Nhà Trắng thông báo Tổng thống Donald Trump sẽ có chuyến thăm chính thức tới Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam và Philippines từ ngày 3 đến 12/11 tới. Đây sẽ là lần đầu tiên, ông Trump tới châu Á kể từ khi nhận nhiệm sở hồi tháng 1.
Chuyến đi đặc biệt này có ý nghĩa gì đối với khu vực châu Á nói chung và Đông Nam Á nói riêng? Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia nghiên cứu về Việt Nam và Đông Nam Á thuộc Học viện Quốc phòng Australia đã có những bình luận về vấn đề này.
Đầu tiên, theo ông Thayer, các quan chức chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố rằng chuyến thăm chính thức của ông Trump tới Đông Á có ý nghĩa rộng hơn bên cạnh việc tham dự hai Hội nghị thượng đỉnh.
Ông Trump sẽ tái bảo đảm với các đồng minh và đối tác của Hoa Kỳ về việc giải quyết với mối đe dọa hạt nhân và tên lửa đạn đạo từ Triều Tiên cũng như hoạt động chống khủng bố.
Chuyến thăm của ông Trump tới Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc gỡ bỏ các vũ khí hủy diệt hàng loạt. Đó là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Mỹ.
Thứ hai, ông Trump cũng muốn đưa đến thông điệp rằng Hoa Kỳ ủng hộ các thể chế đa phương khu vực như APEC, ASEAN và Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á.
Khi tham dự Tuần lễ Cấp cao APEC tại Đà Nẵng, Tổng thống Donald Trump sẽ có bài phát biểu tại Diễn đàn CEO APEC và nhấn mạnh rằng các nền kinh tế thành viên cần cải cách nền kinh tế nội địa cũng như tiếp nhận các tiêu chuẩn quốc tế cao hơn, đặc biệt là trong ngành dịch vụ, thương mại điện tử, thương mại số và bảo hộ sở hữu trí tuệ, nếu như các tiêu chuẩn này dùng để thúc đẩy sáng kiến tự do thương mại ở châu Á – Thái Bình Dương.
Chuyên gia Thayer nhận xét: “Ông Trump cho rằng việc đáp ứng các tiêu chuẩn trên là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ quốc gia nào muốn đạt được thỏa thuận về Hiệp định Tự do Thương mại với Hoa Kỳ.
Nói cách khác, nếu muốn có quan hệ kinh tế với Mỹ thì đó chính là cách của chính quyền Donald Trump hoặc không gì cả”.
Đề cập đến chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Donald Trump, giáo sư của Học viện Quốc phòng Australia nhận định, chuyến thăm này là để tái khẳng định tầm quan trọng của đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ cũng như việc gia tăng những lợi ích chiến lược hội tụ giữa hai nước.
Ông Trump cũng sẽ tái khẳng định cam kết với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là mở rộng quan hệ đối tác này.
Về những ưu tiên trong chuyến thăm Hà Nội của Tổng thống Trump, có thể nói, ông chủ Nhà Trắng sẽ tìm kiếm sự ủng hộ hoàn toàn của Việt Nam về chính sách phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên của Mỹ và Liên Hiệp Quốc cũng như cam kết của Hà Nội vào các nỗ lực quốc tế nhằm đánh bại chủ nghĩa khủng bố toàn cầu.
“Bên cạnh đó, Tổng thống Trump cũng rất chú trọng tới các vấn đề kinh tế. Ông sẽ muốn thúc đẩy các lãnh đạo Việt Nam tạo điều kiện lớn hơn cho các công ty Hoa Kỳ, đồng thời ông cũng sẽ bày tỏ vui mừng khi Việt Nam ký hợp đồng mua số lượng lớn máy bay từ Mỹ cũng như việc Hà Nội sẵn sàng tái đàm phán quan hệ kinh tế song phương”, ông Carl Thayer nói.