Tỷ lệ mắc bệnh ung thư gia tăng nhanh trong nhiều năm gần đây, trở thành gánh nặng đối với toàn xã hội, là mối đe dọa lớn đến sức khỏe của mỗi người. Theo thống kê của Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN), năm 2020, tình hình mắc và tử vong do ung thư trên toàn thế giới có xu hướng tăng.
Chính vì mức nguy hiểm của căn bệnh này mà không ít nghiên cứu được thực hiện. Các hoạt động truyền thông được đẩy mạnh nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng, giúp mọi người hiểu, phát hiện và phòng bệnh tốt hơn. Thế nhưng, đã bao giờ bạn nghe nói rằng có những loại ung thư được coi là “bệnh ung thư thầm lặng”?
Theo TS. Ahmed El-Modir, bác sĩ tư vấn ung thư tại Bệnh viện Spire Little Aston (Anh), chính vì tính chất "thầm lặng" mà những bệnh ung thư này có thể khiến người mắc chủ quan, bỏ lỡ việc điều trị sớm, dẫn đến bệnh chuyển sang giai đoạn muộn và đe dọa tính mạng. TS. BS Ahmed El-Modir đã chỉ ra một số bệnh ung thư thầm lặng, trong đó có những bệnh phổ biến ở phụ nữ, bao gồm ung thư ruột, ung thư cổ tử cung, ung thư gan, ung thư phổi, ung thư buồng trứng.
1. Ung thư ruột
Ung thư ruột, còn được gọi là ung thư đại trực tràng, phát triển từ lớp lót bên trong của ruột. Hiện ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến nhất trên thế giới. Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới năm 2020, ung thư đại trực tràng đứng thứ 3 về số ca mới mắc, sau ung thư vú và ung thư phổi.
Đau bụng dai dẳng, đầy hơi, chuột rút và thay đổi thói quen đại tiện (ví dụ như táo bón, tiêu chảy...) là những dấu hiệu sớm phổ biến liên quan đến ung thư ruột mà bạn cần chú ý. Ngoài ra, nếu thấy có máu trong phân thì bạn càng nên đi khám càng sớm càng tốt.
Tuổi tác là yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với ung thư ruột. Tuy nhiên, nếu bạn có tiền sử gia đình liên quan đến ung thư hoặc các yếu tố lối sống như hút thuốc và uống rượu thì nguy cơ cũng cao hơn.
2. Ung thư gan
Theo GLOBOCAN 2020, ung thư gan là 1 trong 10 bệnh ung thư đứng đầu có tỷ lệ mắc và tử vong cao nhất trên thế giới. Ung thư gan nghiêm trọng như thế nào phụ thuộc vào vị trí, độ lớn và mức độ lan rộng của khối u.
Nhiều triệu chứng của ung thư gan liên quan đến các vấn đề tiêu hóa như: Buồn nôn, nôn, phân nhạt màu, nước tiểu sẫm màu hơn và cảm thấy no sau khi chỉ ăn một lượng nhỏ thức ăn.
Nếu bạn phát hiện một khối u ở phía trên bên phải của bụng, kèm theo đau và chướng bụng thì có thể không phải chỉ là do ăn uống. Nó cũng dễ là dấu hiệu cảnh báo ban đầu của ung thư gan.
Các triệu chứng khác bao gồm vàng da, lòng trắng mắt trở nên vàng, đau ở vai, giảm cân không chủ ý, chán ăn, mệt mỏi, sốt và cảm thấy không khỏe.
Nguy cơ ung thư gan của bạn sẽ cao hơn nếu bạn có tiền sử ung thư trong gia đình, trên 60 tuổi hoặc nếu bị tiểu đường, viêm gan hay sán lá gan.
3. Ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung là căn bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ mắc và tử vong xếp thứ hai trong các ung thư sinh dục ở nữ giới hiện nay. Ung thư cổ tử cung thường phát triển rất chậm. Mức độ nghiêm trọng phụ thuộc vào độ lớn và lan rộng của nó.
Các triệu chứng cảnh báo sớm của ung thư cổ tử cung bao gồm chảy máu âm đạo bất thường, đau khi quan hệ tình dục, đau ở lưng dưới, giữa xương hông (xương chậu) hoặc ở bụng dưới.
Đây cũng có thể là triệu chứng của các bệnh khác như u xơ tử cung hoặc lạc nội mạc tử cung. Tốt nhất, nếu thường xuyên gặp các triệu chứng này hoặc thấy chúng trở nên tồi tệ hơn thì hãy đi khám ngay.
Theo tiến sĩ El-Modir, ung thư cổ tử cung phổ biến hơn ở những người dưới 45 tuổi và người có hệ miễn dịch yếu. Nguy cơ ung thư cổ tử cung của bạn cũng cao hơn nếu bạn đã sinh con trước 17 tuổi, sinh nhiều con, chưa được tiêm ngừa HPV hoặc trước đó đã bị ung thư bàng quang, thận, âm đạo hoặc âm hộ.
4. Ung thư phổi
Ung thư phổi là một trong những loại ung thư phổ biến và nghiêm trọng nhất. Theo dữ liệu GLOBOCAN 2020, ung thư phổi là một trong 3 loại ung thư thường gặp nhất và là nguyên nhân tử vong hàng đầu trong các loại ung thư trên toàn cầu.
Các triệu chứng chính của ung thư phổi bao gồm:
- Ho kéo dài hơn 3 tuần hoặc ngày càng trở nên nặng hơn
- Ho ra máu
- Đau nhức hoặc đau khi thở, ho
- Khó thở dai dẳng
- Mệt mỏi dai dẳng hoặc thiếu năng lượng
- Chán ăn hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân
Các triệu chứng ít phổ biến hơn của ung thư phổi bao gồm: Những thay đổi về sự xuất hiện ở ngón tay (chẳng hạn như ngón tay ngón tay dùi trống - đầu ngón tay to); Khó nuốt hoặc đau khi nuốt; Thở khò khè; Khàn giọng; Sưng mặt hoặc cổ...
5. Ung thư buồng trứng
Ung thư buồng trứng là một trong những ung thư phụ khoa hay gặp nhất và cũng là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nữ giới. Theo GLOBOCAN 2020, ước tính mỗi năm có khoảng 207.000 trường hợp tử vong do ung thư buồng trứng trên thế giới. Ung thư buồng trứng có thể gặp ở bất kì phụ nữ nào, nhưng những chị em trên 50 tuổi có nguy cơ cao hơn.
Nhiều triệu chứng của ung thư buồng trứng trùng lặp với các dấu hiệu thường gặp trong kỳ kinh nguyệt bao gồm đầy bụng, đau lưng, mệt mỏi và đau ở vùng xương chậu...
Các triệu chứng khác bao gồm táo bón, tiêu chảy, chán ăn, cảm thấy no sau khi ăn chỉ một lượng nhỏ, giảm cân không chủ ý, đi tiểu đột ngột và đi tiểu thường xuyên hơn.
Nguy cơ phát triển ung thư buồng trứng tăng theo tuổi tác nhưng các yếu tố tiền sử gia đình, lạc nội mạc tử cung hoặc bệnh tiểu đường... cũng góp phần làm tăng nguy cơ phát triển bệnh.