Tuần trước, các trợ lý cấp cao của Nhà Trắng cũng như đội ngũ tranh cử của ông Joe Biden liên tục khẳng định Tổng thống sẽ vẫn tiếp tục cuộc đua bất chấp làn sóng trong đảng Dân chủ yêu cầu ông rút lui ngày càng lớn.
Hôm 20/7, các trợ lý của ông Biden vẫn lên lịch trình tranh cử khi ông trở lại Nhà Trắng vào tuần này.
Dừng tranh cử tổng thống là một trong những quyết định khó khăn nhất trong sự nghiệp chính trị 50 năm của ông Joe Biden. Ảnh: Getty
Ông Biden nghỉ tại nhà riêng ở bờ biển phía Đông Delaware sau khi mắc Covid-19. Ông nhấn mạnh sẽ vẫn tranh cử nhưng cũng giận dữ khi sức ép trong đảng Dân chủ yêu cầu ông ngừng tranh cử gia tăng và trở nên công khai hơn.
Theo các nguồn tin giấu tên, đến sáng 21/7, ông Biden đã thay đổi quyết định.
Tối 20/7, ông Biden bắt đầu cân nhắc liệu có nên rút lui hay không, một trong những quyết định khó khăn nhất trong sự nghiệp chính trị 50 năm của ông. Ông hội ý với một nhóm nhỏ các trợ lý, trong đó có Steve Richetti, một trong những cố vấn thân cận nhất của ông; chiến lược gia Mike Donilon; phó chánh văn phòng Annie Tomasini và Anthony Bernal, chánh văn phòng của Đệ nhất phu nhân Jill Biden.
Ông Richetti, trợ lý thân cận của ông Biden từ những ngày ông còn làm việc ở Thượng viện, đã lái xe đến ngôi nhà bên bờ biển của Tổng thống vào hôm 19/7.
Ngày hôm sau, ông Donilon, một phụ tá khác, người đóng vai trò quan trọng trong một số quyết định chính trị lớn nhất của Tổng thống, tham gia vào cuộc hội ý.
Ông Biden và các trợ lý nghiên cứu dữ liệu thăm dò mới và thảo luận liệu ông có thể đánh bại đối thủ đảng Cộng hòa, Donald Trump trong bối cảnh chính trị hiện tại hay không.
Trước những dữ liệu mới và việc ngày càng có nhiều thành viên đảng Dân chủ kêu gọi ông ngừng tranh cử, Tổng thống Biden phải đưa ra quyết định.
Ông làm việc với Donilon để soạn thảo tuyên bố chấm dứt hoạt động tranh cử, trong khi ông Richetti xử lý các chi tiết và thông báo cho các nhân viên khác.
Quyết định gây sốc
BBC dẫn các nguồn thạo tin cho biết, ông Biden đưa ra quyết định cuối cùng vào sáng 21/7. Ông đã gọi riêng cho Chánh văn phòng Jeff Zients; Chủ tịch chiến dịch tranh cử của ông, Jen O'Malley Dillon và Phó Tổng thống Kamala Harris để thông báo cho họ.
Buổi chiều, Tổng thống đã tổ chức một cuộc họp video với đội tranh cử và các nhân viên Nhà Trắng cấp cao nhất, bao gồm cả Anita Dunn, người quản lý chiến lược truyền thông Nhà Trắng. Một phút sau, ông đưa ra một tuyên bố công khai gây chấn động khắp chính trường Mỹ và làm đảo lộn cuộc bầu cử năm 2024.
“Ông ấy nói rằng ông ấy đã suy nghĩ về vấn đề này trong vài ngày qua. Đó là một quyết định được cân nhắc rất kỹ lưỡng”, một quan chức cấp cao của Nhà Trắng nói với BBC.
Ông Biden không đề cập đến Phó Tổng thống Kamala Harris trong tuyên bố ban đầu, nhưng sau đó đăng tải trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) rằng ông ủng hộ bà trở thành ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ.
Theo các nguồn tin quen thuộc, ông Biden và bà Harris đã nói chuyện nhiều lần trong ngày trước khi Tổng thống đưa ra thông báo gây sốc.
Đệ nhất phu nhân Jill Biden cho biết bà ủng hộ việc ông ngừng tranh cử. Bà Jill là cố vấn thân cận nhất và ý kiến của bà là một trong những yếu tố quan trọng trong quyết định của ông Biden.
“Cho đến những giờ phút cuối cùng trước khi ông Biden đưa ra quyết định, bà ấy vẫn ủng hộ bất kỳ con đường nào mà ông chọn. Bà là người mà ông tin tưởng nhất và luôn đứng về phía ông”, Elizabeth Alexander, Giám đốc truyền thông của Đệ nhất phu nhân, cho hay.
Nhiều người trong Nhà Trắng và ngay cả những người tham gia chiến dịch tranh cử không được thông báo trước về kế hoạch của ông Biden. Họ chỉ biết thông tin từ bài đăng trên mạng xã hội.
Ông Zients, chánh văn phòng của Tổng thống, đã tổ chức một cuộc gọi với các quan chức Nhà Trắng và gửi email cho các nhân viên ở Cánh Tây để xác nhận thông báo này và cảm ơn họ vì đã làm việc chăm chỉ. Ông cũng tổ chức cuộc gọi với các bộ trưởng trong nội các của tổng thống.
Trong khi đó, ông Biden liên tục trao đổi qua điện thoại với một số nghị sĩ đảng Dân chủ, thống đốc và những người ủng hộ.
Phó Tổng thống Kamala Harris, sau khi nhận được sự ủng hộ của ông Biden, đã dành chiều Chủ nhật để kêu gọi các thành viên chủ chốt của đảng Dân chủ, bao gồm cả Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Hakeem Jeffries, ủng hộ bà trở thành ứng viên tổng thống.
Mặc dù bà đã nhận được sự ủng hộ từ Tổng thống đương nhiệm cùng nhiều thành viên chủ chốt, nhưng khả năng bà trở thành ứng viên tổng thống chính thức vẫn chưa chắc chắn cho đến khi các đại biểu bỏ phiếu chọn người thay thế ông Biden tại Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ vào tháng 8.
Đáng chú ý, cựu Tổng thống Barack Obama vẫn chưa công khai ủng hộ bà Harris, trong khi cựu Tổng thống Bill Clinton và bà Hillary Clinton đều đã lên tiếng.