Nhiều CEO công nghệ có xuất phát điểm giống nhau. Sự kết hợp mạnh mẽ giữa bộ não thiên tài, chủ nghĩa lý tưởng cũng như lời hứa ‘giải cứu’ thế giới khiến mọi người sẵn sàng đổ hàng triệu USD vào các ý nghĩ viển vông. Họ tin rằng những CEO kia, chẳng bao lâu, sẽ được tung hô và xuất hiện trên bìa tạp chí.
Tuy nhiên, gần như chắc chắn, hào quang trước đây sẽ vụt tắt, thế chân bằng loạt bê bối và khủng hoảng. Mark Zuckerberg từ ‘cậu bé thiên tài’ trở thành ‘ông chủ chuyên sao chép ý tưởng’. Elon Musk, từ danh xưng ‘Tony Stark thật’ đi giải cứu thế giới, nay bị đàm tiếu, ghét bỏ. Elizabeth Holmes và Sam Bankman-Fried, từng được cả Thung lũng Silicon tung hô, hiện đều đang ngồi tù.
Đáng tiếc, có vẻ như Sam Altman, CEO OpenAI, cũng đang bước vào kỷ nguyên phản diện của mình.
Sau khi ChatGPT gây bão trên toàn thế giới vào cuối năm 2022, Altman từ chỗ hầu như không được ai biết đến đã trở thành cái tên quen thuộc. Ông được Tạp chí Times vinh danh là Giám đốc điều hành của năm 2023, đồng thời được Microsoft đặt hoàn toàn niềm tin thông qua khoản đầu tư 10 tỷ USD. Việc bị lật đổ trong thời gian ngắn vào năm ngoái cũng chỉ là cơ sự nhằm củng cố quyền lực của Sam.
“Đó là thế giới của Sam”, một nhà phát triển công nghệ nổi tiếng đã nói với BI năm ngoái. “Và tất cả chúng ta đang sống trong đó”.
Trong suốt thời gian đó, Sam Altman hứa sẽ làm tốt công việc của mình. “Tôi nghĩ chúng ta có thể có một thế giới tốt đẹp hơn rất nhiều”, Altman nói với BI năm ngoái về tiềm năng của AI. “Tôi nghĩ có một số việc cần phải làm để đạt được nó. Và tôi thích cảm giác mình có ích như vậy”.
“Sam Altman là anh hùng của tôi”, cựu Giám đốc điều hành Google Eric Schmidt đã tweet vào tháng 11. “Tôi và hàng tỷ người sẽ được hưởng lợi từ công việc tương lai của anh ấy. Cảm ơn @sama vì tất cả những gì bạn đã”.
Tuy nhiên, nhiều tháng trở lại đây, đã có những lời xì xào rằng Altman có thể không ‘thần thánh’ đến vây. Một số chuyên gia còn nhướng mày trước mạng lưới đầu tư có phần hơi ‘mộng tưởng’.
Trước đó, tờ WSJ đưa tin CEO Sam Altman của OpenAI đang tham vọng gọi vốn 7 nghìn tỷ USD nhằm tạo nên một dự án trí thông minh nhân tạo (AI) có thể thay đổi toàn bộ ngành bán dẫn cũng như nền kinh tế toàn cầu. Theo các chuyên gia, đây là thách thức vô cùng lớn, vượt xa cả rào cản tiền bạc thông thường cũng như bất kỳ tiêu chuẩn gây quỹ khởi nghiệp nào. Nếu kế hoạch thành công, cung vượt cầu; các công ty sẽ phải vận hành nhà máy dưới mức năng lực sản xuất. Điều này chẳng khác nào hồi chuông báo tử, dù quả thực, giá chip sẽ giảm xuống.
Gần đây nhất, Superalignment, nhóm có vai trò giảm thiểu rủi ro AI được OpenAI thành lập vào tháng 7/2023, vừa được tuyên bố giải thể. Lãnh đạo nhóm là Ilya Sutskever và Jan Leike cũng đệ đơn xin từ chức.
Không có dấu hiệu nào cho thấy làn sóng thôi việc tại OpenAI có liên quan việc tạo ra các AI siêu thông minh của công ty. Tuy nhiên, những nghiên cứu mới nhất làm dấy lên nhiều lo ngại về quyền riêng tư, rủi ro an ninh mạng và khả năng con người bị AI thao túng.
Trước đó, CEO Sam Altman cũng từng xung đột với ban quản trị về vấn đề này. Theo BI, ông Sutskever lo lắng rằng Altman đang thúc đẩy OpenAI phát triển quá nhanh và vì vậy, muốn thực hiện mọi thứ một cách thận trọng. Tuy nhiên, mâu thuẫn trong suy nghĩ với Sam Altman khiến vị lãnh đạo này dần bị đẩy ra khỏi các quyết định liên quan đến GPT-5 cũng như kế hoạch mở rộng quy mô sản phẩm.
Căng thẳng được cho là lên đến đỉnh điểm vào tháng 10 khi Altman thăng chức cho một nhà nghiên cứu lên cấp độ tương đương Sutskever. Nhà khoa học trưởng của OpenAI coi đó là sự hạ thấp vị thế nên đã trao đổi với các thành viên hội đồng quản trị rằng ông có thể nghỉ việc - động thái khiến công ty phải lựa chọn giữa Sutskever hoặc Altman.
Theo WSJ, sự rối ren tại OpenAI đã ngày càng trở nên phức tạp khi đội ngũ của Ilya Sutskever tập trung vào việc đảm bảo trí tuệ nhân tạo sẽ không gây hại cho con người, trong khi Sam Altman lại háo hức và đẩy nhanh việc đưa các công nghệ mới ra thị trường. Quyết định rời đi của Ilya Sutskever và Jan Leike cũng như việc giải tán nhóm Superalignment diễn ra chỉ vài ngày sau khi OpenAI công bố GPT-4o với khả năng được đánh giá là gần tương đương con người.
Không dừng lại ở việc bất chấp làm AI, OpenAI mới đây còn bị tố tùy ý thu hồi cổ phần từ cựu nhân viên, ép họ ký thỏa thuận bất thường nếu không muốn mất hàng triệu USD. Danh tiếng Sam Altman bị ảnh hưởng đáng kể.
Cụ thể, nhân viên OpenAI nếu muốn rời công ty sẽ phải ký những thỏa thuận ‘nghiêm ngặt đến mức bất thường’. Nếu từ chối, họ sẽ bị tước quyền sở hữu cổ phần được chia trong công ty.
“Thỏa thuận chấm dứt yêu cầu bạn phải có chữ ký trong vòng 7 ngày”, một đại diện công ty đã trả lời email một nhân viên như vậy. “Bạn phải hiểu rằng nếu bạn không ký, điều đó sẽ ảnh hưởng đến vốn chủ sở hữu của bạn. Chúng tôi chỉ làm mọi việc theo đúng quy định”.
Hầu hết các nhân viên cũ đều chịu áp lực rất lớn. Số khác kiên trì phản kháng sẽ tiếp tục phải đối mặt với “công cụ trả thù hợp pháp” mà OpenAI đưa ra: ngăn cản hoạt động bán vốn sở hữu.
“Trong tương lai, bạn sẽ không còn đủ điều kiện tham gia vào các sự kiện mua bán hoặc đảm bảo thanh khoản khác. Một là bạn ký, hai là bạn từ bỏ cơ hội bán cổ phần”, một tài liệu viết.
Được biết OpenAI từ lâu đã định vị mình là một công ty đạt tiêu chuẩn cao. Lãnh đạo rao giảng rất nhiều về trách nhiệm của họ đối với sự minh bạch và dân chủ. “Nỗi sợ lớn nhất của tôi là công ty sẽ gây ra tác hại đáng kể cho thế giới”, Sam Altman nói.
“Chúng tôi chưa và sẽ không bao giờ lấy đi vốn chủ sở hữu, ngay cả khi mọi người không ký thỏa thuận. Chúng tôi đang sửa đổi điều khoản và sẽ thông báo đến các nhân viên cũ. Chúng tôi vô cùng xin lỗi. Sự cố đó không phản ánh giá trị của chúng tôi”, đại diện OpenAI nói.