"Cụt tay"?
Vào trung tuần tháng 2/2024, trong 1 bài viết được tờ SVPressa đăng tải, chuyên gia Oleg Falichev đã chỉ ra rằng sau 2 năm phát động cái gọi là "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở Ukraine, người Nga đã phát hiện ra một sự thật đáng buồn như sau:
"Chiến dịch quân sự đặc biệt" được đặc trưng bởi việc sử dụng ồ ạt các tổ hợp pháo binh với đa dạng cỡ nòng...
Đầu tiên là việc không quân Ukraine không có khả năng thực hiện các cuộc không kích mạnh mẽ do trở ngại đến từ lực lượng phòng không hùng mạnh của Nga - biến pháo binh trở thành phương tiện hủy diệt quan trọng nhất của họ.
Thứ hai, việc sử dụng rộng rãi máy bay không người lái (UAV/Drone) làm tăng đáng kể độ chính xác của pháo binh. Một số trường hợp pháo binh đã thực hiện hơn 80% nhiệm vụ hỏa lực trong các trận đánh.
Thứ ba, nếu hầu hết pháo của chúng ta (quân chính quy Nga) có cỡ nòng 152 mm thì đa phần hỏa lực của các lực lượng dân quân (thân Nga) ở Donetsk và Luhansk chỉ là loại 122 mm và MRLS (Pháo phản lực phóng loạt) là rất hiếm.
Một đơn vị dân quân thân Nga ở Donetsk khai hỏa lựu pháo 122 mm D-30.
Ngược lại đối phương có trong tay các tổ hợp mạnh hơn do Phương Tây sản xuất với cỡ nòng 155 mm. Tất cả ảnh hưởng đến độ chính xác và hiệu quả của hỏa lực, đặc biệt là khi thiếu hụt UAV/Drone...
Tuy nhiên cỡ nòng vẫn chưa phải là vấn đề cuối cùng. Đối phương đang sở hữu nhiều tổ hợp pháo binh hơn, tầm bắn xa hơn pháo binh Nga. Điều này đã được bộc lộ qua cuộc chiến phản pháo, thứ rất quan trọng khi Nga chuyển sang phòng thủ chiến lược...
Theo chuyên gia pháo binh Nga Vladimir Zaritsky, các khí tài phản pháo (cụ thể là radar phản pháo) hầu như chỉ được chế tạo trong vòng từ 8 đến 10 năm qua. Và nếu không có chúng, pháo binh giống như bị "cụt tay".
Mặc dù sản lượng các tổ hợp "Arcus", "Penicillin" và "Zoo" (1L219 Zoopark-1 và 1L260/1L261 Zoopark-1M) đã tăng lên đáng kể nhưng theo một số nguồn tin của chúng tôi, Nga chỉ sở hữu khoảng 10 tổ hợp Zoopark-1M và họ thường là bên thua trong các cuộc phản pháo...
Zoopark-1M trong "khu vực chiến dịch quân sự đặc biệt".
Mặc dù ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine gần như không còn hoạt động, họ đã nhanh chóng nhận được hơn 200 khẩu D-30, D-20 và "Gvozdika" (2S1) vào năm 2022.
Người Mỹ cũng có những đóng góp cực kỳ quan trọng.
Từ những năm 2014-2015 các radar phản pháo và vật tư pháo binh đã được họ cung cấp cho các lực lượng Ukraine. Và ngày nay chúng ta (Nga) đang phải đối mặt với pháo binh "chuẩn NATO" như M109 Paladin và M777 của Mỹ hay PzH 2000 của Đức.
Chúng có khả năng bắn đạn tăng tầm vào các mục tiêu ở cự ly từ 30-40 km trở lên, vượt quá khả năng phản pháo của chúng ta. Và việc pháo của chúng ta không thể tiếp cận pháo của đối phương hiện là câu hỏi dành cho ngành công nghiệp quốc phòng Nga..."
Ở phần cuối của bài viết, vị chuyên gia cũng lưu ý rằng Quân đội Nga cũng đã nhận ra các nhược điểm của binh chủng pháo binh.
Thậm chí Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu cũng đã phải chỉ trích lãnh đạo một doanh nghiệp phụ trách phát triển pháo tự hành 152 mm Koalitsiya-SV vì sự chậm trễ trong sản xuất hàng loạt thứ vốn đang rất cần ở tuyến đầu ở Ukraine này.
Tuy nhiên ông Oleg Falichev không đề cập thêm tới giải pháp của Quân đội Nga liên quan tới vấn đề thiếu khí tài phản pháo.
"Câu trả lời" của ông Shoigu
Chúng ta không phải chờ lâu để có câu trả lời từ Bộ Quốc phòng Nga vì vào ngày 1/3 vừa qua, họ đã đăng tải lên kênh Telegram chính thức thông tin về chuyến thăm của ông Shoigu đến Công ty "Strela" tại Tula.
Và căn cứ vào những hình ảnh được ghi lại trong phân xưởng sản xuất của doanh nghiệp quốc phòng này, có ít nhất 8 tổ hợp "Zoo-1M" đang được họ lắp ráp.
Bình luận về thông tin mới này, tờ Forcus của Ukraine đã đưa ra quan điểm như sau:
"Zoopark-1M được thiết kế để phát hiện và xác định chính xác vị trí pháo, tên lửa của đối phương khai hỏa... sử dụng công nghệ tiên tiến, nó cung cấp khả năng theo dõi hỏa lực của đối phương theo thời gian thực, cho phép phản ứng nhanh chóng và chính xác.
Video được BQP Nga đăng tải lên kênh Telegram chính thức ít giờ trước.
Trái ngược với tên gọi của nó, Zoopark-1M không chỉ là một biến thể nâng cấp của Zoopark-1 thời Liên Xô mà thể hiện một bước nhảy vọt đáng kể trong công nghệ radar. Được thể hiện thông qua một thiết kế mới được tối ưu hóa cho các yêu cầu trên chiến trường hiện đại.
Truyền thông Nga đã nhiều lần đưa tin về các tính năng ấn tượng của Zoopark-1M, bao gồm khả năng phát hiện từ xa nhiều loại đạn pháo và tên lửa chiến thuật, cho phép lực lượng vận hành nó thực hiện các biện pháp phòng thủ chủ động".
Tới phần này của bài viết, tờ báo Ukraine cũng không quên nhắc lại điều mà ông Oleg Falichev đã lưu tâm ở trên:
"Tuy nhiên, theo các chuyên gia của tờ Defense Express (Ukraine) từng lưu ý rằng dựa trên thực tế chiến trường, Zoopark-1M có tầm phát hiện pháo địch ngắn hơn đáng kể so với tầm bắn của các tổ hợp pháo binh NATO.
Họ cũng đã từng nhấn mạnh rằng "có vẻ như ngành công nghiệp quốc phòng Nga có một sai lầm nghiêm trọng vì họ đã không thiết kế các loại vũ khí của mình phù hợp với một cuộc xung đột giả định với NATO".
Và người Nga đã phải trả giá đắt khi phía Ukraine đã nhiều lần đưa tin về việc các tổ hợp Zoopark-1M bị phá hủy".
Có vẻ như câu hỏi tại sao pháo binh Nga vẫn chưa áp đảo đối phương lại một lần nữa quay trở lại với việc sản xuất hàng loạt Koalitsiya-SV, thứ có tầm bắn từ 40 đến 100 km (với đạn tăng tầm).
Video lực lượng Ukraine phá hủy 1 tổ hợp radar phản pháo Zoopark-1M của Nga ở Kupiansk vào mùa thu năm 2023.