ nhưng rõ ràng thiệt hại trong đợt lũ này của người dân một phần do việc xả lũ của thuỷ điện Hố Hô là không thể phủ nhận.
Được biết, đến chiều 16/10, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh vẫn đang bị ngập trong nước. Một số nơi có dấu hiệu tạnh mưa nhưng nước vẫn rút chậm khiến cuộc sống người dân nơi đây vẫn còn muôn vàn khó khăn, đảo lộn.
Sáng 16/10, địa bàn huyện Hương Khê có dấu hiệu tạnh mưa nhưng đến chiều cùng ngày trời tiếp tục mưa lớn. Hiện 16 xã trên địa bàn huyện vẫn đang bị ngập lụt sâu. Nhiều xã như xã Phương Mỹ vẫn đang bị cô lập và ngập sâu trong nước.
Đến chiều 16/10, hàng nghìn hộ dân ở huyện Hương Khê vẫn đang ngập chìm sâu trong nước lũ.