Những loại nấm tuyệt đẹp phát ra ánh sáng huyền ảo như phim thần tiên

Trong thế giới tự nhiên đầy màu sắc, nấm là một trong những sinh vật đặc biệt bí ẩn. Thế giới nấm vô cùng phong phú, phần lớn mọi người chỉ quen thuộc với một phần rất nhỏ. Một trong những loài nấm ít được biết đến lại có vẻ đẹp kỳ diệu mà nếu có cơ hội chiêm ngưỡng, bạn không thể không mê mẩn.

Những loại nấm tuyệt đẹp phát sáng trong đêm

Những cây nấm nhìn chung có vẻ ngoài đáng yêu, nhưng một số loại nấm còn hấp dẫn hơn thế, có khả năng phát ra ánh sáng huyền ảo trong bóng tối. Chúng thuộc nhóm bioluminescent fungi (nấm phát quang sinh học), một hiện tượng kỳ diệu giúp chúng trở nên nổi bật trong màn đêm.

Phát quang sinh học (bioluminescence) là hiện tượng sinh vật có khả năng tự phát ra ánh sáng. Đây là kết quả của các phản ứng hóa học bên trong cơ thể sinh vật, thường liên quan đến sự tương tác giữa chất luciferin và enzyme luciferase. Khi hai chất này kết hợp với nhau trong một môi trường giàu ôxy, ánh sáng sẽ được phát ra. Ánh sáng này thường có màu xanh lá hoặc xanh dương, tùy thuộc vào loại sinh vật.

Hiện tượng phát quang sinh học không chỉ tồn tại ở nấm mà còn phổ biến ở nhiều loài sinh vật khác như sứa biển, cá phát quang, đom đóm và một số loại tảo biển. Trong giới thực vật, nấm là một trong những đại diện hiếm hoi có khả năng này.

Trong hơn 100.000 loài nấm đã được phát hiện, chỉ khoảng 70 loài có khả năng phát quang sinh học. Các loại nấm phát sáng nổi tiếng trên thế giới gồm:

Nấm Mycena Chlorophos

Đây có lẽ là loài nấm phát sáng nổi tiếng nhất. Mycena Chlorophos có màu trắng tinh khiết và thường phát ra ánh sáng màu xanh lục huyền ảo. Loài nấm này phổ biến ở Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc) và một số hòn đảo thuộc quần đảo Thái Bình Dương. Chúng thường xuất hiện vào mùa mưa và phát ra ánh sáng vào ban đêm, tạo nên khung cảnh kỳ ảo như trong các câu chuyện cổ tích.

Nấm Panellus Stipticus

Loài nấm này thường mọc trên thân cây mục và phát sáng mạnh nhất vào ban đêm. Ánh sáng phát ra từ Panellus Stipticus có màu xanh lục nhạt, tạo nên một vẻ đẹp ma mị và huyền bí. Loài nấm này phổ biến ở Bắc Mỹ, châu Âu và châu Á.

Nấm Omphalotus Olearius

Đây là loài nấm có màu cam rực rỡ vào ban ngày và phát ra ánh sáng màu xanh lá cây vào ban đêm. Omphalotus Olearius thường mọc trên các thân cây chết. Chúng còn được gọi là "Jack-o'-lantern mushroom" vì sự phát quang kỳ diệu của mình.

Nấm Armillaria Mellea

Chúng còn được gọi là nấm mật ong, phát ra ánh sáng yếu từ hệ sợi nấm (mycelium) nằm bên dưới mặt đất. Dù không phải phần thân nấm chính phát sáng, hệ sợi nấm phát quang của Armillaria mellea vẫn tạo ra một khung cảnh đầy bí ẩn dưới lòng đất.

Một số loài nấm phát sáng để thu hút các loài động vật hoạt động ban đêm giúp phát tán giao tử. Điều này cực kỳ phù hợp với các cánh rừng nhiều tán cây rậm rạp, không thể phát tán giao tử nhờ gió. Một số loài nấm phát quang để thu hút kẻ thù là côn trùng đến ăn nấm, nhờ đó phát tán giao tử; đây là kế sách làm bạn với kẻ thù của nấm.

Một số loài lại phát sáng vì những lý do mà chúng ta chưa thể lý giải được và các nhà khoa học đang tiếp tục tìm hiểu.

Nấm phát sáng không chỉ đẹp mắt mà còn đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái rừng. Hầu hết các loài nấm phát sáng đều thuộc nhóm nấm phân hủy, có khả năng phân hủy các chất hữu cơ, đặc biệt là gỗ mục và các mảnh vụn thực vật. Quá trình phân hủy này giúp trả lại dinh dưỡng cho đất, góp phần vào sự phát triển của các loài cây và thực vật khác.

Ngoài ra, như đã đề cập ở trên, ánh sáng phát ra từ nấm có thể thu hút côn trùng và động vật, tạo điều kiện cho việc phát tán bào tử. Điều này không chỉ giúp nấm phát triển mà còn duy trì sự cân bằng trong hệ sinh thái.

Ứng dụng của nấm phát quang sinh học

Khả năng phát sáng của nấm không chỉ là hiện tượng thú vị đối với giới khoa học mà còn mang lại nhiều ứng dụng tiềm năng trong các lĩnh vực khác nhau.

- Y học và công nghệ sinh học : Một số nhà nghiên cứu đang tìm cách sử dụng khả năng phát quang sinh học của nấm để phát triển các phương pháp nghiên cứu tế bào và gene. Ví dụ, người ta có thể sử dụng các chất phát quang sinh học để theo dõi sự phát triển của tế bào hoặc phát hiện các khối u trong cơ thể.

- Nghệ thuật và trang trí : Trong các dự án nghệ thuật, nấm phát quang sinh học có thể được sử dụng để tạo ra các tác phẩm sáng tạo và ấn tượng. Hình ảnh những cánh rừng phát sáng trong bóng tối có thể trở thành nguồn cảm hứng cho các nghệ sỹ.

- Môi trường và công nghệ năng lượng : Một ứng dụng khác là sử dụng nấm phát quang sinh học để chiếu sáng môi trường tự nhiên, chẳng hạn như trong các dự án chiếu sáng sinh thái hoặc hệ thống chiếu sáng tiết kiệm năng lượng.