Vào tối hôm qua (24/4), cơn mưa lớn kèm theo sấm sét đã đánh trúng một phòng trong khu ký túc xá Học viện Ngân hàng (Hà Nội). Sự cố khiến một số thiết bị điện hư hỏn và nhiều sinh viên hoảng loạn.
Chúng ta biết rằng, sét là một hiện tượng thiên nhiên được hình thành bởi sự tích tụ điện và phóng điện trong khí quyển giữa các đám mây và mặt đất hay giữa các đám mây mang điện tích trái dấu.
Sét thường xuất hiện trước, trong, thậm chí cả sau cơn mưa. Nhưng những trường hợp thì dễ bị sét đánh? Câu trả lời sẽ được giải đáp ngay sau đây!
Sét có thể đánh ta bằng những con đường nào?
Có khá nhiều cách khác nhau để một tia sét có thể gây hại cho chúng ta. Về cơ bản, tia sét có thể đánh ta bằng 5 cách sau:
- Sét đánh thẳng: Tức là sét đánh trực tiếp từ đám mây xuống đến vị trí của nạn nhân. Đây là con đường ngắn nhất, nguy hiểm nhất và gây ra nhiều tổn thương nhất cho người bị sét đánh trúng. Theo thống kê thì cứ 10 người bị sét đánh thẳng thì 8 người thiệt mạng.
- Sét đánh tạt ngang: Khi nạn nhân đứng cạnh một vật bị sét đánh, sét có thể phóng qua khoảng cách không khí và gây tổn thương cho người đứng sát vật đó.
- Sét đánh do tiếp xúc: Một vật bị sét đánh có thể lưu lại dòng điện cực mạnh trong nó một thời gian rồi mới mất hết. Nếu không biết mà tiếp xúc trực tiếp với vật bị sét đánh đó ngay thì bạn cũng có thể bị thương.
- Điện thế bước: Sét có thể lan truyền trên mặt đất và bạn sẽ bị thương nếu không biết tiếp xúc với một vài điểm trên mặt đất.
- Sét đánh qua đường dây cáp: Bạn có ngờ, những vật dụng như điện thoại cố định, TV, ổ cắm... cũng là con đường lan truyền "ưa thích" của sét. Và đương nhiên, nếu bạn tiếp xúc với vật dụng này, bạn sẽ bị sét đánh trúng.
Những trường hợp nào dễ bị sét đánh nhất!
1. Lang thang ở nơi rộng rãi, quang đãng khi trời đổ mưa
Như đã nêu trên, sét xuất hiện ngay cả trước, trong và thậm chí sau cơn mưa. Những nơi có đất rộng rãi, quang đãng như cánh đồng, sân golf, hay bãi đỗ xe đều là địa điểm yêu thích của những tia sét. Bởi lẽ lúc này, bạn sẽ vô tình là "vật thể" cao nhất ở khu vực đó.
Khi mặt đất nhận được cảm ứng phát sinh dòng điện từ đám mây dông, trên những vật thể cao chót vót sẽ tập trung tương đối nhiều điện tích cảm ứng, có khả năng hút sóng điện mạnh, vì thế nó hút tia điện một cách dễ dàng.
Bên cạnh đó, đứng trú dưới bóng cây to cũng không phải là lựa chọn tốt. Bởi theo nguyên lý như trên, chiếc cây cao có thể hút tia điện và gây hại cho bạn.
2. Cầm ô hay đứng gần các vật liệu kim loại
Sét là một dòng điện cực mạnh và kim loại lại dẫn điện rất tốt. Dòng điện này có cường độ từ vài chục nghìn tới hơn một trăm triệu vol.
Khi phóng tia lửa điện, nhiệt độ tia lửa điện do sét gây ra có thể lên tới hàng nghìn độ C. Tốt nhất, bạn hãy tránh xa những vật dụng như xe đạp, xe máy, hàng rào sắt, cuốc, liềm… vì chúng dẫn điện rất tốt.
Ngoài ra, cầm ô cũng được coi là một "cột thu sét" do chứa kim loại. Do đó, khi trời mưa có sấm sét, bạn đừng dại cầm ô ra đường nhé!
3. Đi bơi ở sống, suối, hay bể bơi
Giống như kim loại, nước cũng là chất dẫn điện cực tốt. Nếu không muốn mình cháy đen thui thì bạn đừng nên đi bơi thời điểm mưa giông, sấm sét.
4. Đứng gần cửa sổ, cửa ra vào hay nằm trên mặt đất
Bạn nghĩ mình hoàn toàn an toàn khi ở trong nhà, nên thỏa sức ra cửa sổ ngắm? Nhưng sự thật là, việc đứng gần cửa sổ, cửa ra vào cũng không thật an toàn.
Chưa hết, bạn tuyệt đối không được nằm duỗi thẳng trên mặt đất, vì bạn phải hạn chế tối đa sự tiếp xúc với mặt đất để giảm lượng điện tích truyền xuống đất qua cơ thể.
5. Đi tắm, xem TV, sử dụng điện thoại
Cần lưu ý rằng, khi trời giông sét sử dụng điện thoại cố định có dây sẽ rất nguy hiểm. Sét có thể thâm nhập vào đường điện, cáp điện thoại và lan truyền khoảng cách xa. Tốt nhất, hãy ngắt nguồn điện và rút dây cắm, dây sạc của các thiết bị điện để tránh bị sét đánh theo con đường này.
Do đường ống nước có thể là nhựa nhưng cũng có địa điểm là đồng bởi vậy, việc đi tắm ở thời điểm sấm sét đùng đùng không phải là ý kiến hay. Bởi rất có thể, bạn vô tình tự biến mình thành mồi ngon cho "thần sét".
Cần làm gì khi ở vùng bị sét đánh?
- Khi đi đường gặp sấm sét cần tìm ngay chỗ tránh mưa an toàn, khô ráo. Tốt nhất là tòa nhà lớn (có hệ thống dây điện, ống nước… trực tiếp hấp thụ điện tích của sét).
- Khi nguy cấp - cảm thấy mái tóc dựng đứng, nếu không thể chạy ngay khỏi nơi đang đứng, hãy nhanh chóng ngồi xổm, nhón hai chân để giảm diện tích tiếp xúc, thu mình nhỏ hết mức, gục đầu vào đầu gối, bịt chặt tai (để giảm tác hại thính lực)…
- Áp dụng quy tắc 30/30. Cơ quan khẩn cấp liên bang Mỹ (FEMA) còn khuyến cáo người dân thực hiện nguyên tắc này.
Tức là, nếu bạn nghe thấy tiếng sấm trong vòng ít hơn 30 giây, bạn phải nhanh chóng chạy vào nhà. Sau đó đợi khoảng 30 phút nữa đến khi cơn bão chấm dứt để quay ra ngoài.
Nguồn: Wikihow
