Thành lập ngày 20/6/2011, Lữ đoàn Tàu ngầm 189 - đơn vị đặc biệt, trọng điểm của Quân chủng Hải quân có nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, hiệp đồng với các lực lượng bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Kể từ khi thành lập đến nay, những chiếc tàu ngầm hiện đại lần lượt cập Quân cảng Cam Ranh như đem đến một sinh khí mới cho lực lượng Hải quân nhân dân Việt Nam. Tuy nhiên ít ai biết rằng, để tiếp nhận, huấn luyện, làm chủ tàu ngầm cùng vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại, là một quá trình nỗ lực ngày đêm không mệt mỏi của cán bộ thủy thủ Lữ đoàn tàu ngầm 189.
Gặp gỡ các cán bộ thủy thủ Lữ đoàn tàu ngầm 189 ở Trung tâm huấn luyện hiện đại dành riêng cho tàu ngầm tại Quân cảng Cam Ranh khi các anh đang miệt mài với những bài tập trên mô hình mô phỏng giống 100% như trên tàu ngầm.
Đại uý Phạm Văn Quý, Trưởng bộ môn Thông tin, Khoa Huấn luyện lý thuyết mô phỏng, Trung tâm huấn luyện tàu ngầm cho biết: kết thúc khóa đào tạo ở nước ngoài, trở về đơn vị, các sĩ quan, thủy thủ tàu ngầm vẫn tiếp tục rèn luyện tại Trung tâm huấn luyện thủy thủ tàu ngầm để không ngừng nâng cao về chuyên môn, kỹ thuật, chiến thuật khi tác chiến trên biển.
Đến nay tất cả các kíp tàu đã khai thác, sử dụng, làm chủ trung tâm huấn luyện tàu ngầm cùng gần 40 tổ hợp máy kỹ thuật; bảo đảm các hệ số kỹ thuật tàu thuyền, vũ khí, trang bị kỹ thuật vượt từ 3%-5%.
Là một trong số những cán bộ đầu tiên được cử đi huấn luyện, đào tạo, tiếp nhận tàu ngầm, từng giữ cương vị thuyền trưởng tàu 183 mang tên Thành phố Hồ Chí Minh, Thượng tá Nguyễn Văn Bách hiện là Phó Lữ đoàn trưởng - Tham mưu trưởng Lữ đoàn 189 cho biết:
Thường xuyên hoạt động ở giữa lòng đại dương, cán bộ, thủy thủ trên các kíp tàu thực hiện nhiệm vụ trong môi trường đặc biệt, với cường độ cao, không gian tàu chật hẹp, các loại vũ khí trang thiết bị trên tàu rất hiện đại, cho nên mỗi kíp tàu ngầm cần phải có những con người đặc biệt, tinh thần đoàn kết đặc biệt và tính kỷ luật đặc biệt.
Với mỗi người, được làm việc trên tàu ngầm là trách nhiệm cao cả mà Đảng, Nhà nước, nhân dân, Quân đội và Quân chủng đặt lên vai các cán bộ, thủy thủ. Bởi vậy, mỗi người phải thật sự tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, nhanh chóng làm chủ con tàu hiện đại, xứng đáng với tinh thần "Trung thành đặc biệt, kỷ luật chính quy, tinh nhuệ đi đầu, an toàn tuyệt đối".
Xác định được tính đặc biệt của nhiệm vụ huấn luyện làm chủ con tàu, cho nên mỗi cán bộ, thủy thủ càng tỏ rõ ý chí quyết tâm trong thực hiện nhiệm vụ. Trên từng con tàu, ở mọi vị trí, cán bộ, thủy thủ đều phát huy những kiến thức được trang bị, tận dụng triệt để sự giúp đỡ của các chuyên gia để khai thác phương tiện theo chuyên ngành của mình.
Thượng úy Nguyễn Văn Dũng, tiểu đội trưởng Máy hầm tàu, tàu 182 mang tên Hà Nội chia sẻ, làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, có lúc, nhiệt độ trong tàu lên đến 40 độ C, mọi hoạt động trở nên khó khăn hơn nhưng tất cả kíp tàu luôn đoàn kết để vượt qua thử thách trong điều kiện khắc nghiệt.
Sau mỗi chuyến đi biển trở về, các cán bộ thủy thủ lại có thêm những kinh nghiệm và bài học quý báu trong chỉ huy, điều hành, vận hành khai thác sử dụng con tàu.
Theo Đại tá Hoàng Lương Ngọc, Lữ đoàn trưởng, Lữ đoàn tàu ngầm 189, để trở thành một sỹ quan, thủy thủ tàu ngầm, các cán bộ thủy thủ phải trải qua khâu tuyển chọn đặc biệt.
Không chỉ đòi hỏi bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ, năng lực, dám làm, dám chấp nhận hy sinh vì Tổ quốc, mà còn phải có sức khỏe rất tốt.
Người khám tuyển ngoài khám sức khỏe qua 4 vòng theo quy định, còn phải qua hai vòng bắt buộc: ngồi ghế đặc chủng quay 30 vòng; đưa vào buồng nén áp lực (buồng tăng áp) để thử sức chịu đựng.
Nếu qua các vòng bắt buộc đó, người nào thần kinh vững, không bị nhức đầu, chóng mặt, ù tai, tức ngực... vẫn đọc báo như bình thường, thì mới đạt yêu cầu.
Sau khi được tuyển lựa rất kỹ từ các đơn vị trong toàn quân, các thủy thủ được cử đi đào tạo tại Nga và Ấn Độ. Sau khi trải qua thời gian huấn luyện gần 2 năm tại nước bạn và trải qua kỳ thi tốt nghiệp theo từng chuyên ngành, thủy thủ đó được xem là thuyền viên tàu ngầm.
Thông thường trong chuyến đi biển đầu tiên, thủy thủ đó sẽ có vinh dự được Trao quyết định, chứng chỉ thủy thủ tàu ngầm, đây là một nghi lễ rất đặc biệt. Trong đó, thủy thủ sẽ thực hiện nghi lễ uống 1 lít nước biển tại độ sâu quy định.
Đại diện chỉ huy tàu trao tặng vật, quà lưu niệm chúc mừng trưởng thành cho thủy thủ. Sau đó, thủy thủ đó sẽ phát biểu cảm tưởng và thề trung thành với lực lượng tàu ngầm, trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân.
Trở thành thủy thủ của con tàu ngầm hiện đại, các cán bộ thủy thủ luôn ý thức được rằng, mình đang quản lý và sử dụng một tài sản rất lớn của đất nước. Vì thế, mỗi người không ngừng ra sức học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ để từng bước làm chủ con tàu, làm chủ vũ khí, trang bị.
Theo thiếu tá Nguyễn Ngọc Dương, Chủ nhiệm Chính trị Lữ đoàn Tàu ngầm 189, những buổi rèn luyện thể lực không mệt mỏi, những bài tập với mô hình tại Trung tâm huấn luyện bài bản đã giúp cho các cán bộ thủy thủ có sức khỏe dẻo dai và bản lĩnh chính trị vững vàng, điều này thể hiện qua những chuyến lặn biển dài ngày, điều khiển con tàu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ, sự tự tin, lòng dũng cảm và khả năng sẵn sàng chiến đấu cao của người chiến sĩ tàu ngầm trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Dù gian nan vất vả nhưng các cán bộ chiến sĩ tàu ngầm vẫn luôn nguyện dâng hiến sức trẻ cho Tổ quốc, góp phần mang lại cuộc sống bình yên cho người dân.
Sau 6 năm thành lập (20/6/2011-20/6/2017), đến nay, cán bộ, thủy thủ Lữ đoàn tàu ngầm 189 Hải quân đã tiếp nhận, huấn luyện làm chủ 6 tàu ngầm kilo, khẳng định được vai trò là lực lượng tinh nhuệ, hiện đại của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc.
Với truyền thống "Đoàn kết thống nhất; chính quy mẫu mực; bí mật bất ngờ; tiến công quyết thắng" mỗi cán bộ, chiến sĩ, thủy thủ Lữ đoàn Tàu ngầm 189 luôn xác định đây là niềm vinh dự, tự hào và trách nhiệm lớn lao mà Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân giao phó, sẵn sàng tham gia các phương án tác chiến cao nhất; kịp thời đáp ứng nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống.
Tàu ngầm Kilo là loại tàu ngầm thuộc lớp hiện đại hàng đầu của thế giới, còn được gọi với biệt danh " Hố đen" trong lòng đại dương do khả năng hoạt động cực êm, khó bị phát hiện thuộc loại tàu ngầm tấn công hiện đại, chạy bằng điện – diezen với những thông số kỹ thuật cụ thể: thân tàu dài 73,8m, rộng 9,9m, tốc độ tối đa 12 hải lý khi nổi, 19 hải lý khi lặn, thủy thủ đoàn 52 người, tàu có nhiều tính năng vượt trội so với các tàu ngầm hiện hữu của các nước trong khu vực.
Hệ thống thiết bị quản lý thông tin liên lạc tự động tối tân nhiều so với các thế hệ trước, có khả năng tìm diệt mục tiêu cực kỳ hiệu quả, xa gấp 3 đến 4 lần khoảng cách có thể bị đối phương phát hiện ngược lại./.