Một tuyên bố gây tranh cãi cho rằng có thể có những vi khuẩn sống ngay bên dưới bề mặt Sao Hỏa, chúng không bị phát hiện vì chúng đã bị tiêu diệt trong các thí nghiệm trước đó. (Ảnh: Shutterstock)
Dirk Schulze-Makuch, nhà sinh vật học vũ trụ tại Đại học Kỹ thuật Berlin, Đức, đã đề xuất trong một bài báo mới đây rằng, sau khi hạ cánh xuống Sao Hỏa vào năm 1976, tàu đổ bộ Viking của NASA có thể đã lấy mẫu các dạng sống nhỏ bé, có khả năng chống khô ẩn bên trong đá sao Hỏa.
Schulze-Makuch viết: "Nếu những dạng sống cực đoan này tồn tại và tiếp tục tồn tại, thì các thí nghiệm do tàu đổ bộ thực hiện có thể đã giết chết chúng trước khi chúng được xác định, bởi vì các thử nghiệm sẽ “áp đảo những vi khuẩn tiềm năng này”.
Schulze-Makuch nói: “Đây là một gợi ý mà một số người sẽ cho là khiêu khích. Tuy nhiên, những vi khuẩn tương tự vẫn sống trên Trái đất và theo giả thuyết có thể sống trên Sao Hỏa”.
Thí nghiệm của tàu đổ bộ Viking
Tàu đổ bộ Viking (Viking 1 và Viking 2) đã thực hiện bốn thí nghiệm trên Sao Hỏa: thí nghiệm máy sắc ký khí khối phổ (GCMS), nhằm tìm kiếm các hợp chất hữu cơ hoặc chứa carbon trong đất sao Hỏa…
Kết quả của các thí nghiệm của Viking thật khó hiểu và tiếp tục khiến một số nhà khoa học bối rối kể từ đó. Các thí nghiệm giải phóng nhiệt phân đã tạo ra một số kết quả ủng hộ ý tưởng về sự sống trên Sao Hỏa. Trong thí nghiệm đó, những thay đổi nhỏ về nồng độ của một số loại khí cho thấy một số loại trao đổi chất đang diễn ra.
GCMS cũng tìm thấy một số dấu vết của các hợp chất hữu cơ clo hóa, nhưng vào thời điểm đó, các nhà khoa học của sứ mệnh tin rằng các hợp chất này bị ô nhiễm từ các sản phẩm tẩy rửa được sử dụng trên Trái đất.
Các tàu đổ bộ và tàu thăm dò sau đó đã chứng minh rằng các hợp chất hữu cơ này xuất hiện tự nhiên trên Sao Hỏa.
Tuy nhiên, thí nghiệm trao đổi khí, được coi là quan trọng nhất trong bốn thí nghiệm, lại cho kết quả tiêu cực, khiến hầu hết các nhà khoa học cuối cùng kết luận rằng các thí nghiệm của người Viking không phát hiện ra sự sống trên sao Hỏa.
Tuy nhiên, Schulze-Makuch tin rằng hầu hết các thí nghiệm có thể cho kết quả sai lệch vì chúng sử dụng quá nhiều nước. Các thí nghiệm giải phóng, giải phóng nhiệt phân và trao đổi khí đều liên quan đến việc bổ sung nước vào đất.
Schulze-Makuch viết: “Vì Trái đất là một hành tinh chứa nước, nên có vẻ hợp lý khi thêm nước có thể khuyến khích sự sống xuất hiện trong môi trường cực kỳ khô hạn của sao Hỏa. Nhìn lại thì có thể cách tiếp cận đó là một điều quá tốt.”
Trong môi trường Trái đất rất khô, chẳng hạn như sa mạc Atacama ở Chile, có những vi khuẩn cực đoan có thể phát triển mạnh bằng cách ẩn náu trong những tảng đá hút ẩm, cực kỳ mặn và hút một lượng nước nhỏ từ không khí xung quanh chúng. Những tảng đá này hiện diện trên Sao Hỏa, nơi có độ ẩm nhất định theo giả thuyết có thể duy trì những vi khuẩn như vậy.
Do đó, việc thêm nước vào bất kỳ vi khuẩn tiềm năng nào trong các mẫu đất của người Viking có thể tương đương với việc con người mắc kẹt giữa đại dương: Cả hai đều cần nước để tồn tại, nhưng với nồng độ sai, nó có thể gây tử vong cho chúng, Schulze-Makuch viết .
Alberto Fairén, một nhà sinh vật học vũ trụ tại Đại học Cornell và là đồng tác giả của nghiên cứu năm 2018, hoàn toàn đồng ý rằng, việc thêm nước vào các thí nghiệm của người Viking có thể đã tiêu diệt các vi khuẩn hút ẩm tiềm năng và dẫn đến kết quả trái ngược nhau của người Viking.
Đây không phải là lần đầu tiên các nhà khoa học đề xuất rằng các thí nghiệm của tàu đổ bộ Viking có thể đã vô tình giết chết vi khuẩn trên sao Hỏa. Năm 2018, một nhóm nhà nghiên cứu khác đề xuất rằng, khi các mẫu đất được làm nóng lên, một phản ứng hóa học bất ngờ có thể đốt cháy và giết chết bất kỳ vi khuẩn nào sống trong mẫu. Nhóm này tuyên bố rằng, điều này cũng có thể giải thích một số kết quả khó hiểu từ các thí nghiệm.
Theo Live Science
