Hiện, hiều DN đang chuyển hướng sang nhập khẩu ô tô từ Indonesia về Việt Nam phân phối, thay cho sản xuất lắp ráp trong nước. Từ vị trí bét bảng, Indonesia đã bứt phá ngoạn mục, hướng tới ngôi vị dẫn đầu xuất khẩu ô tô sang Việt Nam.
Tăng chóng mặt
Số liệu Tổng cục Hải quan cho biết, tháng 1/2017, lượng xe ô tô nhập khẩu từ Indonesia tăng đột biến, đạt 1.823 chiếc, trị giá 35 triệu USD, tăng 1.823 lần so với cùng kỳ năm trước.
Tháng 1/2016 chỉ có 1 chiếc xe nhập khẩu từ Indonesia. Còn tính cả năm 2016 thì số xe nhập từ Indonesia cũng chỉ ở mức hơn 2.000 chiếc. Như vậy, chỉ 1 tháng đầu năm 2017, kim ngạch nhập khẩu ô tô từ Indonesia đã gần bằng cả năm 2016.
Lý do khiến kim ngạch nhập khẩu ô tô từ Indonesia tăng đột biến, là do Toyota Việt Nam đã chuyển sang nhập khẩu mẫu SUV 7 chỗ Fortuner sản xuất tại đây.
Mẫu xe này chiếm hơn 2/3 số lượng xe nhập khẩu từ Indonesia trong tháng 1/2017. Tuy nhiên, Fortuner 2017 không phải là mẫu xe giá rẻ. Tại Indonesia phiên bản máy xăng 2.7L, 2 cầu, có giá tương đương 883 triệu đồng, khi được nhập về Việt Nam xe này có giá bán 1,308 tỷ đồng.
Như vậy, có thể nói, đến thời điểm này, xe giá rẻ từ Indonesia chưa tràn vào Việt Nam. Tuy nhiên, thời gian tới xe từ Indonesia sẽ tràn vào Việt Nam ngày càng nhiều, do thuế giảm, trong đó có nhiều mẫu xe giá rẻ.
Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho biết, năm 2016, giá ô tô nhập khẩu bình quân từ Indonesia về đến cảng của Việt Nam chỉ có 289 triệu đồng/chiếc, rẻ hơn so với Thái Lan là 407 triệu đồng/chiếc.
Indonesia được nhìn nhận là trung tâm sản xuất xe giá rẻ hàng đầu tại Đông Nam Á.
Từ 2007, Indonesia đặt kế hoạch phát triển xe chiến lược giá rẻ và tiết kiệm nhiên liệu. Chính phủ đảo quốc đã quy định ôtô nằm trong diện ưu đãi có động cơ dung tích xi lanh dưới 1.2L, giá dưới 10.000 USD và tiêu thụ nhiên liệu dưới 5 lít cho 100 km. Tỷ lệ nội địa hóa trên 60%.
Nhờ chính sách thuế và các chế độ ưu đãi, đã giúp các DN định được mức giá rất thấp cho các dòng xe nhỏ thân thiện với môi trường.
Từ năm 2013 đến nay, hầu hết các hãng xe đã giới thiệu đến người dùng Indonesia một loạt mẫu xe nhỏ, tiết kiệm nhiên liệu và có giá rẻ, đáp ứng hầu hết các nhu cầu của người tiêu dùng bình dân. Giá phổ biến trong nước chỉ 10 - 15 ngàn USD, tương đương với khoảng 220 - 300 triệu đồng.
Xe rẻ đổ về Việt Nam
Tính đến 2016, sản lượng ô tô Indonesia đạt hơn 1 triệu xe, đạt 62% tổng công suất, xuất khẩu chỉ chiếm khoảng 23%. So với Thái Lan có sản lượng trên 2 triệu xe và xuất khẩu chiếm 55% thì vẫn thua xa.
Tuy nhiên, theo nhận định từ giới chuyên môn, thị trường tiêu thụ ô tô nội địa của Indonesia sẽ cải thiện trong thời gian tới, nhờ dân số đông và đời sống được nâng lên. Trên cơ sở này, các DN sản xuất ô tô sẽ phát triển được thị trường ra bên ngoài khi ngày càng lớn mạnh.
Hiệp hội các nhà chế tạo xe ô tô Indonesia cho biết, theo tính toán, đến năm 2020 sản lượng ô tô của Indonesia sẽ đạt trên 2 triệu chiếc, trong đó xuất khẩu khoảng 600.000 chiếc.
Các chuyên gia cũng nhận định Indonesia có tiềm năng trở thành nơi xuất khẩu nhiều ô tô vào Việt Nam. Trên thực tế, chỉ cần 1 mẫu Fortuner cũng đủ làm cho kim ngạch xuất khẩu ô tô từ Indonesia sang Việt Nam thay đổi ấn tượng trong năm nay.
Fortuner từ khi ra mắt thị trường Việt Nam đầu năm 2009, đến nay luôn có doanh số bán trên 10.000 xe mỗi năm. Tháng 1/2017, mẫu Fortuner bán trên 1.200 xe. Với tốc độ này, dự báo con số nhập khẩu Fortuner có thể đạt mức 12.000 - 15.000 xe cả năm 2017.
Nhưng không chỉ có Fortuner. Giám đốc một hãng xe Nhật tại Việt Nam cho biết, trong năm tới sẽ nhập xe 7 chỗ từ Indonesia phân phối. Phân khúc xe 7 chỗ lắp động cơ nhỏ dưới 2.0L sẽ có nhiều lợi thế, ông giám đốc này nhận xét.
Thuế tiêu thụ đặc biệt cho những xe có dung tích xi lanh từ1.5 L trở xuống giảm còn 35% vào năm 2018, nên xe nhỏ sẽ hưởng lợi hơn. Bên cạnh đó tới 2018, thuế nhập khẩu ôtô từ ASEAN còn 0% .
Như vậy, nếu nhập xe nhỏ từ ASEAN, hãng sẽ có lợi thế kép, vừa giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, vừa giảm thuế nhập khẩu. Khách hàng Việt đang ở trong giai đoạn chuyển từ xe sedan lên các xe gầm cao như SUV, Crossover, hay MPV, vừa chở nhiều người lại có thể vận hành trong nhiều dạng địa hình.
Các DN cho biết, 2017 vẫn chỉ là giai đoạn thăm dò thị trường. Nhưng sang năm 2018 sẽ có nhiều thay đổi. Một loạt những mẫu xe SUV, Crossover, MPV 5-7 chỗ, có dung tích xi lanh dưới 2.0L của các thương hiệu tên tuổi có điều kiện thâm nhập thị trường Việt Nam.
Indonesia không khác gì vận động viên Marathon, đến đoạn nước rút, đã vượt lên đầy ấn tượng, bỏ xa nhiều đối thủ, để cạnh tranh ngôi vị dẫn đầu xuất khẩu ô tô vào Việt Nam.