Vào tháng 5 vừa qua, những người sống gần khu vực núi lửa Hawaii Kilauea đã phải vội vàng di cư khi nó đột nhiên phun trào.
Câu hỏi đặt ra là tại sao tất cả những người đó lại chọn sống gần một quả bom hẹn giờ? Thực tế có nhiều lý do liên quan đến nông nghiệp, kinh tế và xã hội khi sống gần một ngọn núi lửa.
Magma từ dưới lòng đất không chỉ là đá nóng chảy mà còn mang theo cả những thứ như khoáng chất và chất dinh dưỡng có giá trị.
Sau khi núi lửa hoạt động, magma bị phun ra ngoài, phần lớn chảy về đại dương và một phần chảy trên mặt đất. Đến khi dung nham nguội, một số khoáng sản có thể được tìm thấy bao gồm vàng, bạc, kim cương, đồng và kẽm. Thông thường, các thị trấn khai thác mỏ đều phát triển xung quanh núi lửa.
Dung nham cũng thấm dần vào đất làm cho đất ở khu vực xung quanh núi lửa trở nên phì nhiêu hơn. Vì vậy, trên những mảnh đất này, dân cư có cơ hội canh tác vô cùng tốt: cà chua có thể phát triển tốt hơn, đậu xanh hơn và hoa cũng phong phú hơn.
Ngoài ra, núi lửa còn là một nét văn hoá trong rất nhiều nền văn minh.
Tại Mexico, núi lửa Popocatépetl và Iztaccihuatl là nơi khởi nguồn của nhiều truyền thuyết trong hàng thế kỷ qua.
Trong khi đó, ở Iceland, một số người Kito trên đảo tin rằng những vụ phun trào núi lửa là sự mở ra cửa ngõ vào địa ngục. Một vài người khác lại cho rằng, đó là câu chuyện về một pháp sư độc ác bị đuổi đi bởi dung nham núi lửa.
Những lợi ích của núi lửa với nông nghiệp và sự gắn liền của nó với văn hoá là lý do mọi người đã sống gần nó kể từ thời xa xưa.
Ngày nay, khi công nghệ đã tiến bộ, con người càng biết tận dụng thêm những lợi ích khác.
Ví dụ, ở Iceland và New Zealand, nhà máy năng lượng địa nhiệt đã được xây dựng trên các đảo núi lửa để cung cấp đủ nguồn điện cho cả quốc gia.
Những nhà máy này sử dụng hơi nước từ dưới lòng đất đã được làm nóng bằng magma để tạo ra năng lượng địa nhiệt.
Thêm vào đó, núi lửa thu hút hàng triệu du khách khắp thế giới mỗi năm. Ngoài bản thân núi lửa, suối nước nóng và mạch nước phun cũng mang lại lợi nhuận đáng kể cho ngành du lịch.
Điều này tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương, đặc biệt là những người làm về khách sạn, nhà hàng, cửa hàng quà tặng và hướng dẫn viên du lịch.