Vay tài sản nhưng ký hợp đồng chuyển nhượng
Cơ quan điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra bổ sung, đề nghị truy tố ông Trần Quí Thanh (nguyên Chủ tịch Tập đoàn Tân Hiệp Phát) cùng hai con gái Trần Uyên Phương (SN 1981) và Trần Ngọc Bích (SN 1984) về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Ông Trần Quí Thanh
Theo kết luận, lợi dụng quy định về cho vay, hợp đồng chuyển nhượng trong Bộ luật Dân sự, ông Trần Quí Thanh cùng hai con gái Trần Uyên Phương, Trần Ngọc Bích đã cho vay lấy lãi dưới mức cấu thành tội phạm theo Điều 201 BLHS 2015 về tội “ Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự ” nhưng không làm hợp đồng vay tiền có cầm cố tài sản mà buộc các doanh nghiệp, cá nhân vay tiền phải làm hợp đồng chuyển nhượng dự án, cổ phần trong dự án, bất động sản theo đúng quy định pháp luật có giá trị thấp hơn rất nhiều lần so với giá trị thực tế của tài sản.
Khi chủ tài sản (bên vay) băn khoăn, lo lắng về việc họ vay tiền nhưng lại phải làm hợp đồng chuyển nhượng thì các đối tượng đưa ra thông tin tạo niềm tin về uy tín, tiềm năng tài chính, ký các “Cam kết bán lại”, tiền lãi vay hợp thức bằng biên nhận tiền đặt cọc mua lại dự án, bất động sản, hứa hẹn nếu họ thanh toán đầy đủ tiền gốc, lãi thì họ sẽ được trả lại tài sản.
Tuy nhiên, khi có các hợp đồng chuyển nhượng dự án, chuyển nhượng cổ phần trong dự án, hoặc chuyển nhượng bất động sản trong tay, tùy theo mỗi trường hợp, ông Trần Quí Thanh cùng con gái nhanh chóng làm thủ tục sang tên cho bên mình để nắm quyền kiểm soát, định đoạt.
Dù bên vay thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trả nợ gốc, nợ lãi theo thỏa thuận, nhóm ông Thanh dùng thủ đoạn gian dối hoặc tạo ra lý do để cố tình không trả, chiếm đoạt tài sản của bên vay.
Bằng thủ đoạn trên, từ tháng 1/2019 - 11/2020, bị can Trần Quí Thanh và đồng phạm đã thực hiện 4 hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” của 4 bị hại, tổng giá trị là 1.048 tỷ đồng.
Cụ thể, cha con ông Thanh chiếm đoạt của bà Đặng Thị Kim Oanh dự án Minh Thành có giá trị 427 tỷ đồng, dự án Nhơn Thành có giá trị hơn 453 tỷ đồng; chiếm đoạt của anh Nguyễn Văn Chung 29 thửa đất có giá trị hơn 48 tỷ đồng; chiếm đoạt của ông Lâm Sơn Hoàng 4 thửa đất trị giá hơn 80 tỷ đồng và chiếm đoạt của anh Nguyễn Huy Đông 2 thửa đất trị giá hơn 38,8 tỷ đồng.
Ở bản kết luận điều tra ban hành hồi tháng 10/2023, cơ quan điều tra xác định ông Thanh chiếm đoạt của bà Đặng Thị Kim Oanh dự án Minh Thành chỉ có giá trị hơn 183 tỷ đồng, dự án Nhơn Thành giá trị hơn 417 tỷ đồng.
Như vậy, kết luận điều tra bổ sung so với kết luận điều tra lần đầu, số tiền cha con ông Trần Quí Thanh bị cáo buộc chiếm đoạt của 4 bị hại tăng từ 767 tỷ đồng lên hơn 1.048 tỷ đồng.
“Hành vi của các bị can Trần Quí Thanh, Trần Uyên Phương và Trần Ngọc Bích đủ yếu tố cấu thành tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, quy định tại Khoản 4 Điều 175 BLHS”, kết luận điều tra bổ sung nêu.
Người phạm tội nếu bị truy tố theo Khoản 4 Điều 175 BLHS, có thể đối mặt khung phạt từ 12 - 20 năm tù giam.
Ngoan cố, chưa thành khẩn khai báo
Trong vụ án, Cơ quan điều tra đánh giá ông Trần Quí Thanh là người có trình độ đại học, có kinh nghiệm công tác quản trị trong lĩnh vực kinh doanh nước giải khát, có hiểu biết về pháp luật nhưng lợi dụng quy định về cho vay, hợp đồng chuyển nhượng dự án, cổ phần trong dự án rồi nhanh chóng làm thủ tục để nắm quyền kiểm soát, định đoạt tài sản của 4 bị hại.
Tại Cơ quan điều tra, mặc dù đầy đủ tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội nhưng ông Trần Quí Thanh vẫn ngoan cố, chưa thành khẩn khai báo, không nhận thức rõ hành vi vi phạm pháp luật của bản thân.
Hai con gái Trần Uyên Phương, Trần Ngọc Bích, có kinh nghiệm điều hành doanh nghiệp nước giải khát, có trình độ nhưng theo chỉ đạo của cha thực hiện các thủ đoạn gian dối, chiếm đoạt tài sản.
Tương tự như cha, tại Cơ quan điều tra, dù đầy đủ tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội, song Trần Uyên Phương, Trần Ngọc Bích ngoan cố, chưa thành khẩn khai báo, không nhận thức rõ hành vi vi phạm pháp luật của bản thân.
Tuy nhiên, hai bị can có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, tham gia điều hành doanh nghiệp có nhiều đóng góp cho phát triển kinh tế, xã hội, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động. Việc vi phạm pháp luật là do thực hiện theo chỉ đạo nên cần xem xét khi lượng hình.
Theo Cơ quan điều tra, mặc dù bị can Trần Quí Thanh phạm tội lần đầu, là chủ doanh nghiệp có nhiều đóng góp cho phát triển kinh tế, xã hội, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động nhưng đã thực hiện hành vi phạm tội nhiều lần với thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt để chiếm đoạt tài sản có giá trị đặc biệt lớn, gây bức xúc trong xã hội; Cần phải xử lý bằng một bản án nghiêm khắc để răn đe, phòng ngừa chung.