Nếu là thịt gà đen có vị ngọt, tính bình không độc. Có tác dụng bổ dưỡng người cao tuổi sức yếu, trẻ em mắc chứng tỳ cam, có tác dụng làm đông máu”.
Trong số 28 bài thuốc dùng thịt gà, chân gà, phủ tạng của gà để làm thuốc chữa bệnh độc đáo, chúng tôi xin giới thiệu một số bài thuốc có tên “kê” (gà) để bạn đọc tham khảo:
Kê can chúc: Gan gà trống 1 bộ, nhu mễ (gạo nếp) 60g, thỏ ty tử (nghiền nát) 16g. Tác dụng: bình bổ can thận. Trị chứng can thận suy yếu do lao lực dẫn đến hoạt tinh, liệt dương, tiểu đêm, hoa mắt chóng mặt. Cách dùng: Cho vào 400ml nước đun nhỏ lửa cho chín nhừ, thêm ít hành tây vừa đủ. Ăn lúc đói. Ngày ăn 1 lần, ăn liên tục 30 ngày là 1 liệu trình
Kê can tán: Gan gà trống 1 bộ, hoạt thạch (phi) 20g, hoàng liên 20g, lô cam thạch (chế) 24g, thạch quyết minh (đốt lên) 40g, thanh đại 12g, xích thạch chi 20g, thần sa (thủy chế) 16g (cho vào sau). Tác dụng: Bình can, kiện tỳ, làm sáng mắt. trị chứng đau mắt, mắt mờ, mắt có màng. Cách dùng: Tán bột ngày uống 2 lần mỗi lần uống 16g sau khi ăn sáng và ăn tối.
Màng mề gà cho vị thuốc kê nội kim tán.
Kê đầu hoàn: Đầu gà trống sấy khô 1 cái, cam thảo 40g, đại hoàng 40g, đương qui 12g, hoàng kỳ 12g, mạch môn 12g, mộc thông 20g, sâm Cao Ly 20g, thuyền thoái sao cháy 5 con, viễn chí 12g, xuyên khung 40g. Bài thuốc điều trị chứng trẻ em chậm nói. Cách dùng: Tán bột làm viên hoàn mật ong, mỗi viên 4g, ngày uống 2 lần mỗi lần uống 1 viên trước khi ăn, uống liên tục 30 ngày là một liệu trình.
Bài Kê nhục tiễn hoàn: Gà trống vừa học gáy 2 con (làm sạch bỏ phủ tạng), hoàng cầm 40g, hoàng liên 40g, sài hồ 40g, sử quân tử (bỏ vỏ, bỏ hạt) 40g, tần giao 40g, tri mẫu 40g, tằm sắp chín 20g, vô quyển 20g.
Các vị thuốc tán bột mịn, gà luộc chín lấy thịt có màu trắng giã nhuyễn trộn đều với thuốc bột cho một ít nước luộc gà vừa đủ làm viên hoàn. Mỗi viên 5g. Cách dùng: ngày uống 2 lần mỗi lần uống 1 viên sau khi ăn sáng và ăn tối. Bài thuốc điều trị trẻ em tỳ vị hư yếu, ăn kém, mắc chứng cam tích gầy ốm.
Bài kê trường tán: Hoàng hùng kê trường (ruột gà trống có lông và chân màu vàng) 4 bộ, bạch thạch chi 150g, xích thạch chi 150g, hoàng liên 150g, khổ sâm 150g, nhục thung dung (tẩm rượu sấy khô) 150g.
Các vị thuốc tán bột mịn, ruột gà làm sạch (thán sao) tán bột. Trộn lẫn 2 loại bột. Ngày uống 3 lần mỗi lần uống 10g với rượu trắng 300, mỗi lần uống 10ml. Trị chứng nam giới bàng quang hư hàn, tiểu tiện sẻn.
Bài kê trường tán: Kê trường 1 bộ (đốt tồn tính), long cốt 6g, mẫu lệ 6g, nhục quế 6g, phục linh 6g, tang phiêu tiêu(sao) 20g. Trị chứng đái dầm của trẻ em. Cách dùng: Tán bột mịn. Ngày uống 2 lần mỗi lần uống 4g uống sau khi ăn sáng và tối 20 phút.
Ghi chú: Nếu con trai dùng ruột gà mái, con gái dùng ruột gà trống.
Kê tử thang: Bách hợp thái nhỏ 7 củ, lòng đỏ trứng gà 1 cái. Cách chế: Rửa sạch bách hợp, ngâm với nước sạch một đêm cho nổi bọt trắng, đổ nước đi, cho 400ml nước khác vào đun lấy 200ml cho lòng đỏ trứng gà vào đun lấy 100ml cho bệnh nhân uống khi thuốc còn ấm. Bách hợp có tác dụng: bổ ích phế khí, thanh nhiệt, nhuận táo. Cách dùng: ngày uống 1 lần vào buổi sáng trước khi ăn.
Kê nội kim tán: Kê nội kim (khô 50g), sao giòn tán bột mịn. Rắc lên vết thương một lớp mỏng. Điều trị: Bệnh rò hậu môn hoặc hậu môn lở loét. Trước khi rắc thuốc rửa sạch, thấm khô vết thương. Cách dùng: Ngày 2 lần sáng và chiều sau khi đã đi vệ sinh.