Ngày 9-8, Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông (Cục CSGT, Bộ Công an), cho biết biển số định danh là biển số xe được cấp và được quản lý theo mã định danh của chủ xe. Biển số định danh phải đảm bảo là biển số có ký hiệu số seri, kích thước biển số và số màu biển số, theo quy định của thông tư về đăng ký xe.
Từ 15-8, biển số ôtô, xe máy sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh. Ảnh: Chính phủ
Quản lý theo số định danh
Theo đại diện Cục CSGT, đối với chủ xe là công dân Việt Nam, biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân. Còn với chủ xe là người nước ngoài thì biển số xe được quản lý theo số định danh của người nước ngoài, do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập, hoặc số thẻ thường trú, tạm trú.
Đối với chủ xe là cơ quan, tổ chức, biển số xe được quản lý theo mã số thuế. Trường hợp không có mã số thuế thì được quản lý theo mã định danh điện tử của tổ chức do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập.
Không giới hạn số lượng biển số
Cơ quan chức năng không giới hạn số lượng biển số định danh của mỗi người. Trường hợp người dân có phương tiện mới, nếu biển số định danh cũ vẫn được đăng ký cho một xe thuộc sở hữu, thì người dân sẽ được cấp thêm một biển số định danh khác.
Tuy nhiên, đại diện Cục CSGT cho biết theo lộ trình tiến tới, lực lượng chức năng sẽ có quy định, giới hạn người dân chỉ được đăng ký một số lượng biển số định danh nhất định. Nếu một người sở hữu quá số lượng biển số định danh theo quy định thì sẽ phải đóng thêm một khoản phí.
Được đăng ký xe ở nơi tạm trú
Theo Thông tư 24, công an cấp quận, huyện sẽ đăng ký ôtô, xe máy của tổ chức, cá nhân trong nước có trụ sở, nơi cư trú tại địa phương. Công an cấp xã, phường được cấp biển số xe máy cho tổ chức, cá nhân trong nước có trụ sở, nơi cư trú tại địa phương.
Như vậy chủ xe cư trú (thường trú, tạm trú) tại địa phương nào thì đăng ký xe tại đó. Đây là một điểm mới, do theo quy định hiện hành người dân chỉ được đăng ký xe tại nơi đăng ký hộ khẩu.
Về thời hạn, công an các cấp sẽ cấp giấy chứng nhận đăng ký xe sau không quá 2 ngày làm việc, cấp lại giấy chứng nhận đăng ký xe là 30 ngày. Trường hợp cấp biển số định danh lần đầu thì sẽ cấp ngay sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký xe hợp lệ. Cấp đổi, cấp lại hoặc cấp biển số xe trúng đấu giá sẽ không quá 7 ngày làm việc.
Khi đăng ký xe mới, chủ xe dùng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 để làm thủ tục trên Cổng dịch vụ công hoặc xuất trình thẻ căn cước công dân gắn chip cho cán bộ làm thủ tục.
Bán xe giữ biển, đăng ký
Cục CSGT cho biết Thông tư 24/2023 quy định khi bán xe, chủ xe phải giữ lại đăng ký, biển số, không được giao cho chủ mới của xe. Ngoài ra, chủ cũ của xe phải nộp lại đăng ký, biển số cho công an để làm thủ tục thu hồi. Biển số này sẽ được cấp lại khi chủ xe đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình.
Theo Cục CSGT, xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày thông tư có hiệu lực thi hành mà chưa làm thủ tục thu hồi thì biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe. Nếu chủ xe làm thủ tục thu hồi trước 15-8 thì số biển số đó được chuyển vào kho để cấp lại cho người khác.
Biển 5 số xe đang sử dụng là biển số định danh
Trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng hoặc chuyển quyền sở hữu, biển số xe đó được cơ quan đăng ký thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình. Biển số được lưu giữ lại cho chủ xe trong 5 năm, kể từ ngày thu hồi đăng ký, biển số. Quá thời hạn trên, cảnh sát sẽ thu hồi đưa vào kho số để thực hiện đăng ký cho xe khác. Nếu chủ xe chuyển trụ sở, nơi cư trú từ tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương này sang nơi khác thì được giữ lại biển số định danh đó, không phải đổi biển.
Đại tá Nguyễn Quang Nhật cho biết biển định danh là những biển 5 số nhưng vẫn cho lưu hành đối với các biển số cũ trước đây. Nếu người dân muốn sang tên đổi chủ thì phải thực hiện theo đúng quy định và phải chuyển sang biển 5 số là biển số định danh. Do biển số định danh chỉ áp dụng với biển 5 số nên xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 số trước đây vẫn tiếp tục được phép tham gia giao thông.
Cũng theo Cục CSGT, khi người dân muốn bán, cho tặng, thừa kế, trao đổi... xe có biển số theo mã định danh, chủ xe phải giữ lại giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe (không giao cho người mua) và nộp cho cơ quan đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi. Riêng trường hợp chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số ôtô trúng đấu giá, chủ xe nộp cho cơ quan đăng ký giấy chứng nhận đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi (vì biển số xe đã chuyển quyền sở hữu theo xe). Nếu chủ xe không làm thủ tục thu hồi biển số sau khi chuyển quyền sở hữu xe thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm liên quan đến xe đó.
Lợi ích của quản lý biển số định danh
Đại diện Cục CSGT cho biết việc quản lý biển số theo mã định danh cá nhân giúp công tác quản lý nhà nước hiệu quả hơn. Có thể hiểu biển số xe giống như sim điện thoại, có thể lắp trên bất kỳ chiếc máy nào.
Nhiều trường hợp công an gửi thông báo vi phạm nhưng chủ xe đã bán xe kèm theo cả biển số cho người khác nên rất khó để xác minh chủ xe thực sự.
Quản lý biển số theo mã định danh sẽ tránh được tình trạng này và nâng cao trách nhiệm của chủ xe khi tham gia giao thông. Trong trường hợp xảy ra tai nạn giao thông, việc truy được ra trách nhiệm của chủ phương tiện và trách nhiệm của người điều khiển phương tiện gây tai nạn sẽ đơn giản hơn.