29 giải đấu lớn trong 58 năm qua luôn diễn ra theo cùng một kịch bản. Hôm qua họ hy vọng. Hôm nay chơi. Và ngày mai là đau đớn, tuyệt vọng, kèm theo những cuộc cãi vã cùng lời hô hào về một cuộc tái khởi không bao giờ tới.

Lần này cũng chẳng khác gì. Vào thứ Hai, bầu không khí ồn ã biến mất không dấu vết. Cờ quạt chào mừng được cất đi và chiếc xe bus mui trần chuẩn bị cho lễ diễu hành sẽ không bao giờ được lăn bánh. Thầy trò Gareth Southgate trở về trong lặng lẽ, cùng với sự hối tiếc và nỗi đau còn mãi.

Bóng đá không về nhà cùng với họ. Thay vào đó, tới Tây Ban Nha, nơi có nền văn hóa bóng đá sản sinh ra triết lý ưu việt thống trị thế giới trong 1/4 thế kỷ qua và các chiến thuật gia hàng đầu. Đặt lên bàn cân, có lẽ Anh sở hữu những tài năng hơn hẳn. Thế nhưng người Tây Ban Nha lại làm chủ nghệ thuật chiến thắng. Họ biết cách tạo nên một tập thể xuất sắc và chơi thứ bóng đá cấp tiến.

Anh thì không. Họ không thể thiết lập cấu trúc bền vững, thiếu các ý tưởng rõ ràng và chơi chỉ để không thua. Nhìn vào vị trí á quân, Tam sư là đội bóng tốt thứ hai châu Âu. Giá như mọi chuyện đơn giản như vậy. Bất chấp các nỗ lực tô vẽ, rất nhiều bằng chứng chỉ ra rằng EURO 2024 rất đáng thất vọng với tuyển Anh. Ngoại trừ 30 phút đầu trận mở màn gặp Serbia và hiệp một trận bán kết với Hà Lan, Harry Kane cùng đồng đội luôn thể hiện sự chậm chạp, mất cân bằng và rời rạc.

Anh kết thúc giải đấu với số bàn dự kiến (xG 6,15) thấp hơn cả Croatia, đội bị loại ngay vòng bảng. Dù có trong tay những cầu thủ tấn công đẳng cấp hàng đầu, số cú sút trúng đích mỗi trận của họ chỉ là 10,9, đứng thứ 18/24 đội. Sau 7 trận, tổng số phút Tam sư ở thế dẫn bàn là 136 phút 58 giây, nhiều hơn một chút so với Georgia. Làm một phép so sánh, Tây Ban Nha dẫn trước trong 389 phút 45 giây. Thay vì quản lý trận đấu tốt hơn, họ trở thành chuyên gia thoát hiểm và sống bằng những khoảnh khắc lóe sáng cá nhân. Để làm rõ điều này chỉ cần nhớ lại tuyệt phẩm của Jude Bellingham . Nếu không có nó, Anh đã bị Slovakia loại ở vòng 1/8 trong nỗi ê chề.

Nếu cần chọn ra một đại diện cho nghịch lý tuyển Anh, không ai thích hợp hơn đội trưởng Harry Kane. Là một trong 6 Vua phá lưới nhưng không ai nói rằng tiền đạo 30 tuổi có một giải đấu hay. Phần lớn thời gian Kane di chuyển một cách vô hồn, vật lộn để tác động lên trận đấu. Sau cùng, anh lầm lũi bước qua chiếc Cúp và chấp nhận định mệnh của kẻ về nhì. Có thể trong tương lai Kane sẽ có được vài chiếc Cúp ở Bayern, nhưng hiện tại, anh giống như ĐTQG của mình: luôn thất bại đớn đau.

Dĩ nhiên, Southgate phải chịu trách nhiệm cho mọi thứ, dù ông là HLV hiếm hoi đưa tuyển Anh gần sát tới đỉnh vinh quang, thậm chí hai lần. Có lẽ ông đã tới điểm tới hạn. Thay vì tạo nên những đêm đáng nhớ, lại chồng chất thêm những đêm đáng quên vào lịch sử bóng đá xứ sương mù. Tại Olympiastadion hùng vỹ được xây dựng cách đây gần một thế kỷ theo phong cách La Mã, Southgate bất động trong lúc các học trò của ông lần lượt đổ gục xuống sân, ôm đầu thất vọng. Bóng đá thật tàn nhẫn, nhưng không có gì bất công khi chủ nghĩa thực dụng và trông chờ may rủi của Anh thất bại trước phong cách hào nhoáng và quyến rũ của Tây Ban Nha.

EURO 2024 đã kết thúc, và điều gì xảy ra tiếp theo với Anh? Không ai biết cả. Chỉ chắc chắn một điều, quá khứ đau thương của họ vẫn còn sẽ tiếp diễn và chu kỳ hy vọng-thất vọng mới sắp bắt đầu.