Theo SCMP, những cái tên điển hình được truyền thông nhà nước Trung Quốc nhắc đến bao gồm Miles Yu – cố vấn cho Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và cố vấn chính sách đối ngoại, Mung Chiang.
Tờ Thời báo Hoàn cầu mô tả Yu là kẻ “cuồng tín” muốn chứng kiến sự sụp đổ của Trung Quốc.
Shi Yinhong, chuyên gia về Mỹ tại Đại học Renmin ở Bắc Kinh, nói các cố vấn hiện tại ở Nhà Trắng đã có vai trò định hình lập trường cứng rắn của Mỹ với Trung Quốc.
“Họ là người Trung Quốc nên hiểu rất sâu về Trung Quốc. Họ được lựa chọn khi Mỹ quyết định cứng rắn hơn với Trung Quốc”, ông Shi nói. “Họ tạo ra ảnh hưởng tiêu cực đến quan hệ Mỹ-Trung”.
Elizabeth Economy, giám đốc nghiên cứu châu Á tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại – tổ chức nghiên cứu độc lập có trụ sở tại New York, Mỹ, nói: “Họ được chọn không phải vì tư tưởng phản đối Trung Quốc. Họ có kiến thức chuyên môn và phù hợp với chiến lược hiện tại của nhà Trắng”.
Yu là giáo sư về Đông Á và lịch sử quân sự tại Học viện Hải quân Mỹ, là cố vấn hoạch định chính sách của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Sinh ra ở Trung Quốc trong những năm 1960, ông Yu sang Mỹ sinh sống từ rất sớm, trở thành tiến sĩ sau khi tốt nghiệp Đại học Đại học California ở Berkeley.
Trong khi đó, Chiang là doanh nhân công nghệ, tốt nghiệp Đại học Purdue. Ông có vai trò trong Bộ Ngoại giao Mỹ từ năm ngoái, đóng vai trò là cố vấn khoa học và công nghệ của ông Pompeo.
Chiang sinh năm 1977 ở Thiên Tân, sang Hong Kong sinh sống vào năm 1988. Khi Hong Kong được trao trả về Trung Quốc đại lục, Chiang sang Mỹ học tại Đại học Stanford.
Hồi tháng 5, Chiang từng chỉ ra sự khác biệt cơ bản giữa cách chống dịch Covid-19 ở đại lục và Đài Loan.
Một cái tên khác có thể kể đến là Elnigar Iltebir, người sinh ra ở Tân Cương, Trung Quốc và sang Mỹ sinh sống qua ngả Thổ Nhĩ Kỳ. Năm 2019, Nhà Trắng bổ nhiệm bà Iltebir vào Hội đồng An ninh Quốc gia phụ trách vấn đề về Trung Quốc.
Ông Shi nói vẫn còn nhiều chuyên gia Trung Quốc khác đóng vai trò quan trọng trong việc hoạch định chính sách Mỹ-Trung.
Dali Yang, nhà khoa học chính trị tại Đại học Chicago, Mỹ, cũng đồng tình với ông Shi. “Họ có thể đóng góp vào việc hoạch định chính sách, nhưng chính sách đối ngoại tổng thể của Mỹ với Trung Quốc không phải chỉ do riêng họ quyết định”.