Bài viết này nhằm mục đích phá bỏ những định kiến và cung cấp cái nhìn sâu sắc về thế giới cảm xúc của đàn ông.
Kết nối sâu sắc với cảm xúc
Trái ngược với niềm tin phổ biến, đàn ông cũng có chiều sâu cảm xúc như phụ nữ. Họ có thể cảm nhận được niềm vui, nỗi buồn, sự phấn khích và nỗi đau một cách mãnh liệt. Tuy nhiên, kỳ vọng của xã hội thường buộc họ phải kìm nén những cảm xúc này.
Người đàn ông khóc là người đồng cảm với cảm xúc của anh ấy. Đó là dấu hiệu cho thấy anh ấy đang cho phép bản thân cảm nhận, dễ bị tổn thương. Đó là lời kêu gọi sự thấu hiểu, lòng trắc ẩn và sự kết nối từ những người xung quanh.
Tiến sĩ Richard Lerner, một nhà tâm lý học nổi tiếng tại Hoa Kỳ, gợi ý: “Ý nghĩ cho rằng đàn ông không có trải nghiệm cảm xúc sâu sắc là sai lầm. Trên thực tế, đàn ông thường cảm nhận cảm xúc mãnh liệt hơn do áp lực xã hội ngăn chặn họ thể hiện điều đó.”
Phản ứng sinh lý đối với căng thẳng
Đôi khi, khóc chỉ là một phản ứng sinh lý. Căng thẳng, mệt mỏi hoặc thậm chí một số tình trạng bệnh lý có thể khiến người ta dễ rơi nước mắt hơn. Trong những trường hợp như vậy, hành động khóc không khác gì đổ mồ hôi khi trời nóng hoặc run rẩy khi trời lạnh.
Một người đàn ông hay khóc có thể đang phải đối mặt với một mức độ căng thẳng đến mức quá sức chịu đựng. Trong một nghiên cứu của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ, người ta phát hiện đàn ông có xu hướng nội tâm hóa căng thẳng, đôi khi có thể biểu hiện dưới dạng nước mắt.
Những phản ứng sinh lý như vậy là tự nhiên và cần được xử lý bằng sự hiểu biết hơn là phán xét.
Suy ngẫm về những tổn thương trong quá khứ
Những kinh nghiệm trong quá khứ định hình chúng ta. Đối với một số đàn ông, khóc là một cách để vượt qua những tổn thương, đau lòng hoặc thất vọng về trải nghiệm nào đó trong quá khứ. Những giọt nước mắt này là cầu nối để chữa lành, một cách thừa nhận những nỗi đau và tiến về phía trước.
Khi một người đàn ông khóc vì những tổn thương trong quá khứ, điều quan trọng là phải tiếp cận tình huống một cách nhạy cảm.
Tiến sĩ Linda Reynolds (Hoa Kỳ), nhà trị liệu chuyên về sức khỏe cảm xúc nam giới, nhấn mạnh tầm quan trọng của một môi trường hỗ trợ.
Bà nói: “Việc tạo ra một không gian an toàn để nam giới bày tỏ và xử lý những tổn thương là điều quan trọng đối với sức khỏe tinh thần của họ.”
Mất mát và đau buồn
Mất mát là một phần tất yếu của cuộc sống. Cho dù đó là cái chết của một người thân yêu, sự kết thúc của một mối quan hệ hay thậm chí là mất việc, mất ước mơ, nỗi đau buồn đều có thể ảnh hưởng nặng nề. Một người đàn ông khóc trước sự mất mát như vậy chỉ là bày tỏ nỗi đau buồn của mình.
Xã hội thường kỳ vọng đàn ông phải “tiến lên” nhanh chóng hoặc “mạnh mẽ” vì người khác. Tuy nhiên, những kỳ vọng này có thể gây bất lợi đối với họ. Đau buồn là một quá trình và khóc là một phần của quá trình đó. Tôn trọng và hiểu điều này là điều cần thiết để hỗ trợ một người đàn ông đang đau buồn.
Cảm giác đồng cảm sâu sắc hơn
Đồng cảm là khả năng hiểu và chia sẻ cảm xúc của người khác. Một số đàn ông vô cùng đồng cảm, cảm nhận sâu sắc nỗi đau và niềm vui của người khác. Đối với những người đàn ông này, nước mắt là phản ứng trước những tình huống không liên quan trực tiếp đến họ.
Điều kiện xã hội và nam tính
Xã hội thường quy định giới tính nên cư xử như thế nào. Đàn ông, trong nhiều thiên niên kỷ, đã được khuyên phải “đàn ông lên”, phải kìm nén biểu hiện cảm xúc của mình. Điều kiện xã hội này là cốt lõi của nhiều hiểu lầm về nam tính.
Một người đàn ông khóc thường bị coi là đi ngược lại những chuẩn mực đã được thiết lập. Nhưng điều cần thiết là phải hiểu rằng những chuẩn mực này chỉ là cấu trúc đơn thuần chứ không phải những chân lý bẩm sinh. Phá vỡ chúng có thể là dấu hiệu của sức mạnh chứ không phải điểm yếu.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những kỳ vọng của xã hội về nam tính có thể có hại. Chúng dẫn đến ức chế cảm xúc, từ đó gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần. Mặt khác, khuyến khích thể hiện cảm xúc sẽ thúc đẩy sức khỏe tinh thần tốt hơn.
Việc chấp nhận một định nghĩa rộng hơn, toàn diện hơn về nam tính cho phép sự đa dạng thực sự trong trải nghiệm cảm xúc của nam giới được tỏa sáng. Có lẽ chúng ta nên ăn mừng chứ không phải xấu hổ vì những giọt nước mắt của đàn ông.
Khía cạnh sinh học của nước mắt
Bạn có biết rằng, khóc cũng có lợi cho sức khỏe? Nước mắt không chỉ là dấu hiệu cảm xúc; chúng có chức năng sinh học. Chúng giúp bôi trơn mắt, loại bỏ chất kích thích và chứa kháng thể chống lại mầm bệnh.
Hơn nữa, nước mắt cảm xúc, khác với nước mắt phản xạ, được phát hiện có chứa thêm protein và hormone. Một số lý thuyết cho rằng khóc có thể giúp giảm các sản phẩm phụ sinh hóa của căng thẳng.
Từ quan điểm tiến hóa, người ta đưa ra giả thuyết rằng khóc có thể đóng một vai trò trong sự gắn kết xã hội, báo hiệu sự dễ bị tổn thương hoặc nhu cầu được hỗ trợ. Do đó, khi một người đàn ông khóc, đó có thể là cách tự nhiên của cơ thể anh ta nhằm tìm kiếm sự kết nối và cộng đồng.