"Chia sẻ" với Bộ trưởng Tiến
Bên hành lang Quốc hội, đại biểu Dương Trung Quốc đã có những chia sẻ với chúng tôi về Chính phủ mới, đặc biệt là với Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến - vị "tư lệnh" một ngành có trọng trách hết sức nặng nề.
PV: Thưa ông, nhân sự Chính phủ mới có trường hợp Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến là nữ Bộ trưởng duy nhất và cũng không phải là Ủy viên Trung ương Đảng. Điều này thu hút sự quan tâm của nhiều người.
Cá nhân ông nghĩ sao về điều này?
Hiến pháp không quy định không là Uỷ viên Trung ương Đảng, thậm chí Đảng viên thì không được là Bộ trưởng.
Nếu nhìn lại lịch sử, chúng ta có thế hệ Bộ trưởng không phải là Đảng viên, họ đóng góp rất lớn cho đất nước, trở thành tiền lệ không có ghi trong Hiến pháp.
Đừng nên đặt vấn đề vì sao người không là Ủy viên TƯ lại được giữ chức Bộ trưởng. Vấn đề là vị Bộ trưởng đó có gánh vác được trọng trách, đủ năng lực hơn, hoàn thành nhiệm vụ hay không... mới quan trọng hơn.
Cũng như nhiều nhà lãnh đạo đã nói mong muốn ngày càng có nhiều nhà lãnh đạo ngoài Đảng tham gia vào bộ máy.
Thời kỳ Đảng còn vận động các Đảng viên đang làm Bộ trưởng rút ra khỏi bộ máy Chính phủ để nhường chỗ cho các vị Bộ trưởng khác, thể hiện tinh thần đại đoàn kết, nữa là thu hút được nhân tài. Đây là yếu tố tích cực chứ không phải khác thường.
PV: Là một đại biểu Quốc hội, đồng thời cũng là một người dân, ông có đánh giá như thế nào về cá nhân bà Nguyễn Thị Kim Tiến trong vai trò Bộ trưởng Bộ Y tế?
Bộ trưởng Tiến đã phải gánh vác công việc nặng nề, giống như ngành giáo dục, chúng ta cần sự chia sẻ.
Thứ hai, Bộ Y tế muốn cải thiện được thì không phải riêng việc của ngành y tế, những yếu tố làm tăng trách nhiệm, gánh nặng của y tế lại nằm ngoài lĩnh vực ngành này.
Ví dụ như ăn uống độc hại dẫn đến nhiều bệnh nhân, tạo quá tải; hay muốn mở rộng hạ tầng phải có tiền, việc này lại nằm ở Bộ Tài chính…
Cá nhân tôi biết bà là nhà khoa học rất giỏi, trên một lĩnh vực cụ thể của ngành, có sự nỗ lực rất lớn trong nhiệm kỳ vừa rồi. Tôi ghi nhận, bên cạnh đường lối chính sách chung, bản thân bà Kim Tiến cũng nỗ lực để cải thiện dần.
Nhưng cải thiện như mong muốn của chúng ta thì phải nói là không đơn giản. Tôi đặt sự chia sẻ nhiều hơn là khắt khe với Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến.
Tuy nhiên, cũng như các bộ khác, khi đã gánh vác lĩnh vực quan trọng như thế thì người Tư lệnh ngành phải nỗ lực nhiều hơn.
Đặc biệt là tạo được sự chia sẻ của xã hội và sự chia sẻ của các lĩnh vực trong bộ máy Nhà nước, mà ở đây là vai trò của Thủ tướng.
Mong Chính phủ mới mạnh dạn cải cách
PV: Trong nội các Chính phủ mới vừa được kiện toàn, có nhiều thành viên trẻ. Đây có được coi là bước đệm để tạo bộ máy Chính phủ mới với sinh khí mới?
Tôi cho trẻ có cả hai mặt. Một mặt tích cực, họ có năng lực và khả năng vươn lên những cái mới. Trẻ thì cũng có thể kinh nghiệm tích luỹ chưa nhiều, ai cũng vậy.
Nhưng phải tạo ra cơ chế luôn được trẻ hoá vì luôn có kế thừa, yếu tố mới sẽ tốt hơn, nếu biết kế thừa những cái cũ, kể cả thành công và không thành công.
Họ được học hành bài bản hơn, có nguồn lực mạnh mẽ khi họ bước vào trách nhiệm mới. Nhưng cũng cần sự đổi mới mạnh mẽ về cơ chế, nếu không có cơ chế sẽ không bao giờ đòi hỏi được họ có thể có được đổi mới mạnh mẽ.
PV: Có điều gì ông băn khoăn nhất và mong muốn Chính phủ mới sẽ giải quyết?
Chính phủ mới là cơ quan hành pháp nhưng rõ ràng chỉ thực hành được trên nền tảng bộ máy trong sạch, minh bạch.
Con người ở cơ quan hành pháp trực tiếp đối diện với người dân nên Chính phủ mới phải cải tổ tổ chức bộ máy, giảm nhẹ biên chế, nhưng phải tìm ra được phương thức hợp lý để tinh giản.
Ví dụ tình trạng tham nhũng, lãng phí ở địa phương, nhưng lương bổng như hiện tại không tiêu cực mới lạ. Nếu cứ giả đò không công nhận điều này thì không thể giải quyết được tồn tại.
Tôi rất mong từ thực tiễn này, Chính phủ mới mạnh dạn đưa ra các vấn đề của cuộc sống, cải cách hành chính, mà thực chất là cải cách bộ máy con người của mình.
Nhìn vào danh sách nhân sự mới của Chính phủ, tôi đặt nhiều hy vọng, bởi với con người mới, biết cách kế thừa cái cũ, tình hình sẽ tốt đẹp hơn khi chúng ta đang trên đà hội nhập như hiện nay.
PV: Còn nhớ khi còn là Bộ trưởng Bộ GTVT, ông Đinh La Thăng đã từng nhấn mạnh, là tư lệnh ngành phải cho tôi toàn quyền quyết định.
Vậy, chúng ta có nên trao nhiều quyền hơn nữa cho các tư lệnh ngành và gắn với trách nhiệm?
Quyền rất cần nhưng trách nhiệm rất cao. Hiện nay, chúng ta vẫn “tâm thức thì hoà cả làng”. Quyền càng cao trách nhiệm càng nặng.
Ngày xưa quản lý đất nước, khi họ làm đường dây thép qua làng đo đường dây thép dài bao nhiêu, nếu làng này quản lý tốt dây thép trong 1 năm thì miễn bao nhiêu tiền thuế. Nhưng có việc xảy ra thì ông lý trưởng phạt tới nơi tới chốn...
Giờ rất ngạc nhiên, con đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai xảy ra chuyện như ném đá.... lại đổ cho Doanh nghiệp quản lý, chính quyền địa phương lấy lý do không thuộc quyền của mình nên không xử lý.
Đây là điều vô lý. Hè phố cũng vậy, sai phạm cứ đưa lãnh đạo phường ra phạt, thì tình hình mới cải thiện.
Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!