Theo Cục an toàn thực phẩm, Bộ Y tế, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong điều trị bệnh tiêu chảy. Ngoài việc lựa chọn những thực phẩm phù hợp, bạn cần lưu ý tránh một số thực phẩm có thể gây tổn thương hệ tiêu hóa. Dưới đây là những loại thực phẩm người bệnh không nên sử dụng khi bị tiêu chảy.
Đồ uống chứa chất kích thích
Các loại đồ uống như: rượu, cà phê và nước có gas không gây tiêu chảy nhưng chúng có thể gây kích ứng hệ tiêu hóa. Bạn nên tránh các loại đồ uống này cho đến khi tình trạng bệnh tiêu chảy ổn định. Nên lựa chọn uống nước trắng, nước dừa, nước trà thảo mộc, dung dịch bổ sung điện giải… để đề phòng mất nước qua phân do tiêu chảy nhiều lần.
Đồ ăn nhiều chất béo
Thức ăn nhiều chất béo làm tăng tốc độ co bóp của ruột, có thể làm trầm trọng các triệu chứng của bệnh tiêu chảy. Do đó, người bệnh cần lưu ý tránh các loại thực phẩm nhiều chất béo như: thức ăn nhanh, thịt mỡ, đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán, thực phẩm có kem béo… Thay vào đó, nên lựa chọn thịt nạc như: thịt lợn nạc, thịt gà trắng, súp làm từ nước dùng sẽ tốt hơn so với súp làm từ kem…
Chất làm ngọt nhân tạo
Một số chất làm ngọt nhân tạo và chất thay thế đường có tác dụng nhuận tràng. Chúng cũng có thể làm tăng khí và đầy hơi, không tốt cho người bệnh đang bị tiêu chảy.
Bạn cần tránh các loại thực phẩm thường chứa chất làm ngọt nhân tạo như: nước ngọt, soda ăn kiêng, kẹo không đường, kẹo cao su không đường, chất thay thế đường cho cà phê và trà. Thay vào đó, hãy chọn nước trắng hoặc trà không đường, trà thảo mộc.
Sản phẩm từ sữa
Nên hạn chế sữa và các sản phẩm từ sữa. Đặc biệt, trong trường hợp người bệnh có biểu hiện không dung nạp lactose sẽ càng khó tiêu hóa.
Các sản phẩm từ sữa có chứa một loại đường gọi là lactose. Cơ thể chúng ta tiêu hóa đường lactose bằng một loại enzyme gọi là lactase. Tiêu chảy có thể làm cạn kiệt men lactase này. Đường lactose không được tiêu hóa sẽ làm tăng khí, đầy hơi, buồn nôn và tiêu chảy.
Thực phẩm chứa lactose phổ biến bao gồm: sữa, kem, phô mai… Tuy nhiên, sữa chua là một ngoại lệ. Người bệnh nên chọn sữa chua vì chứa men vi sinh tốt cho tiêu hóa, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Nên ăn sữa chua nguyên chất và ít đường.
Thực phẩm không an toàn
Thực phẩm không đảm bảo vệ sinh an toàn là nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm và tiêu chảy. Khi đang bị tiêu chảy, bạn càng cần phải lựa chọn thức ăn cẩn thận từ nguồn gốc, độ tươi ngon, đảm bảo thực phẩm không bị ô nhiễm, bảo quản và chế biến an toàn.
Đặc biệt, lưu ý vệ sinh thực phẩm tốt: rửa sạch tay trước khi chế biến thực phẩm, rửa sạch rau và trái cây dưới vòi nước chảy, vệ sinh dao, thớt, bồn rửa trước và sau khi sử dụng. Nấu chín kỹ thức ăn và bảo quản thức ăn đúng cách.
Tuyệt đối không ăn thức ăn đã ôi thiu, thức ăn để lâu ngày trong tủ lạnh. Hạn chế ăn thức ăn đường phố. Không nên ăn rau sống và các thực phẩm chưa được nấu chín.
Thực phẩm gây đầy hơi
Một số loại trái cây và rau quả có thể gây đầy hơi như: đậu, bông cải xanh, cải bắp, súp lơ trắng, hành, đào, lê, mận, một số loại trái cây khô (mơ khô, mận khô, nho khô)… Tình trạng đầy hơi khiến người bệnh cảm thấy khó chịu dạ dày và làm triệu chứng tiêu chảy trầm trọng hơn.
Do vậy, bạn cần tránh những thức ăn này cho đến khi bệnh tiêu chảy ổn định. Nên sử dụng các thực phẩm khác như: rau chân vịt, bí, dâu tây, dứa, dưa lưới…
Những thực phẩm nên ăn khi bị tiêu chảy
Thực phẩm bù nước và chất điện giải cho cơ thể
Khi bị tiêu chảy, chắc chắn cơ thể bạn sẽ bị mất nước do đó điều quan trọng nhất là phải bù nước và chất điện giải đã bị thiếu hụt. Bạn nên uống nhiều nước hơn lượng nước bình thường, có thể bổ sung nước bằng cách uống nước khoáng, nước gạo rang, nước cơm và nước rau quả...
Chuối
Chuối là một thực phẩm dễ tiêu hóa, chúng sẽ làm dịu hệ tiêu hóa đang khó chịu vì tiêu chảy. Hàm lượng kali cao có trong chuối sẽ bù lại chất điện giải đã bị mất vì tiêu chảy. Chính vì vậy, ăn 1 hoặc 2 quả chuối sau khi bị tiêu chảy có thể giúp khôi phục lại sự cân bằng cho hệ tiêu hóa của bạn.
Các thực phẩm chứa nhiều kali khác
Như đã đề cập ở trên, việc nạp kali sau khi bị tiêu chảy có thể bù lại các chất điện giải đã mất. Sau đây là một vài loại thực phẩm chứa nhiều kali mà bạn có thể bổ sung vào thực đơn khi bị tiêu chảy: khoai lang, khoai tây, bí ngô, cà chua, củ dền, dưa hấu, củ cải.
Gạo trắng và các thực phẩm có chứa tinh bột trắng
Gạo là một thực phẩm không hề xa lạ đối với bữa cơm gia đình người Việt. Trong gạo và một số loại thực phẩm chứa tinh bột trắng phổ biến khác như bánh mì, mì Ý... chứa nhiều carbohydrates có chất kết dính giúp làm rắn phân lỏng.
Sữa chua
Khác với các thực phẩm có nguồn gốc từ sữa khác có thể khiến triệu chứng tiêu chảy của bạn tồi tệ thêm, sữa chua thì không. Vì trong sữa chua có chứa các vi khuẩn có lợi cho đường ruột của bạn. Ăn sữa chua sau khi bị tiêu chảy có thể giúp hệ tiêu hóa của bạn hồi phục nhanh hơn đấy.