Mất ngủ, táo bón, mệt mỏi, hay quên
Thông tin được PGS.TS Phạm Duệ - nguyên Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai - chia sẻ mới đây đã khiến hầu hết phụ nữ có thói quen dùng son phải giật mình.
Ông kể, từng gặp một trường hợp làm nghề MC bị nhiễm độc chì vì sử dụng son môi quá đậm. Nữ MC đã hỏi ông về việc cô hay mất ngủ, táo bón và mệt mỏi, hay quên. Lúc đó, PGS Duệ cũng nghi ngờ và nhìn qua cô MC này.
Ông kiểm tra răng thì phát hiện viền lợi của cô ấy đã chuyển màu đen xám, lấp lánh ánh kim loại. Sau khi lấy máu xét nghiệm, phát hiện lượng chì trong máu lên tới 32mcg/dL, gấp hơn 3 lần ngưỡng cho phép.
Sau đó ông có hỏi thêm về những thói quen thường ngày, được biết cô MC này không dùng thuốc nam hay tiếp xúc thường xuyên với các nguồn nhiễm chì khác, ngoại trừ việc dùng son đậm màu đỏ, đỏ cam hàng ngày.
Từ đó, PGS Duệ cho biết những trường hợp này sẽ phải thải độc chì. Với ngộ độc chì mãn, sẽ lắng đọng nhiều bộ phận trong cơ thể, trong đó có xương.
Theo PGS Duệ, rất khó để đưa ra lời khuyên cho chị em phụ nữ về việc phát hiện son chứa chì, nhưng ông khuyến cáo chị em nên mua các sản phẩm an toàn, hạn chế các màu đỏ sẫm, đỏ cam.
Chì hấp thụ vào cơ thể qua 4 con đường chính như: tiếp xúc lâu dài qua da; qua hô hấp do hít thở hàng ngày từ bụi sơn chì; hơi xăng xe; qua tiêu hóa. Tiếp đến, chì có thể ngấm vào cơ thể qua nhau thai, sữa mẹ… nên ở bất cứ lúc nào nguy cơ ngấm chì đều xảy ra, nhất là việc vừa tô son rồi ăn uống không lau son.
Bác sĩ cũng giật mình
Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, TS Lê Hữu Doanh – Phó Giám đốc của Bệnh viện Da liễu trung ương cho biết, ông cũng gặp nhiều trường hợp bị nhiễm độc chì môi thâm do sử dụng son có chứa chì.
Bác sĩ Doanh kể có những cô gái trẻ, xinh xắn lúc nào cũng lệ thuộc vào son môi, khi đến khám da liễu bỏ khẩu trang ra với đôi môi thâm đen. Bác sĩ cũng giật mình. Có những cô gái đến cùng với cả chục thỏi son mà không biết thỏi nào chứa chì cao.
Dùng son trôi nổi có hàm lượng chì cao quá mức cho phép, người dùng có nguy cơ nhiễm độc chì. Ảnh minh họa.
Theo bác sĩ Doanh, để phát hiện chì trong son rất khó, nên khó đưa ra lời khuyên về chọn son cho người sử dụng. Hơn nữa, không giống với thuốc cần quản lý, bác sĩ kê đơn, còn son thì người ta tự mua về dùng chưa bàn đến chất lượng son trôi nổi.
Lý giải về có chì trong son, TS Doanh cho rằng, chì luôn có trong oxit màu, do vậy mà trong son thường có một hàm lượng chì nhất định, nhưng một số sản phẩm bị chứa hàm lượng chì quá cao.
Có thể "test" nhanh sản phẩm nhiễm chì không?
Trao đổi với chúng tôi, PGS Trần Hồng Côn – Giảng viên khoa hóa học trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội cho biết, chì là kim loại nặng, độc tính mạnh, có khả năng tích lũy sinh học trong cơ thể, lâu dần sẽ gây bệnh.
Kim loại này không mùi, không vị nên bằng mắt thường không thể phát hiện sự tồn tại của nó trong thực phẩm, chỉ khi kiểm nghiệm mới xác định được.
Chì có thể nhiễm vào nước, thức ăn, thực phẩm... với lượng nhỏ trong ngưỡng quy định thì không gây hại bởi nó sẽ được đào thải qua nước tiểu, mồ hôi. Tuy nhiên, sử dụng hàng ngày với hàm lượng chì vượt ngưỡng, lâu dần sẽ tích lũy, gây ngộ độc chì mạn, biểu hiện bởi tình trạng thiếu máu, hoa mắt, chóng mặt, sốt và ảnh hưởng thần kinh.
Để phát hiện sản phẩm có chứa chì hay không thì người dân không thể nào kiểm tra bằng các "test" thông thường mà nó phải đưa đến một trung tâm xét nghiệm để xác định chì.
Nhiều người cho rằng lấy vàng, bạc, đồng, thiếc để thử chì, nhưng PGS Côn cho biết nó không có tác dụng với son và mỹ phẩm, bởi trong đó có chứa nhiều chất hữu cơ nên test thử không có tác dụng.
PGS Côn cho biết để kết luận được một loại mỹ phẩm có chì hay không thì cần tới các xét nghiệm khoa học rất nghiêm ngặt, không thể dùng mẹo thủ công thử vàng truyền tai này.
Cách phòng chống ngộ độc chì từ son môi hay các mỹ phẩm khác, theo PGS Côn, tốt nhất người mua hàng nên chọn các sản phẩm nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo và được bảo hộ bởi các cơ quan quản lý có uy tín.