Theo trang Newsweek, T-90M "Proryv" (có nghĩa là: "Đột phá") được coi là mẫu xe tăng tiên tiến nhất của Nga trong series T-90 và là bản nâng cấp từ mẫu T-72 vốn được sử dụng rộng rãi. T-90M được coi là đối thủ cạnh tranh chính với xe tăng M1 Abrams của quân đội Mỹ được Washington cung cấp cho Kyiv.
Truyền thông Nga ca ngợi các tính năng của xe tăng T-90M bao gồm động cơ mạnh hơn, tháp pháo nâng cấp và kính ngắm đa kênh để hoạt động ban đêm. T-90M được đưa vào sử dụng lần đầu tiên vào năm 2020.
Xe tăng T-90M của Nga diễu hành qua Quảng trường Đỏ trong cuộc duyệt binh Ngày Chiến thắng ở trung tâm Moscow vào ngày 9/5/2022. Ảnh: Getty
Truyền thông Nga đưa tin vào tháng 1/2023 rằng, nhà sản xuất xe tăng Uralvagonzavod (Nga) đã giao một lô xe tăng T-90M nâng cấp mới cho quân đội Nga để sử dụng trên tiền tuyến ở Ukraine.
Vào tháng 6/2023, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói với các nhà báo rằng "cần có xe tăng hiện đại" cho chiến tranh và "bây giờ chúng ta có thể nói rằng T-90 là xe tăng tốt nhất trên thế giới — một khi nó vào vị trí, thế là xong", hãng thông tấn Tass (Nga) đưa tin.
Tuy nhiên, theo trang web mã nguồn mở chuyên theo dõi việc sử dụng và tổn thất khí tài quân sự Oryx (Hà Lan), các tính năng cao cấp của xe tăng T-90M không giúp nó tránh khỏi những tổn thất lớn về khí tài quân sự mà Nga phải đối mặt ở Ukraine.
Số liệu thống kê tính đến ngày 16/7 của Oryx cho thấy, tính cả phương tiện Nga bị phá hủy hoặc bị thu giữ dựa trên video hoặc hình ảnh tĩnh, đưa con số thiệt hại về loại xe tăng T-90M này lên con số 100 kể từ khi bắt đầu cuộc chiến vào ngày 24/2/2022.
Theo Newsweek, con số này nhiều hơn 3 chiếc so với 97 chiếc được liệt kê trong ba bản thống kê trước đó của Oryx vào ngày 24/6, ngày 17/6 và ngày 15/6, mặc dù không rõ 3 chiếc xe tăng mới nhất được bổ sung vào thống kê lúc nào.
Vì cần có bằng chứng bằng hình ảnh hoặc video, Oryx cho biết, "số lượng phương tiện bị phá hủy cao hơn đáng kể so với ghi nhận ở đây" cho thấy có thể còn nhiều chiếc T-90M đã bị phá hủy trong chiến đấu nhưng không được ghi nhận.
Theo Newsweek, vào tháng 1/2024, Bộ Quốc phòng Ukraine đã đăng một đoạn video trên mạng xã hội X về thứ mà họ cho là xe chiến đấu bộ binh Bradley do Mỹ sản xuất áp đảo xe tăng T-90M của Nga.
Xe chiến đấu bộ binh Bradley do Mỹ sản xuất áp đảo xe tăng T-90M của Nga trên chiến trường Ukraine. Nguồn: Bộ Quốc phòng Ukraine
Oryx cho biết, nhìn chung trong cuộc chiến với Ukraine, Nga đã mất 3.235 xe tăng, trong đó 2.199 chiếc đã bị phá hủy, 156 chiếc bị hư hại, 362 chiếc bị vứt bỏ và 518 chiếc bị thu giữ.
Bộ Quốc phòng Ukraine ước tính số lượng xe tăng Nga bị tổn thất cao hơn, và tính đến ngày 16/7, con số này là 8.227 chiếc, sau khi Nga mất 13 xe tăng vào ngày hôm trước.
Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, tổng số xe tăng Nga thiệt hại hàng ngày cao nhất ở Ukraine là 44 chiếc vào ngày 3/10/2023, mặc dù họ không phân chia theo các loại xe tăng, và bộ này cho biết tính toán của họ là "rất gần đúng".