Sự nghiệp lừng lẫy
NSƯT Mai Châu sinh năm 1927 tại TP Vinh, tỉnh Nghệ An trong một gia đình có truyền thống làm kinh doanh. Tháng 12/1945, cô thiếu nữ 18 tuổi Mai Châu lên đường Nam tiến và ở lại miền Nam lập nghiệp, trở thành diễn viên ca múa trong Đoàn Tuyên truyền Giải phóng quân, đi phục vụ bộ đội ở khắp các chiến trường miền Nam.
Năm 1947, bà là diễn viên đoàn kịch Tiền Tuyến. Năm 1956, bà chuyển về Xưởng phim Việt Nam (tiền thân Hãng phim truyện Việt Nam), lồng tiếng cho phim nước ngoài rồi trở thành diễn viên điện ảnh.
Sau khi trường Điện ảnh Việt Nam mở lớp đào tạo diễn viên khóa 1, nghệ sĩ Mai Châu và một số đồng nghiệp đã đi học thêm, trau dồi nghề nghiệp.
NSƯT Mai Châu thời trẻ.
Năm 1959, bà được mời tham gia phim Chung một dòng sông - bộ phim đầu tiên của điện ảnh Cách mạng Việt Nam.
Sau bộ phim này, bà tiếp tục tham gia hàng loạt các bộ phim khác như: Cô gái công trường (1960), Chị Tư Hậu (1963), Đi bước nữa (1964), đặc biệt là vai chính trong tác phẩm nổi tiếng Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn (1966).
Trong sự nghiệp của mình, dù chỉ đóng khoảng 30 phim nhưng NSƯT Mai Châu lại có nhiều vai diễn để đời trong những tác phẩm điện ảnh thuộc diện kinh điển của Việt Nam như: Chị Dậu, Làng Vũ Đại ngày ấy, Sao tháng Tám, Chị Tư Hậu, Hoàng Lê nhất thống chí, Lá ngọc cành vàng…
Cũng bởi sở hữu vẻ đẹp đài các, sang trọng nên trong phim, NSƯT Mai Châu thường được giao dạng quyền quý, cũng là dạng vai phản diện.
Đối với khán giả yêu phim Việt Nam xưa thì những nhân vật như bà Nghị Quế trong phim Chị Dậu, bà Phó Đoan của Sao Tháng Tám, vợ Bá Kiến trong Làng Vũ Đại ngày ấy hay Hoàng Thái Hậu trong phim Đêm hội Long Trì... là những nhân vật không dễ gì bị lãng quên nhờ sự "đóng đinh" của gương mặt nghệ sĩ vừa có nét quyền quý vừa sắc sảo là Mai Châu.
Thời gian sau, nghệ sĩ quen mặt với khán giả qua vai người bà, người mẹ trong các phim Của để dành, Bi, đừng sợ...
NSƯT Mai Châu (đứng giữa) phim Chị Dậu.
NSƯT Mai Châu (bên phải) trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy.
Hôn nhân viên mãn, tuổi già bình yên
Trời không chỉ phú cho NSƯT Mai Châu nhan sắc, sự nghiệp lừng lẫy mà còn cho bà cuộc sống riêng tư hạnh phúc tròn đầy. Bà kết hôn năm 19 tuổi. Chồng của bà là trưởng đoàn Văn công Tiền Tuyến tên Vũ Kỳ Lân. Sau năm 1954, ông Vũ Kỳ Lân làm Chính ủy đặc khu Vĩnh Linh, rồi làm Giám đốc Điện ảnh Quân đội.
Ông bà có 4 người con, hai trai hai gái nhưng không ai theo nghệ thuật. Không những đảm việc nước giỏi việc nhà, chu toàn lo cho các con, chăm mẹ đẻ, mẹ chồng, NSƯT Mai Châu còn rất giỏi kinh doanh. Thương hiệu áo cưới Mai Châu của bà nổi tiếng khắp Hà Nội với 3 chi nhánh mà chỗ nào cũng đông khách.
Nhờ kinh doanh phát đạt, gia đình bà còn mua được một ngôi nhà ở Hàng Bông để mở cửa hàng. Hiện nay cửa hàng vẫn hoạt động như một địa chỉ uy tín và tin cậy và bà đã giao cho người con gái lớn quản lý.
Theo bài báo gần nhất về bà được đăng trên tờ Hà Nội Mới thì hiện tại, NSƯT Mai Châu ở cùng con gái lớn tên Mai Bằng trên phố Hàng Bông. Vì các con ai cũng giàu có lại hiếu thuận với mẹ nên cuộc sống của bà rất bình yên.
NSƯT Mai Châu hiện có cuộc sống bình yên bên con cháu.
Theo lời con gái lớn của bà thì bà ăn được, ngủ được. Ở tuổi U100, bà vẫn rất minh mẫn, duy chỉ hơi nặng tai nên phải nói lớn mới nghe thấy. Ngoài ra, nữ NSƯT vẫn giữ được nét đẹp sang trọng quyền quý, nước da sáng, đôi bàn tay trắng với những chiếc móng được cắt tỉa, tạo kiểu rất điệu đà.