Cố vấn đặc biệt của tổng thống Brazil, Celso Amorim (trái), và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đồng chủ trì cuộc họp cấp bộ trưởng của nền tảng “Những người bạn của hòa bình” tại Đại hội đồng LHQ ở New York, ngày 27/9/2024.
Trung Quốc, Brazil và hơn chục thành viên khác của cái gọi là nền tảng “Những người bạn của hòa bình” đã kêu gọi chấm dứt ngay lập tức cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga, với nhà ngoại giao hàng đầu của Bắc Kinh tuyên bố rằng, hòa bình "là lựa chọn thực tế duy nhất" cho hai quốc gia.
Được triệu tập bởi Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và cố vấn đặc biệt của tổng thống Brazil ,Celso Amorim, sáng kiến “Những người bạn của hòa bình” đã tổ chức cuộc họp cấp bộ trưởng đầu tiên bên lề Đại hội đồng Liên hợp quốc tại New York vào ngày 27/9.
Được ông Vương mô tả là diễn đàn đối thoại “khách quan và hợp lý” về xung đột, cuộc họp có sự tham dự của 18 quốc gia, chủ yếu là từ Nam Bán cầu. Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ là những thành viên NATO duy nhất cử các nhà ngoại giao đến hội nghị.
Trong thông cáo chung được ký kết bởi Trung Quốc, Brazil và 11 nước tham dự khác, nhóm này kêu gọi "một giải pháp toàn diện và lâu dài từ các bên trong cuộc xung đột thông qua ngoại giao bao trùm và các biện pháp chính trị dựa trên Hiến chương Liên hợp quốc".
Bản thông cáo khuyến nghị rằng, giải pháp này nên đạt được bằng cách tuân theo kế hoạch sáu điểm do Trung Quốc và Brazil công bố vào đầu năm nay.
Kế hoạch kêu gọi cả hai bên kiềm chế leo thang hoặc khiêu khích, tăng cường hỗ trợ nhân đạo và trao đổi tù binh chiến tranh, kiềm chế các mối đe dọa hạt nhân và tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, và tham dự một hội nghị hòa bình quốc tế trong đó tất cả các đề xuất hòa bình sẽ được "thảo luận công bằng".
“Nga và Ukraine là những nước láng giềng không thể tách rời nhau và tình hữu nghị là lựa chọn thực tế duy nhất”, ông Vương phát biểu trong cuộc họp.
“Tất cả các thành viên của 'Những người bạn của hòa bình' đều là những quốc gia yêu chuộng hòa bình. Chúng tôi không phải là người tạo ra cuộc khủng hoảng Ukraine, hoặc là một bên trong cuộc khủng hoảng này. Chúng tôi không có lợi ích cá nhân hay cân nhắc địa chính trị nào về vấn đề Ukraine. Chúng tôi tập hợp ở đây để lên tiếng ủng hộ hòa bình, và trở thành đối tác vì hòa bình giữa Nga và Ukraine”, Ngoại trưởng Trung Quốc nói tiếp.
Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên hợp quốc hôm 24/9, nhà lãnh đạo Ukraine Vladimir Zelensky nhấn mạnh rằng, các giải pháp thay thế, các kế hoạch giải quyết nửa vời, cái gọi là bộ nguyên tắc chỉ có lợi cho Nga, và chỉ có "Kế hoạch hòa bình" gồm mười điểm của chính ông mới có thể giải quyết được xung đột.
Kế hoạch của ông Zelensky - kêu gọi Nga trao quyền kiểm soát Crimea cho Ukraine, trả tiền bồi thường và giao nộp các quan chức của mình cho tòa án xét xử tội ác chiến tranh - đã bị Điện Kremlin bác bỏ vì “xa rời thực tế”.
Tuần trước, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết, Moscow sẵn sàng thảo luận "những đề xuất thực sự nghiêm túc có tính đến tình hình thực tế".
Bà nói thêm rằng, bất kỳ kế hoạch nào cũng phải bao gồm việc Kiev rút quân khỏi các vùng Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporozhye mà đã được sáp nhập vào Nga, và cam kết trung lập về mặt quân sự.